Page 11 - HOSPITAAL
P. 11

a4    salud
             Diabierna 15 December 2017

                  Critico pa consumo di cuminda durante fin di aña


            ORANJESTAD – E cushi-        a laga sa cu tin cierto cumin-  cu por tin consecuencia pa bo
            namento di cuminda den e  da cu no mag di drenta Aru-     salud y esun di otronan. “Wak
            temporada aki di celebra-    ba.  Por  ehempel  cierto  parti  bon kico bo ta come, ki ora
            cion di Pasco y Aña Nobo  di  carni.  Pero  si  tin  otronan  bo ta come nan, y for di ken
            lo  por    ocasiona  caso  di  cu ta drentando Aruba y ora  bo ta come bo cuminda.”
            intoxicacion  di  alimento,  cu  nan  ta  drenta,  e  departa-  El a bisa cu no solamente den
            si bo no ta consciente di e  mento aki ta bay haci inspec-  e  temporada  aki  sino  henter
            medidanan di prevencion  cion prome cu e producto ta  aña  cu  ta  inclui  diferente
            riba preparacion y conser-   subi mercado. Ora cu ta subi  temporada, manera Carnaval,
            vacion di bo alimentonan.    mercado ta pasobra ta acto pa  nan ta realisa control regular
                                         consumo  humano.  Tambe  na  diferente  establecimento
            Hefe  di  departamento  di  tin algun producto cu no mag  di consumo di cuminda y be-
            Higiena  di  departamento  di  di  drenta  y  departamento  di  bida.  Tambe  nos  legislacion
            Salubridad  Publico  (DVG),  Veterinario ta atende cu nan  ta  up  to  date  pa  cada  estab-
            Yvette Geerman a declara cu  pa wak si tin restriccion riba  lecimento di e tipo aki bin cu
            durante añanan nan ta bin in-  nan.                       nan  programa  di  control  di
            formando  riba  e  aspecto  aki                           calidad riba nan productonan
            y  evita  posibel  intoxicacion  Consumido  mester  keda  cu nan ta ofrece na comuni-
            cu  cuminda.  “Tin  caso  cu  critico                     dad.
            por sosode mirando cu den e  Como departamento di Salud   “Prome cu cuminda of pro-
            temporada  aki  mas  cuminda  Publico nan ta keda cu cada  ductonan ta bin riba merca-
            ta wordo consumi.”  Nan lo  persona  of  consumido  mes-  do, nan mester ta den un niv-
            keda  monitor  den  e  dianan  ter keda critico. Bo mes mes-  el cu ta acto pa consumo hu-
            aki  pa  evita  cu  e  hendenan  ter  ta  consciente  unda  bo  ta  mano.”  Nan  mester  cumpli
            por bira malo mirando cu bo  come y cerca ken bo ta cum-  cu  cierto  rekisitonan  prome
            ta come mas hopi y fuera di  pra  bo  cuminda.  Abo  como  cu e por subi mercado. “Esey
            oranan normal y no tur hen-  consumidor semper bo por ta  ta un exigencia”, el a declara.
            de ta mesun cos.             critico y bo por sa ken ta esun
            E preparacion di cuminda tin  cu  ta  prepara  e  cuminda  pa  Prevencion y risiconan
            biaha ta sosode mas tempran  bo, pasobra al fin al cabo abo  Sinembargo e ta adverti cu e
            y  tin  hopi  factornan  cu  por  ta esun cu ta bay consumi, se-  risico  t’ey  pasobra  e  ta  keda
            causa cu intoxicacion pa con-  gun sra. Geerman.          algo cu bo ta purba di evita pa   Uza awa y alimento liber di  Salud Publico ta bay contro-
            sumo di cuminda por sosode.                               cosnan  no  bay  malo.  P’esey   peliger.                 la. Ta asina cu duana ta tuma
            “Departamento di Salud Pu-   E  actitud  critico  ora  bo  ta  nan  ta  keda  pone  atencion   Separa  alimento  curu  for  di  contacto cu nan y e departa-
            blico no ta desea pa esaki sos-  consumi  cuminda  mester  ta  riba  cada  puntonan,  spe-  alimento  cushina.  Si  bo  tin  mento  aki  ta  manda  su  per-
            ode. Nos kier pone atencion  paden  y  pafo  di  bo  cas.  Im-  cialmente  riba  labamento  di   un galiña curu y bo tin’e cla  sonal  pa  controla  nan  den  e
            ariba dje pa preveni cu esaki  portante  pa  bo  tene  cuenta  man,    temperatura,  cushina   pa prepara y bo ta pone ariba  localidad mes.
            por sosode.”                 con hopi largo e cuminda ta  tur alimento, con bo ta warda   di  bo  frishider.    Pero  tambe  Den otro caso ora cu e per-
            Tocante  e  importacion  di  keda  afo.  Ya  cu  esaki  ta  un  of conserva bo cuminda,  y si   bo tin un salada cu bo ta pone  sona  ta  bin  cu  un  cantidad
            cuminda  di  afo  durante  e  temporada hopi druk y tin bi-  ta algo di bleki wak si e no a   abou den e mesun frishider,  limita pa consumo personal,
            temporada aki, sra. Geerman  aha bo ta lubida e aspecto aki  caduca of cu e no ta frustia.    e  riesgo  t’ey  cu  e  container  e  no  ta  problema.    E  prob-
                                                                                                   unda bo tin e galiña curu ta  lema ta sinta ora cu nos ta pa-
                                                                                                   pasa over bay den e salada. E  piando di un cantidad grandi
                                                                                                   riesgo  ta  grandi  cu  e  salada  pa bende nan como consumo
                                                                                                   por  wordo  contamina  cu  e  di nos comunidad,  DVG  ta
                                                                                                   famoso bacteria di salmonel-  controla nan prome cu nan ta
                                                                                                   la y e hendenan ta bira malo,  drenta Aruba.
                                                                                                   simplemente pasobra e ward-
                                                                                                   amento no a bay bon den fr-  Entrega keho
                                                                                                   ishider.  Nan ta tipnan cu nan  Igualmente  e  ta  recorda
                                                                                                   kier comparti cu comunidad  henter  comunidad  cu  nan
                                                                                                   di  Aruba  pa  evita  cualkier  como departamento di Salud
                                                                                                   tipo di malesa.              Publico semper t’ey pa duna
                                                                                                   Nan  ta  cosnan  cu  por  haci  cualkier conseho  y tambe pa
                                                                                                   influencia  riba  e  calidad  di  ricibi  ya  sea  critica  of  keho.
                                                                                                   cuminda pasobra consumo di  Nan ta mas cu dispuesto pa
                                                                                                   cuminda ta keda un risico. E  haci nan control  of conseha
                                                                                                   ta enfatisa cu anos como con-  bo  kico  ta  e  miho  forma  pa
                                                                                                   sumido mester keda semper  evita  cu  ningun  hende  bira
                                                                                                   critico  riba  cualkier  produc-  malo  den  e  temporada  aki.
                                                                                                   to.  Un fabricante cu ta pro-  “P’esey nos ta bisa: Conoce-
                                                                                                   duci cumindanan di bleki ta  mento  ta  prevencion,  pone
                                                                                                   duna bo un garantia te e dia  atencion ariba nan.”
                                                                                                   di  vencemento.  Despues  di  Ichelle Simon kende ta con-
                                                                                                   e fecha ey e calidad di e pro-  seho  di  comunicacion  di
                                                                                                   ducto no ta acto mas pa con-  DVG,  a haci un yamada final
                                                                                                   sumo humano.  Mas cerca e  pa pueblo di Aruba en gener-
                                                                                                   fecha yega mas riesgo bo tin.   al tene bon cuenta di e suger-
                                                                                                   Igualmente tin hendenan cu  encia cu sra. Geerman a trece
                                                                                                   ta bin cu cumindanan  for di  dilanti riba e parti di preven-
                                                                                                   otro pais cu tradicionalmente  cion di preparacion y conser-
                                                                                                   nan ta consumi den e tempo-  vacion di cuminda.  Esun cu
                                                                                                   rada aki, manera ayaca, ham,  tin duda nan por tuma con-
                                                                                                   calacuna, etc...  Sra. Geerman  tact cu nan of subi nan web-
                                                                                                   a splica cu na momento cu e  site  .  Tambe  nan  a  traha  un
                                                                                                   tipo di cuminda aki ta drenta  flyer riba e 5 Yabi pa Cumin-
                                                                                                   den un gran cantidad manera  da Saludabel cu ta disponibel
                                                                                                   ayaca  pa  bende  cu  pueblo,  cerca DESPA y departamento
                                                                                                   nan  como  departamento  di  di Higiena tambe.
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16