Page 30 - BNDIA ARUBA
P. 30
A30 LOCAL
Diahuebs 8 Maart 2018
Parlamentario Sue-Ann Ras (MEP):
‘8 di maart un bon momento pa reflexiona
riba igualdad di e ser femenino’
ORANJESTAD - E fecha fomento di participacion di e
8 di maart ta conmemora muhenan den tumamento di
e Dia Internacional di decision, e inversion den e
Hende Muhe, recordan- accion- y campaña educativo
do e protestanan obrero na fabor di igualdad. E pun-
pa e inseguridadnan di e to di agenda nobo aki ta ne-
condicionnan laboral na tamente den e liñanan di un
final di siglo XX na Merca desaroyo sostenibel, unda ta
y Europa. Cu e manifesta- confronta e causanan di po-
cionnan aki, a cuminsa bresa y desigualdad, manera
un movimento social den e necesidad universal di un
defensa di e derechonan desaroyo cu ta beneficia tur
di muher, cu un desenlace persona.
tragico den un fabrica di
textil na Merca, unda cu Empoderamento
mas di 100 hende muher a Un palabra masha uza y sigur
muri kima. hopi scucha ta; empodera-
mento (empowerment),
Reflexion specialmente den e ultimo
Dia Internacional di Hende temponan. Interesante ta, cu
Muhe ta un bon momento e termino ‘nobo’ aki, ta data
y ocasion pa reflexiona riba for di e añanan 70, pero awo
loke ta construi y loke tin a recuper’e bek pa defini su
pendiente ainda riba e ma- proceso y e resultado, unda
teria di derecho y igualdad cu homber y muhe ta asumi
di genero. For di 2016 Na- e control riba nan bida; esta-
cion Uni a bay di acuerdo cu blece nan propio agenda, ad-
un documento, unda ta pidi kiri habilidad y conocemento
tur gobierno pa confronta y ta reconoce nan p’esey, au-
e dificultadnan cu ta im- mentando nan autoestima,
pedi e muhenan y e mucha solucionando e problemanan
muhenan progresa y alcansa y desaroyando autogestion.
su pleno potencial y propone Den e caso di e muhenan, ta
e creacion di programa pa trata di un proceso di rebalo-
eradica violencia di genero, e risacion positivo y necesario
pa transcende e desigualdad- e populacion femenino (Afl. faboreciendo e accionnan cu
nan vigente den hopi comu- 2.301). Tambe ta importante ta permiti empodera e otro
nidad, incluyendo Aruba. pa subraya cu (Censo 2010) a hende muhenan, stimulando
identifica e siguiente diferen- nan pa nan desaroya den nan
Oportunidad cia den entrada gross averahe ambito, generando e opor-
A recori un caminda largo den cada sexo; masculino Afl. tunidadnan laboral, denun-
desde e movementonan so- 3.507 y femenino Afl. 1.628, ciando e violencia di genero,
cial di siglo XX, pero realidad pues den otro palabra e ser realisando campaña preven-
ta, cu ainda falta hopi trabou femenino na Aruba ta gana tivo, participando den e red-
y energia. Segun un investig- un averahe di 30% menos cu nan comunitario y trahando
acion, nos hende muhenan e ser masculino. pa e igualdad salarial, entre
ta representa 60% di es- otro.
unnan mas pober na nivel Igualdad “Cu e Dia Internacional di
mundial, dos tercer parti di Den cada un di nos comuni- Hende Muhe ta un dia di re-
e analfabetonan y ta obheto dad y a traves di nos actividad- flexion y cu henter e aña ta
di violencia di manera siste- nan, nos tin e oportunidad di uno di accion pa tanto muhe
matico. Na Aruba, e rate di actua como agente di cambio, como homber por conbibi
participacion den mercado a traves di educacion, di lider- den harmonia den sociedad
laboral a aumenta progresi- azgo y di ehempel. Nos por husto y amoroso”, Ras a ter-
vamente desde 1960 y ta con- traha na fabor di igualdad, mina bisando.
sidera entre esunnan di mas
halto mundialmente; 60%
hende muher y 68.9% hen-
de homber (Censo 2010).
Sinembargo, aunke e rate di
participacion a aumenta no-
tablemente, e nivel di salario
si no a conoce esey. Segun
resultado di 2006 Household
Income and Expenditure
Survey, e populacion mascu-
lino trahado tin un averahe
di 36% (Afl. 3.131) mas cu