Page 27 - ON COMB_Neat
P. 27

6 DINSDAG                                                                                                                                                                                      AMIGOE
       11 AUGUSTUS 2015

Banken onderhandelen over financiering                                                                                           Kinderboekgeschenk van Curt Fortin

LED-verlichtingsproject
vertraagd door nieuwe bank

ORANJESTAD — Aruba wordt voorlopig nog niet                    Nieuwe bank                      consortium goedkeuring ge-
voorzien van LED-straatverlichting. Het LED-project            Utilities-directeur Hoevertsz    ven aan deze bank. Gedacht
van elektriciteitsbedrijf Elmar heeft ruim twee tot            stelt dat de zaak anders ligt.   werd dat dit een fluitje van
drie maanden vertraging opgelopen door onderhan-               In principe bestaat er vol-      een cent zou zijn, maar de
delingen van betrokken banken over de financiering.            gens hem geen probleem           toestemming duurt langer
Volgens Utilities-directeur Franklin Hoevertsz moe-            met de financiering, want er     dan verwacht.” Elmar hoopt
ten de zittende banken akkoord gaan met het feit dat           is al een bank gevonden die      dat de problemen binnen-
de nieuwe CIBC-bank op Aruba het project gaat be-              garant wil staan. Het betreft    kort zijn opgelost. Hoevertsz:
kostigen. “En dat kost helaas meer tijd dan gehoopt.”          hier de nieuwe Canadian          “Wij willen dat dit binnen
                                                               Imperial Bank of Commerce        één tot twee maanden gere-
door onze verslaggever         lampen op het eiland komt       (CIBC); een Canadese bank        geld wordt, zodat het project
Bobby Spier                    installeren. Zij moeten ech-    die ook werkzaam is op Cu-       van start kan gaan. Het ziet
Het verlichtingsproject om-    ter wachten totdat Aruba        raçao en onlangs haar deu-       er ook naar dat het binnen
vat het plan om alle huidige   zijn financieringstructuur      ren opende op dit eiland. Het    deze tijd beklonken wordt.
straatverlichting op het ei-   voor het project rond heeft.    probleem is ‘puur bureau-        Daarna duurt het nog twee
land (9000 stuks) te vervan-   Chris Dammers, voorzitter       cratisch’, aldus Hoevertsz.      jaar voordat het hele project
gen door LED-verlichting en    van de vaste Commissie Fi-      “Canada heeft natuurlijk         op Aruba is geïnstalleerd.
3000 extra lantaarnpalen       nanciën, Economische Za-        voor deze bank gekozen, en       Besparen
te plaatsen, tevens voorzien   ken en Overheidsorganisatie     de CIBC kon een goede ex-        Het LED-project moet Aruba
van LED-lampen.                (CFEZO), zocht voor de Ami-     portvergoeding bieden op         uiteindelijk geld gaan be-
                               goe uit wat er aan de hand is.  het project. De zittende ban-    sparen. De overheid denkt
                                                               ken die al een lening heb-       dat met het omzetten van
Voor deze in totaal 12.000     “Ik heb begrepen van die-       ben bij Elmar en misschien       de huidige verlichting naar
LEDs tekende Elmar sa-         gene die bij de overheid over   hoopten het project te krij-     LED de onderhoudskosten
men met Economie-minister      het project gaat, dat Elmar     gen, moeten beslissen of zij     met 30 procent zullen gaan
Mike de Meza, Infrastruc-      bezig is om de financiering     er akkoord mee gaan dat          afnemen. Daarnaast ver-
tuur-minister Benny Sevin-     rond te krijgen. Ik weet niet   deze nieuwkomer het pro-         bruikt LED-verlichting min-
ger en premier Mike Eman       over hoe groot bedrag dit       ject krijgt.” Op de vraag of     der stroom, waardoor er in
afgelopen februari een over-   gaat, maar ze zoeken iemand     de banken niet blij zijn met     de toekomst minder olie no-
eenkomst. Inmiddels is het     die het project financiert. En  deze concurrentie, reageert      dig is om stroom op te wek-
Canadese bedrijf LED Road      dat neemt waarschijnlijk ex-    hij: “Het is niet alleen dat ze  ken.
Way aangetrokken die de        tra tijd in beslag.”            niet blij zijn. Ze moeten als

Oplossing
waterproblemen Saba voor zomer 2016

DEN HAAG — Het minis-                                                                                                            ORANJESTAD — Een verhaal over moed en vriendschap tussen drie wel heel uiteenlopende
terie van Infrastructuur                                                                                                         dieren: een leguaan, een uil en een slang. Daar gaat het aankomende kinderboekgeschenk ge-
en Milieu laat weten dat                                                                                                         naamd ‘Een reu..reu..reuzenslang’ over. Het prentenboek dat tijdens de kinderboekweek (7 tot
het drinkwaterprobleem                                                                                                           18 oktober) op Aruba zal worden verspreid, werd geschreven door de Arubaanse Curt Fortin
op Saba in de zomer van                                                                                                          die op zijn vijfde naar Nederland verhuisde. De tekeningen komen van de hand van kinder-
2016 structureel verhol-                                                                                                         boekenillustrator Mariella van de Beek. Tijdens de week van het kinderboek zullen de scholen
pen moet zijn. Eerder                                                                                                            op het eiland het boek als cadeau ontvangen en in boekhandels kunnen klanten het boek
ontstond ophef toen bleek                                                                                                        gratis krijgen bij een besteding van 25 florin. Fortin staat in Nederland bekend als acteur.
dat Sabanen door extre-                                                                                                          Hij speelde onder andere een rol in de (soap)series Onderweg naar Morgen, Bon bini Beach
me droogte zijn aange-                                                                                                           en Voetbalvrouwen. Daarnaast werkte de Arubaan vijf jaar lang aan een eigen geschreven
wezen op de levering van                                                                                                         jeugdroman met de titel ‘Yalanuko - Een gevaarlijke opdracht’. Dat boek verscheen vorig jaar.
waterbakken.
Doorgaans betalen ze meer
dan 100 dollar per levering.
Ook het lokale bedrijfsleven
gaat gebukt onder de hoge
waterprijzen, zo meldt Cari-
bisch Netwerk.

Kamervragen                                                                                     Foto: NTR                        Zoon Brunswijk moet brommen
Volgens Tweede Kamerlid                                                                                                          voor drugssmokkel
Ronald van Raak (SP) is in     Een vrachtwagen brengt drinkwater rond.
2009 en 2013, toen het ei-                                                                                                       PARAMARIBO — Elton Brunswijk, zoon van de Su-                 21 kilogram, zoals beweerd
land soortgelijke problemen    beheren en wie eindverant-      aanleg van de weg en de cis-     nisterie.                        rinaamse parlementariër Ronny Brunswijk, is gis-              wordt. De vervolging is er
had, geen structurele oplos-   woordelijk is voor de kwali-    terne. Het geld staat nu op      Het filter moet praktisch zijn   teren veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie            niet in geslaagd om het ge-
sing geboden. Volgens Yvon-    teit ervan.                     de rekening van Saba en per      in installatie en onderhoud.     en een half jaar voor poging tot drugssmokkel op 1            wicht van de koffer te ach-
ne Doorduyn, woordvoerder      Grijs water                     fase vragen ze goedkeuring       Doorduyn: “Binnenkort heeft      september 2014. Ook moet hij een boete van 5000 Su-           terhalen toen hij incheckte.
namens het ministerie van      Ook water dat niet geschikt     voor de uitwerking. Binnen-      het ministerie overleg met       rinaamse dollar betalen of vijf maanden extra zitten,         Brunswijk liep gisteren,
Infrastructuur en Milieu,      is om te drinken, zogeheten     kort wordt gestart met de        Saba over de uitkomsten van      zo meldt de Ware Tijd.                                        voordat de rechter vonnis
heeft het ministerie in 2013   grijs water, moet opgeslagen    daadwerkelijke aanleg. Er-       het onderzoek en maken we                                                                      had gewezen, uit de rechts-
geld beschikbaar gesteld om    worden. Daarom wordt er         gens half 2016 is het klaar,     de keuze voor het gewenste       Brunswijk was op die eer-      fer aan hem had gegeven.       zaal, omdat hij naar eigen
een structurele oplossing te   een grote cisterne (opslag-     als het goed is net voor de      filter. Daarna is het een        ste september op de Johan      Ook zou hij beweerd hebben     zeggen moe is om steeds
creëren voor de Sabaanse       plaats) voor publiek gebruik    volgende droogteperiode.”        kwestie van aankoop en in-       Adolf Pengel-luchthaven        dat hij de vergrendelingsco-   hetzelfde verhaal te vertel-
drinkwaterproblematiek.        gebouwd, evenals een weg        Kleine waterfilters              stallatie. Ook dat is hopelijk   betrapt met 5680 gram          de van de koffer niet kent en  len, om zodoende ‘leugen-
Een deel van het plan be-      ernaartoe. Grijs water kan      Daarnaast doet Saba onder-       volgend jaar zomer gereed.”      cocaïne in zijn koffer. Hij    ook de sleutel niet had.       achtige’ verklaringen van
staat uit het bouwen van       gebruikt worden voor onder      zoek naar kleine waterfilters    Cisternensysteem                 heeft sinds zijn arrestatie    Rechter Daniëlle Karamata-     getuigen te ontkrachten.
extra opslagcapaciteit bij     meer sanitaire voorzienin-      op de particuliere cisternen     Een waterleiding aanleggen       ontkend daar iets vanaf te     li concludeerde op basis van   Zijn advocaat Benito Pick
de drinkwaterunits, die        gen en in de landbouw.          in de huizen zelf, zodat het     op Saba is complex en duur       weten.                         onder andere deze verkla-      had dit niet van zijn cliënt
zeewater door omgekeerde       Doorduyn: “Het plan is eind     water te zuiveren is voor ei-    vanwege de rotsachtige om-       Een getuige, die werkzaam      ringen dat de verdachte wist   verwacht, omdat hij zich
osmose in drinkwater ver-      vorig jaar begonnen met de      gen gebruik.                     geving. Ook kunnen veel Sa-      is op de luchthaven, heeft     van de drugs in zijn koffer.   steeds keurig heeft gedra-
anderen. In de toekomst        aankoop van grond en ruim-      Met een klein filter kan een     banen zich geen maandelijks      gezegd dat Elton verklaard     Volgens hem woog zijn ba-      gen en aan het onderzoek
moeten de units vooruit        telijke procedures voor de      redelijke kwaliteit gegaran-     vastrecht veroorloven voor       heeft dat zijn vader de kof-   gage 17,2 kilogram en niet     heeft meegewerkt.
produceren als er een droge                                    deerd worden, aldus het mi-      aansluiting op een waternet.
periode aankomt. Nu kun-
nen de units dat nog niet.
De betrokken partijen zoe-
ken met de eigenaars uit
wie het drinkwater moet

‘De wil van patiënt wordt vaak overruled’

ORANJESTAD — Een patiënt wil niet meer naar het                komt bij dat men vaak niet       “Als arts ben ik in eerste       niet lukt, zou het wel heel    atie verschillend en hangt     gen krijgt dit actuele onder-
ziekenhuis en kiest bewust voor palliatieve zorg, de           goed op de hoogte is van de      instantie verantwoordelijk       fijn zijn als de wilsbekwaam-  van allerlei factoren af.”     werp steeds meer aandacht,
familie kan dat niet begrijpen of accepteren en belt op        mogelijkheden en onmoge-         voor mijn patiënt en probeer     heid van de patiënt officieel  Hoe zou deze situatie          overal ter wereld. Om de
het laatste moment toch nog een ambulance. Dat ziet            lijkheden van medische zorg.     ik in zijn of haar wensen        en wettelijk erkend werd       kunnen veranderen?             wilsbekwaamheid van een
specialist ouderengeneeskunde Nienke Gonzalez ge-              Betrokkenen willen de beste      tegemoet te komen. Daar-         en de uiteindelijke doorslag   “Het is belangrijk om open     patiënt te kunnen respecte-
beuren in de praktijk. “Wilsbekwaamheid is op Aruba            zorg en behandeling voor         naast vind ik het juist heel     zou geven als er belangrijke   met elkaar te communiceren.    ren en accepteren, helpt het
niet wettelijk vastgelegd.”                                    hun familielid en dat is heel    belangrijk dat een naderend      beslissingen moeten worden     Goede algemene voorlich-       als je kunt begrijpen op basis
                                                               invoelbaar. Maar de vraag is     afscheid rustig en respectvol    genomen in het medisch be-     ting over veelvoorkomende      waarvan iemand bepaalde
door onze verslaggever         beste is. Meestal heeft dit te  dan: wat is dan de beste zorg    verloopt, bij voorkeur in het    leid. Een patiënt behandelin-  ziektebeelden en de bijko-     wensen heeft en persoon-
Leanne van Spronsen            maken met te weinig onder-      in de persoonlijke situatie      bijzijn van betrokken fami-      gen laten ondergaan tegen      mende prognose is op Aruba     lijke keuzes maakt. Ik denk
Is het echt zo dat familie     linge communicatie en het       van deze patiënt? Als je niet    lieleden. Conflicten en on-      zijn of haar nadrukkelijke     op dit moment onvoldoende      dat de bevolking op Aruba
aan de wil van een pa-         feit dat niet alle betrokkenen  weet wat de mogelijkheden        enigheid rond een sterfbed       wens in, vind ik persoonlijk   beschikbaar. Als je praat      op dit moment niet zozeer
tiënt voorbij kan gaan?        bij de directe uitleg en bege-  en consequenties van een         moet je te allen tijde probe-    heel moeilijk te accepteren.”  over het belang van wilsbe-    zou moeten vechten voor het
“Op dit moment helaas wel.     leidingsgesprekken met de       behandeling zijn, kun je ook     ren te vermijden. Dit is in het  Hoe zit dat met wilsbe-        kwaamheid, is dit onmis-       recht op euthanasie, maar
Wat het op Aruba verwar-       behandelend arts aanwezig       geen goede keuze maken.          belang van de patiënt, maar      kwaamheid voor mensen          baar. De bevolking heeft vol-  wel voor het officieel erken-
rend maakt, is dat het be-     zijn geweest. Dit brengt dan    Als mensen het gevoel heb-       ook de omgeving. Je kunt         die niet volledig toereke-     doende kennis en informatie    nen van wilsbekwaamheid.
lang van het recht op wilsbe-  paniekreacties met zich mee     ben dat zij zich niet maxi-      het tenslotte maar één keer      ningsvatbaar zijn?             nodig over de mogelijkheden    Het recht op zelfbeschikking
kwaamheid – wat in andere      op het moment van afscheid      maal hebben ingezet om ‘de       goed doen. Daarom probeer        “Stap één is wilsbekwaam-      die er zijn op medisch ge-     is een groot en mooi recht.
landen (waaronder Neder-       nemen. Het is heel verdrietig   beste’ behandeling voor hun      ik de omgeving van de pa-        heid regelen voor mensen die   bied. Daarnaast hoort pal-     Het heeft te maken met res-
land) als heel belangrijk      als iemand uiteindelijk on-     geliefde te krijgen, ontstaan    tiënt actief te betrekken bij    daadwerkelijk wilsbekwaam      liatieve zorg niet thuis in    pect hebben voor elkaar, als
wordt gezien – hier door veel  derweg naar het ziekenhuis      er schuldgevoelens en helaas     het wel en wee, door uitleg      zijn. Iemand moet zijn eigen   een taboesfeer. Het is legaal  mens. En het heeft te maken
mensen niet op dezelfde ma-    komt te overlijden, omdat       ook verwijten naar elkaar        en voorlichting te geven en      situatie dan volledig bewust   en een onderdeel van goede     met kwaliteit van leven, het
nier wordt ervaren. Dat bete-  een betrokkene uit wanhoop      toe. Vaak zie je dan dat alles   te luisteren naar wat men-       kunnen overzien. Daarna        medische zorgverlening. Ook    besef dat de invulling hier-
kent dat de wens van de pa-    of door onbegrip toch nog een   op alles wordt gezet om het      sen bezig houdt. Als mensen      komen de ‘randgroepen’.        in geneeskundige opleidin-     van voor iedereen anders is
tiënt ten aanzien van welke    ambulance heeft gebeld, ter-    leven zo lang mogelijk te rek-   zich kunnen verplaatsten in      Psychiatrische patiënten,                                     en dus heel persoonlijk.”
medische behandeling dan       wijl de patiënt al stervende    ken, terwijl de kwaliteit van    de situatie van de patiënt is    mensen met dementie en
ook, overruled kan worden      was.”                           leven voor de patiënt zelf       dat confronterend, maar ook      jongeren onder de 18 jaar           De Amigoe duikt met Nienke Gonzalez,
door betrokkenen, overigens    Hoe komt het dat de fami-       onacceptabel is geworden.        verhelderend. Als het om mij     oud behoren hiertoe. Hierbij             verpleeghuisarts/specialist in de
meestal met de beste bedoe-    lie niet altijd gericht is op   Moeilijke en confronterende      zou gaan, wat zou ik dan wil-    komen allerlei ethische as-
lingen. Wat ik vaak zie, is    wat de patiënt wil?             keuzes gaat men het liefst       len dat er gebeurt? Meestal      pecten naar voren en daarom     ouderengeneeskunde op Aruba, in de wereld
verdeeldheid binnen families   “Accepteren dat overlijden      uit de weg.”                     lukt het dan wel om tot een      is het veel lastiger om alge-  van ‘de laatste levensfase’. Dit artikel is gericht
en dat men het niet eens is    bij het leven hoort, is voor    Hoe ga je daar als arts          gezamenlijk besluit te ko-       mene uitspraken te doen.
over wat voor de patiënt het   veel mensen moeilijk. Daar      mee om?                          men waar iedereen vrede          Het is per individu en situ-                     op wilsbekwaamheid.
                                                                                                mee heeft. Maar als dat toch
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32