Page 31 - AM200403
P. 31

9
                         Djaweps 2 aprel 2020




                           Gestonan litúrgiko



                Den nos bida nos ta usa   Señal di krus: ta e gesto mas pa por proklamá su alaban-
             no únikamente palabra i ak-  noble i esun mas frekuente i sanan ku e boka”. Mi tin aki
             titut o postura, sino tambe tin  elokuente. E no ta un kos kon un teksto di Tertuliano, di si-  pensamentunan di nos i ta E fielnan ta duna sunchi na
             e lenguahe di e gesto pa ek-  ku ta, ku ta kaba ku sunchi e glo II, ku ta testiguá kon e  protehá nos esnan bon. momentu di pas. Nan ta
             spresá nos mes: un kinipí di  dùim. Esaki no ta e señal di señal di krus ta ser práktika  Despues di e frente ta bai na señalnan di afekto, di grati-
             wowo, lanta un moketa ku e   Santa Krus! Ta produsié di kristian for di e promé siglo-  e  pechu p’asina E kita e di tut, di atheshon, di veneras-
             dùim ariba, sera kara, un sun-  dos moda: riba su mes, ku e nan: “ora nos ta kana, ora nos
             chi, etc. Tambe den liturgia  dedenan habrí di man dere- ta sali o drenta, ora nos ta  nos e mal deseonan di e hon i di rekonsiliashon. Nos
                                                                                                   kurason i protehá nos esnan ta sunchi relikianan, e krusi-
             nos ta usa gesto. Ku e gesto-  chi; o, ora un saserdote bisti, ora nos ta baña, ora nos  bon. I finalmente, nos bai di fiho, e man di e saserdote ku
             nan aki, liturgia ta aspirá pa  mester bendishoná den nòm- ta na mesa o kama, ora nos  robes pa drechi, pa protehá ta bendishoná i pordoná.
             koutivá tur hende i pa lanta  ber di Kristu, riba e perso- ta sinta òf ta hasi kualke kos,  tur nos ser di malu.   Kada un di e  sunchinan ta
             den e asamblea variedat di   nanan o ophetonan ke e me- nos ta marka nos frente ku e                               imprimí un seyo religioso
             sentidonan noble, digno di e  sun man levemente doblá. Un signo di krus “. Mester hasié  Reverensia: ta konsistí den spesial den personanan o
             kulto divino. Laga nos mira,  biaha so, na inisio di e ofi- for di frente te na e pechu, i
             pues, e gestonan litúrgiko   sio divino, ta hasié riba e for di e skouder robes na    inklinashon leve di kabes, kosnan ku ta risibié. Den
                                                                                                   dilanti e altar, dilanti imá- hopi parti no ta oportuno e
             mas sobresaliente, i su      lepnan ku e dùim pa pidi esun drechi. Kiko ta nifiká     gennan, ora risibí Santu Ko- sunchi di pas, pa motibunan
             nifikashon     profundo.(    Señor pa E mes “habri nan hasi señal di krus? Promé ta   munion, ora e akólito ta sen- kultural; e ora ei ta preferi-
                                                                      venerá e krus redentor di    siá e saserdote i e pueblo; o bel dunamentu di man.
                                                                      Kristu. Di dos, kuné ta seya  ora di sensia e saserdote mes
                                                                      nos persona kristian i asina  ta hasi reverensia n’e krusi- Gòlpi di pechu ku man. E ta
                                                                      fortalesé pa hasi bon i evitá  fiho o n’e  imágen di e san- un di e señalnan mas ekspre-
                                                                      malu. E señal aki ta kuminsá  tunan, di moda di saludo rev- sivo di doló i kontrishon di
                                                                      den frente, p’asina Dios, ku  erente. Aki e no ta únika- kurason, den un pekador. Ta
                                                                      su Santa Krus, ta kita e mal  mente señal di kortesia hu- hasié den konfeshon, na mo-
                                                                                                   mano, sino ku reverensianan mento di hasi e akto di  kon-
                                                                                                   ta di kulto sagrado. Nan tin trishon. Nos ta hasié na mo-
             Den e Misal di 1962 ta drenta santunan                                                ku ser hasi lento, i únika- mento di “Mi ta konfesá” di
                                                                                                   mente ku kabes, no ku hinter e santa misa. Asina, ku e ges-
                         resien i shete prefasio nobo                                              e kurpa, a no ser ku sea den to humilde aki, nos ta pai i
                                                                                                   misa despues di ofresé pan i gradisí Dios mihó i nos ta
                Dos Dekreto di e Kongre-     E trabou akí a se konfiá ta deseá di selebrá e santunan  biña promé ku e labá di man- ekspresá mas sentidamente
             gashon pa Doktrina di Fe ta na e Pontifisio Komishon Ec- siguiendo e kalènder di for-  nan, kaminda ta inkliná e kur- nos arepentimentu dilanti so-
             kompletá e trabou  inisiá bou clesia Dei,  instituí pa Papa ma ekstraordinario tal man-  pa ligeramente. Aki ya no e bra rumannan. E gòlpinan
             di mandato di Benedicto Huan Pablo II na 1988 ku e era e buki litúrgiko ta esta-      ta únikamente reverensia, mester ser hasi di forma
             XVI: den e forma ekstraor- tarea pa yuda tur esnan ku blesé, ta liber di hasié. Den   sino total inklinashon.      suave, manera ora un hende
             dinario di Misa tin tambe tabata desea na konserva e e nota ta splika ku na ora di                                 ta yama na porta ku no tin bèl.
             aworakí selebrashonnan di e tradishonnan spiritual i skohe si hasi uso òf no di e     E mirada: algun biaha ta in-
             santunan kanonisá despues di litúrgiko promé ku e refor- disposishonnan di e Dekre-   vitá na atmirashon i adoras-    Imposishon di e mannan
             1962 i shete prefasio nobo. ma di 1970. E kompetensi- to, ta apelá na e bon sentido   hon ketu, di fe sintí i di re- ta nifiká vários kos: trans-
             Pero e uso ta opshonal       anan di  Ecclesia Dei – riba pastoral di e selebrante.   kohementu; ta p’esei, nos ta mishon di podernan superi-
                Vatican News              petishon di Papa Francisco     Dekreto Quo magis to-     klaba e mirada den e Hostia or na persona o gruponan eli-
                Den e Solemnidat di – na 2019 a pasa pa e Kon- kante prefasionan                   konsagrá i den e kális ora e hí, o di algun karisma o mis-
             Anunsiashon di Señor, a pub- gregashon [a de Doktrina di    Di mesun moda tambe ta    saserdote ta hisa nan den hon, o apsolushon di kulpa.
             liká dos Dekreto di e Kon- Fe, ku a kompletá e trabou opshonal uso di e prefasio-     konsagrashon, den warda di Tambe e ta signo di bendis-
             gregashon pa e Doktrina di inisiá bou di Benedicto XVI. nan nobo. Den e nota ta sp-   e eksposishon i bendishon di hon di Dios i di konsuelo den
             Fe relativo na e liturgia di    Enrikesimentu litúrgiko lika ademas, ku e Dekreto no  e Santísimo. Tambe e mira- huntamentu di e enfermo.
             santunan i algun prefasio ku    Despues di diesdos aña di ta anulá e eventual konses-  da di e saserdote na e hen- Den e momento di konsa-
             nan ta hinka den e forma ek- trabou i di akuerdo ku e Kon- honnan di prefasionan propio  denan ta señal di komunikas- grashon e ta manifestá e pod-
             straordinario den e Rito Ro- gregashon pa Kulto Divino i trahá den pasado, di moda    hon fraternal, di saludo kor- er maravioso di e saserdot-
             mano, ke men, e selebrashon Disiplina di Sakramentonan, ku si den kasonan partikular  dial. Ora ku e wowonan ta enan pa kombertí e pan i biña
             eukarístiko segun e Misal e Kongregashon pa e Dokt- (lugánan, institutonan, etc.)     será e ta simbolisá, no tantu den Kurpa i sanger di Kris-
             Romano pronunsiá pa San rina di Fe awor ta ofresé na ya lo a eksistí, tokante e base  ku nos ta drumiendo, sino ku tu. Tambe e ta señal di ek-
             Huan XXIII en 1962. E De- henter Iglesia e enrikesimen- di loke a ser konsedé anteri-  nos ta den profundo silensio spulshon di demoño den ek-
             kretonan, kompañá pa dos tu litúrgiko sperá: e Dekreto ormente, i pa mesun sirkun-    i rekohementu pa saboriá e sorsismo.(
             Nota di presentashon, ta kar- Cum sanctissima ta duna in- stansia litúrgiko, un prefasio  komunion, o e lekturanan    Kana bai na altar: No ta
             ga e fecha di 22 di febrüari, dikashonnan pa selebrashon, partikular diferente, e ora ei  lesá. E ta falta di rèspèt, ora un simpel gesto, e ta un rito.
             fiesta di Kátedra di San den e forma ekstraordinario lo por skohe entre esun ei i e   di predikashi, no mira e E ta tambe símbolo di nos
             Pedro.                       di e Rito Romano, di e san- teksto resien aprobá.        predikador. E lo simbolisá forma di peregriná na shelu.
                Un trabou inisiá pa tunan resien kanonisá, mién-         Kontinuidat entre Pa-     desinteres total, falta di Nos ta kana ku otronan, no
             Benedicto XVI                tras e Dekreto Quo magis ta panan                        rèspèt; tambe e lo ta falta di nos so. Asina, den proses-
                Papa Benedicto XVI, den aprobá e teksto di shete pre-    E Kongregashon pa Dok-    kordialidat i interes si e honnan, peregrinashonnan,
             su Karta na e  Obispunan na fasionan eukarístiko nobo ku trina di Fe ta suprayá e ar-  predikador no ta mira e fiel- nos ta bai ku alegria, sin te-
             okashon di  publikashon di e nan lo bai hinka den  e Mis- monia ku ta uni e  diferente  nan ora e ta prediká. Ora e mor, pues nos sa ku Kristu ta
             Motu Proprio Summorum al di 1962.                        períodonan di historia di Ig-  ta hisa so wowonan na laira e Kaminda bibu i berdade-
             Pontificum – tokante uso di     Dekreto Cum sanctissi- lesia katóliko atraves di e    e ta  indikando petishon na ro.
             e liturgia romano promé ku e ma tokante santunan nobo boluntat di kuater Papa, Huan   Dios o alivio pa e propio
             reforma hasií na 1970 – lo a    E Dikasterio pa Doktrina XXIII, Huan Pablo II, Bene-  pikánan i di humanidat.
             pidi inklushon den e Misal di Fe ta enfatisá ku selebras- dicto XVI i Francisco, sper-
             di 1962 di e nuebe prefasio- hon di santunan mas resien ando ku tur fiel por deskubrí  Sunchi: e saserdote ta sun-
             nan asina manera e Santunan no ta mas ku un posibilidat òf bolbe deskubrí den pas e   chi e altar ora e ta kuminsá i
             nobo kanonisá despues di i, ta pesei, sigui siendo ops- tesoronan litúrgiko di Igle-  terminá e santa misa; ta Kris-
             1962.                        honal. Por lo tantu, esun ku sia.                        tu kende ta risibí e sunchi ei.
   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36