Page 16 - Min.TTC
P. 16

LOCAL A3
                                                                                                                                                                   Diahuebs 30 APRIL 2015

Director di ATIA Igmar Reyes: Meritocracia ta un ilusion of e solucion?

ORANJESTAD – Dia 1 di             importante. E desaroyo aki a      Consecuentemente nos tin           pa motibo cu e ta ricibi aprecio  robes. Nepotismo den sector
mei ta celebra dia di obre-       marca e prome paso rumbo          un grupo di personanan cu ta       pa medio di e oportunidad pa      priva ta presenta su mes tambe
ro. Un dia sigur pa reflex-       meritocracia. Mobilidad social    menos motiva, ta sinti nan mes     guia stagiaires of pa ta mentor   pero mas tanto den negoshi di
iona riba logronan grandi         ta wordo determina door di        desbalora of exclui di nos so-     pa coleganan mas hoben. Den       famia. E diferencia entre e dos
di clase trahado cu a uni         diferente factornan, pero esun    ciedad. Kico por haci?             cuadro di tur esaki, mester       sectornan ta e falta di respon-
forsa. Den e relato aki lo        mas principal ta educacion. Pa                                       subraya cu e clase trahado tam-   sabilidad den sector publico
reflexiona riba desaroyo di       motibo cu scolnan a bira mas        Algun punto di atencion          be mester asumi su mesun re-      cual ta wordo fortifica pa mal
nos comunidad, nos econo-         accesibel (compara cu un siglo              pa comercio              sponsabilidad door di mantene     maneho of mal funcionamen-
mia, y e rol esencial di tra-     pasa) mas hende por a caba un                                        su mes empleabel. Por ehemp-      to mayoria biaha no ta wordo
hadonan den esaki.                estudio y asina hisa e nivel di   Na prome luga tanto trahado        el pa haci esfuerso pa mantene    castiga y merito no ta wordo
Meritocracia ta significa un so-  conocemento compara cu nan        como dunado di trabou tin          su nivel di conocemento y/of      recompensa of reconoci debi-
ciedad caminda cu status den      antepasadonan. Mas acceso na      derecho y obligacion. Aparte       tin un actitud habri pa asumi     damente. Simplemente no tin
comunidad ta wordo deter-         scolnan a contribui na mo-        cu e trahado tin obligacionnan     mas responsabilidad ora cu        incentiva adecua.
mina door di prestacion, moti-    bilidad social y p’esey descen-   pa cumpli cu ne y reglanan di      oportunidadnan presenta nan       E pregunta ta surgi: kico ta e
vacion y capacidadnan. Tambe      dencia social, rasa y sexo no ta  trabou pa respeta, comercio lo     mes. Pues e bienestar y exito     sentido pa traha duro anto den
lo trata retonan pa meritocra-    asina determinante mas pa un      por mehora un clima pa de-         ta den nan mesun man tambe.       gobierno?
cia cual por tranca desaroyo y    hende su status den comu-         saroya talento y competencia                                         E puntonan aki ta caba cu
progreso di nos pais.             nidad. Awendia Aruba conoce       pa tur clase trahado. E hecho          Nepotismo afectando           meritocracia, ta demotiva em-
                                  trabounan primordialmente         solamente cu un trahado tin                  meritocracia            pleadonan den sector publico
        Trabou y status           den "servicio". Trabounan gran    e posibilidad pa desaroya su                                         y ta empeora servicio publi-
 Ofishi ta existi mesun largo     parti a keda bira mas complica    mes profesionalmente ta algo       Por ultimo no por keda sin        co. Pues mester percura p'e
cu existencia di e ser humano.    y specialisa, cual ta rekeri mas  motivante. Training y educa-       menciona funcionamento di         principionan di meritocracia
Desde antaño cierto tipo di       y mas conocemento y habi-         cion lo mester forma parti di      nos aparato gubernamental         wordo respeta den sector pu-
ofishinan ta duna mas status      lidadnan specifico. Idealismo     esaki, cual ta algo cu ATIA pa     relata na e idealismo di meri-    blico. Nos gobernantenan por
social cu otro. E peso di un      di meritocracia ta un motor       algun tempo caba ta ofreci-        tocracia. No den tur caso e       cuminsa na duna bon ehempel
trabou (caminda estudio, ex-      importante pa nos comunidad       endo na su miembronan y tur        idealismo ta haya espacio pa      door di stop di ta complice di
perencia y responsabilidad ta     mirando cu e ta brinda opor-      esnan interesa cu kier sigui de-   realisa su obhetivo. Nepo-        nepotismo; lo mester asumi
factornan determinante p’e        tunidad husto na tur hende.       saroya nan mes riba terenonan      tismo (nombracion politico)       nan responsabilidad (account-
peso di un funcion), e suma di    Door di e idealismo aki esnan     profesional. Tambe aprecio y       a afecta principionan di meri-    ability) door di castiga mal
salario, e cantidad di hende cu   cu ta traha duro por tin e miho   reconocemento di trahadonan        tocracia drasticamente. Un        funcionamento na trabou
tin cu wordo maneha, ta algun     cu nan antepasadonan.             por hunga un rol mas impor-        dinamismo entre expectativo       y duna merito na esnan cu
di e factornan cu ta influencia                                     tante. Hopi estudio a mustra       di votadonan y facilitacion       merece. Den sector priva com-
e status di un trabou. Hopi bi-    Retonan pa meritocracia          cu placa (salario) no ta e factor  di nos gobernantenan. Por         ercio lo por crea oportunidad
aha trabou fisico ta wordo me-    Sinembargo meritocracia tin       mas principal pa un trahado        ehempel den sector publico        pa desaroya talento y compe-
nos balora cu uno intelectual.    un inconveniencia profundo        su bienestar, sino mas bien        hopi biaha por mira person-       tencia; percura pa duna apre-
E falta di aprecio tambe por      cu awendia no ta haya su de-      responsabilidad, participacion,    anan haya puesto (halto) sin      cio y reconocemento na tur
conduci na scarsedad di per-      bido atencion. Un ser huma-       respet y dignidad.                 cu a presta, sin cu ta cualifica  clase trahado. E trahado di su
sonanan eherciendo un tipo di     no ta un ser social cu - pa su    Un otro idea pa dunadonan          of capacita. Un demotivacion      banda mester asumi su mesun
ofishi. E percepcion cu cierto    autoestima y/of dignidad - ta     di trabou por ta enfoca mas        total p'e otro trahadonan cu si   responsabilidad pa mantene su
trabounan tin tiki status den     depende di reconocemento y        riba perspectiva di carera cu ta   ta apto p'e puesto pero cu no     mes empleabel. Solamente di
nos comunidad ta influencia       aprecio. Den un meritocracia      horizontal (en bes di vertical).   a haya e oportunidad. Tambe       a manera aki meritocracia por
te hasta opcion di studian-       aprecio ta depende totalmente     Por ehempel un trahado riba        esaki ta descurasha hobennan      funciona debidamente, percu-
tenan pa cierto estudio of tipo   di nos actonan como indi-         50 aña ainda por desaroya su       cu ta interesa pa cuminsa nan     rando asina pa nos pais keda
di scol. Pa e motibo aki ATIA     viduo cual continuamente ta       mes - sin tin cu bira manager ,    carera profesional den sector     desaroya y progresa.q
conhuntamente cu otro aso-        wordo compara cu otro perso-                                         publico. Tur ta ricibi un señal
ciacionnan di empleadonan:        nanan (p.e. coleganan). Presta-
AGA, WAB, ATSA y AHATA            cion ta determina ken ta miho
lo cuminsa pronto cu un cam-      y lo wordo recompensa cu un
paña pa asina duna aprecio y      miho status den comunidad.
reconocemento na trabounan        Pero kico ta pasa cu esnan cu
cu inhustamente ta wordo          no ta sobre sali? E idealismo
desbalora pero cu ta di suma      cu ta parce asina husto ta cre-
importancia pa nos economia.      ando un comunidad cu tiki
                                  autoestima y dignidad. Claro
    Comunidad basa riba           no ta tur hende por ta manager
          meritocracia            ni dokter, pero e herarkia pa
                                  medio di puesto nunca mag di
Mas di un siglo pasa mobilidad    bay acompaña cu menos apre-
social tabata hopi limita. Den    cio pa otro. Esnan haciendo e
cua clase social un persona ta    tipo di trabounan cu “menos”
pertenece tabata wordo deter-     status social - cual ta un grupo
mina desde nacemento. Nos a       grandi aki na Aruba - ta esun-
conoce un epoca colonial en-      nan cu mas ta wordo afecta pa
tre 1824 y 1924 cu shon, cu-      falta di aprecio y reconoce-
nukero y catibo. Den e tempo      mento. Tambe no por keda sin
ey esun cu nace pober ta muri     menciona e presion enorme
pober y vice versa. Despues       cu trahadonan di exterior - cu
cu Lago a bini Aruba na aña       ta dispuesto tin biaha pa traha
1924, capacidad, talento y        mas pa te hasta menos salario
prestacion a cuminsa bira mas     - a crea den e clase social aki.
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21