Page 4 - bon-dia-aruba-20210115
P. 4
A4 LOCAL
Diabierna 15 Januari 2021
Cortamento di 5 miyon tur luna for di e sector lo nifica escogencia pisa ken ta ricibi cuido
Dunadonan di Cuido ta urgi posponemento di e reduccion
den gasto di cuido pa 6 luna
COVID-19 stop e transporte di pacient despues. Pasobra si e mashin
E paso aki ta crucial, particu- cu diabetes pa haya dialyse. kibra lo mester haci mas gasto
larmente pasobra e pandemia Despues mester a re-introdu- ainda. Pues, tur e cortamento
ta poniendo hopi presion riba cie atrobe, te cu a finalisa cu a aki ta influenciando e cuido
e gasto medico. E ta hopi cos- retira e Director di AZV. Tur cu nos por duna, si nos mes-
toso. “Un pacient cu CO- ta señal cu ora ta tuma deci- ter paga otro cos.
VID-19, despues di sali di sion pisa asina bou stress, bou
cuido intensivo, despues di presion, no ta haya e opor- Un proveedor lo no acepta
sali di hospital ainda ta rekeri tunidad pa pensa bon kico ta pa keda warda pa su placa,
hopi atencion medico. E no tur e consecuencianan. Y esey pasobra e tambe mester di su
ta cla cu atencion medico. Su ta bay resulta den mal cuido placa. “Si ta algo pa seis luna,
famia tampoco cu ta keda cu den futuro.” nos lo por wanta cabes riba
tur ansiedad y angustia. Tur ta awa. Pero si ta pa mas largo, e
pone cu e consumo medico IMSAN ta bay dal nos duro.”
ta hopi grandi. No ta cuestion Dr. Rajnherc ta contento
di duna cuido pa COVID pa cu IMSAN por a maneha e Servicio esencial
un dia, sino cu nos mester prome seis lunanan sin cu a E mensahe pa Hulanda y ciu-
spera e efectonan pa dos tres confronta e cortamento. Riba dadano ta cu e cortamento
aña.” dje, e tabata un bendicion pa den servicio medico tin con-
Aruba cu na April a inicia e secuencia di bida y morto. E
Den otro palabra, e costo pa tratamento di radio terapia ta bay yega na un momento
tratamento di COVID-19 na Aruba mes . Nos no tabata cu mester dicidi ki tipo di
ta exponencial. No ta djis e completamente cla pa cum- cuido por duna y ken lo por
cuido na hospital y di spe- inza trata mas hende. Pero haya esaki. Un ehempel ta e
cialistanan cu riba su mes ta ma pone hopi enfasis pa nos servicio di Dr. Casper Lacle
caro caba. Esnan cu a sali di ta cla, pasobra nos a ripara cu y Dr. Robert Dennert kende-
cuido intensivo mester siña a cera frontera cu Colom- nan a cuminza cu cardiologia
tecnica di hala rosea atrobe bia tambe. Entretanto, entre di intervencion na hospital
Si insisti pa sigui man- pandemia y net awor tin mas for di fisioterapistanan, otro April 1 y awor, IMSAN a dos aña pasa, y mas di 2000
tene cu ta corta 5 miyon urgencia pa cuido.” tin problema neurologico duna radioterapia na 125 pa- hende a pasa den e proceso.
den cuido, e ta bay afecta cu mester haya ayudo pa re- cient cu cancer, personanan “Ta cuanto hende a scapa di
henter cuido medico na No tin rosea pa traha un cupera nan balansa. Otro ta cu a caba cu e tratamento. Y un atake di curazon. Pero
comunidad y lo mester plan sostenibel keda cu problema muscular. awor, tur dia tin 24 persona kico nos lo bay haci awor?
forsa Parlamento dicidi Door cu a corta sin consulta , Tin otro cu mester di psiki- cu ta haya radiotherapie. “E ta Bisa un hende cu e no por
ken ta haya cuido y ken ta dificil pa permiti e hala ro- atra pasobra a keda cu miedo hopi. Si multiplica e cantidad haya e intervencion aki mas,
no. Esey CEO di IMSAN, sea pa pensa riba un sistema pa sali di cas. “Ta problem- cu ta ricibi radioterapia awor pasobra e ta avanza di edad y
dr. Joel Rajnherc a bisa cu realmente ta sostenibel. anan cu mundialmente ta aki, ta nifica cuanto hende lo no tin placa p’e? Ken ta bay
Bon Dia Aruba. Si corta 5 miyon pa luna sin mescos. No ta na Aruba so. mester a manda Colombia si tuma e decision ey?”
mas, no por duna bon cuido Na Hulanda tambe tine. Pero IMSAN no tabata brinda e
Dr. Rajnherc tabata den se- mas. E ta irealistico, e Direc- Hulanda no ta tene cuenta cu servicio aki. E ta un cantidad Un decision asina aki no ta
sion ayera cu Comision Fiho tor di IMSAN a bisa. na Aruba nos tambe ta con- cu ta hopi mas cu nos a spera. keda den man di e dokter so.
di Salud di Parlamento, hunto fronta e asuntonan aki.” Siman pasa a haya e prome Mester ta realistico y ta con-
cu un cantidad di represent- “Claro, tur organisacion den pacient di Saba cu a bin pa su sciente cu esaki ta un deci-
ante di sector di cuido, for di cuido, sea laboratorio, den- Gobierno a bay de acuerdo tratamento. sion politico, cu ta keda den
HAVA, Boticarionan, te na tista, fisioterapista tur mester cu e cortamento di gasto na man di comunidad. “Y ken ta
dr. Horacio Oduber Hospi- haya oportunidad pa sinta juni 2020, a base di e reco- Pero tambe a logra haci 100 representa e pueblo? No ta
tal pa ilustra e problema cu e hunto pa mira con pa hisa mendacion di CAft na Gobi- operacion di retina. Si IM- Parlamento?”
cortamento di 5 miyon florin eficiencia den cuido medico. erno Hulandes. CAft a usa un SAN no a pusha pa amplia su Den concepto di Rajnherc ta
pa luna ta crea pa henter e Por ehempel, con ta organisa investigacion cu PWC a haci facilidad y personal pa e inter- yega momento cu Parlamen-
sector. “Y nos no ta papia di e colaboracion entre un spe- algun aña pasa y a conclui a vencion aki, lo a nifica cu tur to lo determina normanan ki
e cortamento di 5 porciento cialista mester ayudo di un base di e analisis ey, cu por e personanan aki lo mester a ora un persona lo por haya
den salario, cu tambe ta un otro dunado di cuido sin cu e spaar 5 miyon florin pa luna. bay Colombia pa e operacion. tratamento di radioterapia
aspecto, pero nos ta papia di e mester costa AZV mas placa, “Pero pa e sector di cuido, e Antes tur e pacientnan ey ta- of di curazon y ta decision-
calidad di cuido en general.” cua innovacion por haci na conseho di PWC no ta hopi bata bay Colombia. Awor tur nan duro. “Parlamento, na
Aruba cu por evita cu mester cla, pasobra ta papia di 5 mi- e placa ta keda Aruba. nomber di pueblo mester
Manera ta conoci, tur e ac- manda pacient pa exterior. Pa yon y no ta bisa si e mester tuma e decision.”
tornan den cuido a manda percura cu e placa cu nos ta ta un biaha 5 miyon of cada Locual a yuda IMSAN ta cu
un carta pa Minister di Tur- gastando, keda Aruba por lo luna. CAft a interpreta e con- prome cu e pandemia real- Parlamento mes a pidi pa e
ismo, Salud y Deporte Dan- menos.” clusion di e rapport cu ta por mente a cuminza afecta e fi- reunion despues di a ricibi e
gui Oduber y pa Gobernador cu un reduccion di 5 miyon nanzas di e institucion, ya tur carta cu dunadonan di cuido
pa expresa e presion enorme Esey ta locual ta urgi Gobier- cada luna.” e organisacion y infrastructu- a manda pa nan y Gobierno.
cu e decision pa baha e presu- no y Parlamento di Aruba esta ra tabata cla pa tratamenton- “Nos tur por a splica e efecto
puesto pa cuido cu 5 miyon. pa bolbe negocia cu Hulanda Rajnherc ta compronde cu an aki. “Nos tabatin suerte riba cada un di nos areanan,
Particularmente pasobra a pa kita e exigencia di corta 5 ora “bo ta haya cuchiu riba cu aña pasa tur e aparatonan pero tambe riba henter e ca-
impone e suma sin cu tabatin miyon florin pa luna pa seis garganta cu bo pais no tin tabata nobo nobo, y den e dena di cuido,” Dr. Rajnherc
un proceso di planificacion luna y asina permiti esnan ningun entrada, Gobierno prome aña tur e productonan a bisa.
con ta e miho forma pa corta den e sector pa bin cu un berdad no a haya e opor- aki ta cay bou garantia y no
esaki. “Nos ta compronde plan sostenibel pa e siguiente tunidad pa sinta cu sector tin problema cu mantencion. Bon Dia Aruba lo amplia riba
cu Gobierno mester a tuma 10 a 15 aña. Den otro palabra medico pa determina si por Pero e aña aki, 2021, e garan- e combersacion cu Dr. Rajn-
un decision mesora, y bay de pospone e reduccion pa 5 logra si of no. AZV a hinca tia a caduca. Nos lo haya e herc den su proximo edicion,
acuerdo cu e condicion aki, miyon pa 6 luna pa asina por e plan di cinco paso pa corta klapnan e aña aki. E aña aki unda entre otro ta toca e tema
esta pa corta 5 miyon florin haya rosea y traha riba e plan- gasto mas lihe posibel, cu a nos lo mester paga pa man- di e gasto medico na Aruba
for di cuido di un momento nan. produci problemanan tambe. tencion preventivo, si no kier compara cu na e otro paisnan
pa otro. Pero, nos ta den un Por ehempel, cu mester a haya problema cu e ekipo den Reino Hulandes.