Page 16 - Min.TTC
P. 16
LOCAL A3
Diahuebs 30 APRIL 2015
Director di ATIA Igmar Reyes: Meritocracia ta un ilusion of e solucion?
ORANJESTAD – Dia 1 di importante. E desaroyo aki a Consecuentemente nos tin pa motibo cu e ta ricibi aprecio robes. Nepotismo den sector
mei ta celebra dia di obre- marca e prome paso rumbo un grupo di personanan cu ta pa medio di e oportunidad pa priva ta presenta su mes tambe
ro. Un dia sigur pa reflex- meritocracia. Mobilidad social menos motiva, ta sinti nan mes guia stagiaires of pa ta mentor pero mas tanto den negoshi di
iona riba logronan grandi ta wordo determina door di desbalora of exclui di nos so- pa coleganan mas hoben. Den famia. E diferencia entre e dos
di clase trahado cu a uni diferente factornan, pero esun ciedad. Kico por haci? cuadro di tur esaki, mester sectornan ta e falta di respon-
forsa. Den e relato aki lo mas principal ta educacion. Pa subraya cu e clase trahado tam- sabilidad den sector publico
reflexiona riba desaroyo di motibo cu scolnan a bira mas Algun punto di atencion be mester asumi su mesun re- cual ta wordo fortifica pa mal
nos comunidad, nos econo- accesibel (compara cu un siglo pa comercio sponsabilidad door di mantene maneho of mal funcionamen-
mia, y e rol esencial di tra- pasa) mas hende por a caba un su mes empleabel. Por ehemp- to mayoria biaha no ta wordo
hadonan den esaki. estudio y asina hisa e nivel di Na prome luga tanto trahado el pa haci esfuerso pa mantene castiga y merito no ta wordo
Meritocracia ta significa un so- conocemento compara cu nan como dunado di trabou tin su nivel di conocemento y/of recompensa of reconoci debi-
ciedad caminda cu status den antepasadonan. Mas acceso na derecho y obligacion. Aparte tin un actitud habri pa asumi damente. Simplemente no tin
comunidad ta wordo deter- scolnan a contribui na mo- cu e trahado tin obligacionnan mas responsabilidad ora cu incentiva adecua.
mina door di prestacion, moti- bilidad social y p’esey descen- pa cumpli cu ne y reglanan di oportunidadnan presenta nan E pregunta ta surgi: kico ta e
vacion y capacidadnan. Tambe dencia social, rasa y sexo no ta trabou pa respeta, comercio lo mes. Pues e bienestar y exito sentido pa traha duro anto den
lo trata retonan pa meritocra- asina determinante mas pa un por mehora un clima pa de- ta den nan mesun man tambe. gobierno?
cia cual por tranca desaroyo y hende su status den comu- saroya talento y competencia E puntonan aki ta caba cu
progreso di nos pais. nidad. Awendia Aruba conoce pa tur clase trahado. E hecho Nepotismo afectando meritocracia, ta demotiva em-
trabounan primordialmente solamente cu un trahado tin meritocracia pleadonan den sector publico
Trabou y status den "servicio". Trabounan gran e posibilidad pa desaroya su y ta empeora servicio publi-
Ofishi ta existi mesun largo parti a keda bira mas complica mes profesionalmente ta algo Por ultimo no por keda sin co. Pues mester percura p'e
cu existencia di e ser humano. y specialisa, cual ta rekeri mas motivante. Training y educa- menciona funcionamento di principionan di meritocracia
Desde antaño cierto tipo di y mas conocemento y habi- cion lo mester forma parti di nos aparato gubernamental wordo respeta den sector pu-
ofishinan ta duna mas status lidadnan specifico. Idealismo esaki, cual ta algo cu ATIA pa relata na e idealismo di meri- blico. Nos gobernantenan por
social cu otro. E peso di un di meritocracia ta un motor algun tempo caba ta ofreci- tocracia. No den tur caso e cuminsa na duna bon ehempel
trabou (caminda estudio, ex- importante pa nos comunidad endo na su miembronan y tur idealismo ta haya espacio pa door di stop di ta complice di
perencia y responsabilidad ta mirando cu e ta brinda opor- esnan interesa cu kier sigui de- realisa su obhetivo. Nepo- nepotismo; lo mester asumi
factornan determinante p’e tunidad husto na tur hende. saroya nan mes riba terenonan tismo (nombracion politico) nan responsabilidad (account-
peso di un funcion), e suma di Door di e idealismo aki esnan profesional. Tambe aprecio y a afecta principionan di meri- ability) door di castiga mal
salario, e cantidad di hende cu cu ta traha duro por tin e miho reconocemento di trahadonan tocracia drasticamente. Un funcionamento na trabou
tin cu wordo maneha, ta algun cu nan antepasadonan. por hunga un rol mas impor- dinamismo entre expectativo y duna merito na esnan cu
di e factornan cu ta influencia tante. Hopi estudio a mustra di votadonan y facilitacion merece. Den sector priva com-
e status di un trabou. Hopi bi- Retonan pa meritocracia cu placa (salario) no ta e factor di nos gobernantenan. Por ercio lo por crea oportunidad
aha trabou fisico ta wordo me- Sinembargo meritocracia tin mas principal pa un trahado ehempel den sector publico pa desaroya talento y compe-
nos balora cu uno intelectual. un inconveniencia profundo su bienestar, sino mas bien hopi biaha por mira person- tencia; percura pa duna apre-
E falta di aprecio tambe por cu awendia no ta haya su de- responsabilidad, participacion, anan haya puesto (halto) sin cio y reconocemento na tur
conduci na scarsedad di per- bido atencion. Un ser huma- respet y dignidad. cu a presta, sin cu ta cualifica clase trahado. E trahado di su
sonanan eherciendo un tipo di no ta un ser social cu - pa su Un otro idea pa dunadonan of capacita. Un demotivacion banda mester asumi su mesun
ofishi. E percepcion cu cierto autoestima y/of dignidad - ta di trabou por ta enfoca mas total p'e otro trahadonan cu si responsabilidad pa mantene su
trabounan tin tiki status den depende di reconocemento y riba perspectiva di carera cu ta ta apto p'e puesto pero cu no mes empleabel. Solamente di
nos comunidad ta influencia aprecio. Den un meritocracia horizontal (en bes di vertical). a haya e oportunidad. Tambe a manera aki meritocracia por
te hasta opcion di studian- aprecio ta depende totalmente Por ehempel un trahado riba esaki ta descurasha hobennan funciona debidamente, percu-
tenan pa cierto estudio of tipo di nos actonan como indi- 50 aña ainda por desaroya su cu ta interesa pa cuminsa nan rando asina pa nos pais keda
di scol. Pa e motibo aki ATIA viduo cual continuamente ta mes - sin tin cu bira manager , carera profesional den sector desaroya y progresa.q
conhuntamente cu otro aso- wordo compara cu otro perso- publico. Tur ta ricibi un señal
ciacionnan di empleadonan: nanan (p.e. coleganan). Presta-
AGA, WAB, ATSA y AHATA cion ta determina ken ta miho
lo cuminsa pronto cu un cam- y lo wordo recompensa cu un
paña pa asina duna aprecio y miho status den comunidad.
reconocemento na trabounan Pero kico ta pasa cu esnan cu
cu inhustamente ta wordo no ta sobre sali? E idealismo
desbalora pero cu ta di suma cu ta parce asina husto ta cre-
importancia pa nos economia. ando un comunidad cu tiki
autoestima y dignidad. Claro
Comunidad basa riba no ta tur hende por ta manager
meritocracia ni dokter, pero e herarkia pa
medio di puesto nunca mag di
Mas di un siglo pasa mobilidad bay acompaña cu menos apre-
social tabata hopi limita. Den cio pa otro. Esnan haciendo e
cua clase social un persona ta tipo di trabounan cu “menos”
pertenece tabata wordo deter- status social - cual ta un grupo
mina desde nacemento. Nos a grandi aki na Aruba - ta esun-
conoce un epoca colonial en- nan cu mas ta wordo afecta pa
tre 1824 y 1924 cu shon, cu- falta di aprecio y reconoce-
nukero y catibo. Den e tempo mento. Tambe no por keda sin
ey esun cu nace pober ta muri menciona e presion enorme
pober y vice versa. Despues cu trahadonan di exterior - cu
cu Lago a bini Aruba na aña ta dispuesto tin biaha pa traha
1924, capacidad, talento y mas pa te hasta menos salario
prestacion a cuminsa bira mas - a crea den e clase social aki.