Page 2 - bon-dia-aruba-20220520
P. 2
A2 LOCAL
Diabierna 20 Mei 2022
Cantidad di ruta alternativo di tournan di UTV/ATV
lagando su marca atras
Erosion y destruccion den areanan di naturalesa y paisahe
Mientras cu tin discusion na e condicionnan di biento cuencia negativo pa balornan regulacion, e ta obvio cu falta
andando ainda kico ta e y salpeter. Pero nan raiznan cultural historico, arkeolo- di conocemento of interes
miho manera pa atende cu no ta adapta pa chauffeur- gia, geologia y naturalesa. E cu tur tin responsabilidad pa
UTV’s, naturalesa di Aru- nan cu ta usa e vehiculonan responsabilidad aki ta deter- mantene e areanan di natu-
ba ta deteriorando pero pa aventura y adrenalina y no mina cu tur hende ta obliga ralesa y paisahe protegi, no
cu paso drastico. Cualkier ta preocupa of no ta realisa pa limita efecto negativo riba por spera nada otro cu bida
hende cu kier gosa di na- cu nan ta destruyendo e poco e area. cu semper tabata parti di e
turalesa den e seronan den vegetacion den e parti nort di Destruccion zona, lo desaparece y unica-
e parti nort di Aruba mes- Aruba, sin papia di e destruc- Sinembargo, e potretnan ta mente locual lo keda atras ta
ter confronta e realidad cu cion di e habitat pa e animal- mustra bon cla cu e tournan zonanan morto.
bida ta bao menasa y den nan. y e uso di vehiculonan UTV/
cierto caso, a desaparece. ATV no ta tene e responsabi- No tin duda cu e negoshi
No tin maneho lidad aki na cuenta. Esun cu di adventure tours ta genera
Cu UTV/ATV ta causa daño Problema ta cu te ainda Go- sa esaki hopi bon ta propi- hopi placa. E prijsnan ta varia
na vegetacion y ta causa ero- bierno no a bin cu un mane- etario di Andicuri, cu ta den di 250 dollar pa 6 ora, dos
sion a keda documenta caba ho pa UTV/ATV, contrario un lucha continuo pa cera su hende den un vehiculo pa 75
pa Fundacion Parke Nacio- na FPNA. E vehiculonan por luga pa acceso di e tournan. dollar pa 4 ora cu dos hende
nal Aruba, den su rapport core unda cu ta den e area Continuamente mester pone den vehiculo. Observador-
‘Environmental Impact Re- cu segun e Plan di Orde- baranca grandi pa stroba pas- nan ta ilustra cu e ganashi di
port for Off Road Driving in nanza Teritorial ta considera ada di e vehiculonan. FPNA cierto compania ta lucrativo
Parke Nacional Arikok.’ Den ‘Natuur en Landschap,’ esta tambe a duna un man, dor di y cu e ta dificil pa Gobierno
e investigacion, a mustra cu naturalesa y paisahe. Segun identifica areanan unda tin para esaki. Pregunta ta cuanto
UTV/ATV ta lanta hopi stof e Plan di Ordenanza Terito- shoco y marca nan pa evita cu mas e naturalesa di Aruba lo
fini cu ta cubri tur vegeta- rial cu Regla, e ROPV, e des- vehiculonan ta trapa e neis- por wanta prome cu e pro-
cion. E tipo di stof fini aki no tinacion aki ta pa tur espacio hinan. “Lamentablemente, a ducto completo a kibra. E
ta laba cu yobida, al contrario. cu no ta destina vivienda, in- ‘spin’ riba e area aki na Andi- doñonan di e companianan
Nan ta forma un capa di lodo dustria, comercio y turismo, curi, y nos no a haya e neis- aki kizas tin cas na otro pais.
cu ta degenera e calidad di e pero ta terenonan cu tin bal- hinan ni e Shoconan mas,” Nan lo keda bon para. Esnan
mata. E erosion di e tournan ornan di paisahe y naturalesa tabata comentario di Gerente cu keda atras lo paga e prijs.
ta enorme y vehiculonan ta hopi grandi. Segun e ROPV,
crea buraco cu ta cambia e e terenonan aki ‘natuur en
patronchinan hidrologico cu landschap’ ta cua contenido
ta resulta den degradacion practicamente igual cu e
di e medio ambiente. Los di destinacion ‘area natural’ y
e hecho cu ta trapa hopi ani- segun e ROPV ta gosa di e
mal, e zonido y movecion di mesun proteccion. E diferen-
tera ta forsa hopi animal pa cia grandi ta cu e proteccion
bandona nan habitat. Locual di e terenonan aki no ta cay
FPNA a ripara cu den e peri- bao e ley di proteccion di na-
odo cu e parke tabata cera, cu turalesa. Director di DIP, dr.
hopi di e animalnan a bolbe Haime Croes a informa Bon
nan habitat regular. Pues den
e investigacion cu FPNA a
haci, a mustra cu ta proba cu
UTV/ATV ta destrui vegeta-
cion den areanan natural.
Ademas ta crea caminda nobo
y ta habri esnan existente.
ATA a inverti den ruta
Y e cantidad di caminda cu a
observa riba e seronan patras
di Bushiribana te na Andicuri
ta alarmante. Esaki a pesar
cu Aruba Tourism Author-
ity, ATA a paga pa duna in-
dicacion cua ta e caminda cu
e tournan por tuma. Pero no
ta parce cu esnan cu ta usa e Dia Aruba cu mientrastanto di FPNA Natasha Silva.
vehiculonan aki ta respeta e DIP mes ta encarga cu pro-
rutanan aki. E indicadonan teccion di e terenonan aki, Pa loke ta Milton Harms,
di ATA ta manera perdi den pero, cu ta dificil pa controla propietario di Andicuri? “E
e espacio. e tournan. companianan di UTV/ATV
ta destructor di naturalesa
Pasobra tin caminda nobo Ley ta pone responsabilidad di Aruba. Nan ta destructor
banda di otro y areanan cu ta di cuido riba tur hende di propiedad di otro hende.
usa pa ‘spin’ e vehiculo (nan). Di otro banda, e reglanan Mester boicotia e actividad
E resultado ta seronan marca di ROPV ta nifica cu tin un aki.”
pa caminda di tera nobo, san- responsabilidad comun pa
to y piedra los y un cantidad e areanan aki. Segun e ley, e Mientrastanto, ainda ta tra-
di mata destrui. E vegetacion punto di salida ta cu tur mes- hando riba un maneho riba
na e area tipicamente ta keda ter percura pa un bon calidad UTV/ATV a pesar cu Gobi-
abao. Hasta watapana ta crece teritorial y cu actividadnan cu erno tin consehonan for di
mas pega na tera, tur a adapta ta eherce no por tin conse- 2018 caba. Tanten cu no bin