Page 11 - HOSPITAAL
P. 11
a4 salud
Diabierna 15 December 2017
Critico pa consumo di cuminda durante fin di aña
ORANJESTAD – E cushi- a laga sa cu tin cierto cumin- cu por tin consecuencia pa bo
namento di cuminda den e da cu no mag di drenta Aru- salud y esun di otronan. “Wak
temporada aki di celebra- ba. Por ehempel cierto parti bon kico bo ta come, ki ora
cion di Pasco y Aña Nobo di carni. Pero si tin otronan bo ta come nan, y for di ken
lo por ocasiona caso di cu ta drentando Aruba y ora bo ta come bo cuminda.”
intoxicacion di alimento, cu nan ta drenta, e departa- El a bisa cu no solamente den
si bo no ta consciente di e mento aki ta bay haci inspec- e temporada aki sino henter
medidanan di prevencion cion prome cu e producto ta aña cu ta inclui diferente
riba preparacion y conser- subi mercado. Ora cu ta subi temporada, manera Carnaval,
vacion di bo alimentonan. mercado ta pasobra ta acto pa nan ta realisa control regular
consumo humano. Tambe na diferente establecimento
Hefe di departamento di tin algun producto cu no mag di consumo di cuminda y be-
Higiena di departamento di di drenta y departamento di bida. Tambe nos legislacion
Salubridad Publico (DVG), Veterinario ta atende cu nan ta up to date pa cada estab-
Yvette Geerman a declara cu pa wak si tin restriccion riba lecimento di e tipo aki bin cu
durante añanan nan ta bin in- nan. nan programa di control di
formando riba e aspecto aki calidad riba nan productonan
y evita posibel intoxicacion Consumido mester keda cu nan ta ofrece na comuni-
cu cuminda. “Tin caso cu critico dad.
por sosode mirando cu den e Como departamento di Salud “Prome cu cuminda of pro-
temporada aki mas cuminda Publico nan ta keda cu cada ductonan ta bin riba merca-
ta wordo consumi.” Nan lo persona of consumido mes- do, nan mester ta den un niv-
keda monitor den e dianan ter keda critico. Bo mes mes- el cu ta acto pa consumo hu-
aki pa evita cu e hendenan ter ta consciente unda bo ta mano.” Nan mester cumpli
por bira malo mirando cu bo come y cerca ken bo ta cum- cu cierto rekisitonan prome
ta come mas hopi y fuera di pra bo cuminda. Abo como cu e por subi mercado. “Esey
oranan normal y no tur hen- consumidor semper bo por ta ta un exigencia”, el a declara.
de ta mesun cos. critico y bo por sa ken ta esun
E preparacion di cuminda tin cu ta prepara e cuminda pa Prevencion y risiconan
biaha ta sosode mas tempran bo, pasobra al fin al cabo abo Sinembargo e ta adverti cu e
y tin hopi factornan cu por ta esun cu ta bay consumi, se- risico t’ey pasobra e ta keda
causa cu intoxicacion pa con- gun sra. Geerman. algo cu bo ta purba di evita pa Uza awa y alimento liber di Salud Publico ta bay contro-
sumo di cuminda por sosode. cosnan no bay malo. P’esey peliger. la. Ta asina cu duana ta tuma
“Departamento di Salud Pu- E actitud critico ora bo ta nan ta keda pone atencion Separa alimento curu for di contacto cu nan y e departa-
blico no ta desea pa esaki sos- consumi cuminda mester ta riba cada puntonan, spe- alimento cushina. Si bo tin mento aki ta manda su per-
ode. Nos kier pone atencion paden y pafo di bo cas. Im- cialmente riba labamento di un galiña curu y bo tin’e cla sonal pa controla nan den e
ariba dje pa preveni cu esaki portante pa bo tene cuenta man, temperatura, cushina pa prepara y bo ta pone ariba localidad mes.
por sosode.” con hopi largo e cuminda ta tur alimento, con bo ta warda di bo frishider. Pero tambe Den otro caso ora cu e per-
Tocante e importacion di keda afo. Ya cu esaki ta un of conserva bo cuminda, y si bo tin un salada cu bo ta pone sona ta bin cu un cantidad
cuminda di afo durante e temporada hopi druk y tin bi- ta algo di bleki wak si e no a abou den e mesun frishider, limita pa consumo personal,
temporada aki, sra. Geerman aha bo ta lubida e aspecto aki caduca of cu e no ta frustia. e riesgo t’ey cu e container e no ta problema. E prob-
unda bo tin e galiña curu ta lema ta sinta ora cu nos ta pa-
pasa over bay den e salada. E piando di un cantidad grandi
riesgo ta grandi cu e salada pa bende nan como consumo
por wordo contamina cu e di nos comunidad, DVG ta
famoso bacteria di salmonel- controla nan prome cu nan ta
la y e hendenan ta bira malo, drenta Aruba.
simplemente pasobra e ward-
amento no a bay bon den fr- Entrega keho
ishider. Nan ta tipnan cu nan Igualmente e ta recorda
kier comparti cu comunidad henter comunidad cu nan
di Aruba pa evita cualkier como departamento di Salud
tipo di malesa. Publico semper t’ey pa duna
Nan ta cosnan cu por haci cualkier conseho y tambe pa
influencia riba e calidad di ricibi ya sea critica of keho.
cuminda pasobra consumo di Nan ta mas cu dispuesto pa
cuminda ta keda un risico. E haci nan control of conseha
ta enfatisa cu anos como con- bo kico ta e miho forma pa
sumido mester keda semper evita cu ningun hende bira
critico riba cualkier produc- malo den e temporada aki.
to. Un fabricante cu ta pro- “P’esey nos ta bisa: Conoce-
duci cumindanan di bleki ta mento ta prevencion, pone
duna bo un garantia te e dia atencion ariba nan.”
di vencemento. Despues di Ichelle Simon kende ta con-
e fecha ey e calidad di e pro- seho di comunicacion di
ducto no ta acto mas pa con- DVG, a haci un yamada final
sumo humano. Mas cerca e pa pueblo di Aruba en gener-
fecha yega mas riesgo bo tin. al tene bon cuenta di e suger-
Igualmente tin hendenan cu encia cu sra. Geerman a trece
ta bin cu cumindanan for di dilanti riba e parti di preven-
otro pais cu tradicionalmente cion di preparacion y conser-
nan ta consumi den e tempo- vacion di cuminda. Esun cu
rada aki, manera ayaca, ham, tin duda nan por tuma con-
calacuna, etc... Sra. Geerman tact cu nan of subi nan web-
a splica cu na momento cu e site . Tambe nan a traha un
tipo di cuminda aki ta drenta flyer riba e 5 Yabi pa Cumin-
den un gran cantidad manera da Saludabel cu ta disponibel
ayaca pa bende cu pueblo, cerca DESPA y departamento
nan como departamento di di Higiena tambe.