Page 2 - bon-dia-aruba-20211113
P. 2
A2 LOCAL
Diasabra 13 November 2021
Geoffrey Wever: si kier logra beneficio pa Aruba mester crea lazonan internacional
‘COP26 a brinda oportunidad pa haya informacion valioso con por yega
na fondonan internacional’
“Un biahe di cinco dia, unda casi sobra nos ta cu un pais rico den Re-
no a drumi y a pasa mas tempo ino, pero cu nos no tin e mesun nivel
ta conoce y traha lazonan, no ta cu nan.”
un snoepreisje,” tabata e reaccion
di Minister di Economia y Desa- Entretanto Minister Wever a pidi Di-
royo Sostenibel Geoffrey Wever reccion pa Asuntonan Economico,
na Bon Dia Aruba. Mr. Wever a Comercio y Industria, pa haci un
reacciona riba e articulo y co- analisis di tur fondo internacional y
mentario di medio ambientalista pa busca acceso na nan. E problema
Milton Ponson, kende a cuestiona cu hopi ta señala ta cu den Gobierno
e biahe di mr. Wever pa Escocia, no tin e capacidad di personal pa skir-
unda el a atende e conferencia di bi e proyectonan grandi aki. Ta docu-
Nacionnan Uni riba cambio di mentonan cu ta rekeri hopi veracidad
clima, esta COP26. y experticio pa hinca den otro. “Nan
ta rekeri experticio y no ta sin mas un
“E biahe tabata un hopi pisa y no ta- hende por skirbi un documento pa
batin nada di relahacion y ‘fun’, pa- por haya fondo pa un proyecto.”
sobra tabata reunionnan tras di otro. Consecuentemente mester mira cua
E tabata un biahe na interes di traha ta e fondonan cu ta disponible pa
relacion, cu ta hopi importante pa Aruba, y asina inverti den e personal
Minister di Economia.” pa busca e fondonan. “Si nos por haya
acceso na 10 miyon florin afo, anto ta
Minister Wever a bolbe Aruba Dia- bal la pena pa inverti 100 a 200 mil na
huebs anochi y ya ayera a atende preparacion di personal.”
Conseho di Minister. Y a papia tambe
cu Bon Dia Aruba riba e importancia Caricom tin un oficina na Belize cu
di e biahe. Netamente pasobra Aruba ta yuda e paisnan den Caribe traha
ta den un posicion vulnerable, mes- riba ‘project dossiers’ pa asina busca
cos cu tur otro pais chikito, conoci acceso na fondonan. Durante COP26
como SIDS, esta Small Island Devel- a papia cu ehecutivonan di Caricom
opment States. pa mira con nan lo por asisti Aruba
tambe, pa medio di intercambio.
“Mi a cera conoci cu hopi persona
clave, incluso di Secretarionan di FDA
Estado (di Hulanda), Directornan Wever ta kere cu e ta necesario pa Hu-
General di diferente departamento landa y Aruba wak e modelo di Fondo
relevante na Hulanda y crea lasonan lonan di e Tratado Europeo di Dere- Reino, Aruba no tin acceso na esaki- Desaroyo Aruba y con el a funciona y
pa mira con pa traha hunto.” cho Humano cu tambe ta aplicabel pa nan. “M’a papia cu representantenan con el a crea experticio pa traha proj-
nos. Tin un sentencia riba e refineria di fondonan, y nan tur a yega na e ect dossier na Aruba mes y ehecuta
Los di e landspakket cu ta mara na Corsou cu ta basa riba e mesun conclusion cu Aruba no tin acceso proyectonan miyonario cu eficiencia
Aruba na proyectonan y reformanan forma di pensa di Hoge Raad, cu e na e fondo di 100 biyon cu paisnan y eficazmente. “FDA tabata exitoso
specifico, por a intercambia pensam- tratadonan internacional den mente. lo a pone hunto pa combati cambio y nos a traha asina bon cu otro. Y na
ento riba kico otro por traha riba den Pues nos no por bisa cu pasobra nos di clima.” Mas ainda, e dificultad pa final, tanto Hulanda y Aruba a evalua
hunto cu Hulanda na beneficio di no ta participe na e tratado di Paris, presenta un proyecto pa logra finan- FDA positivamente. E placa di FDA a
Aruba. “Ta cuestion di informacion y e reglanan internacional no ta conta. ciamento ta hopi dificil. “Si Aruba tin keda inverti den forma positivo. Ber-
proyectonan specifico y un encuentro Pues eynan, Sr. Ponson no tin razon,” un proyecto climatologico cu ta costa dad (AIB Bank) nan tin e experiencia,
asina ta crea base pa Aruba haya ben- e Minister, un hurista a enfatisa. “Nos 10 miyon, pero otro pais ta pidi pa un pero nan ta sector priva. Kizas e ta un
eficio di dje a plazo largo.” Sr. Wever ta mara na cierto obligacion pa reduci proyecto di 100 miyon, e trabao pa manera pa intercambia conocemento
a bisa cu como Minister nobo, e ta e emision di CO2.” hinca e proyecto den otro, esta e pa- y yuda nos cu training.”
yud’e den su tarea pa crea oportuni- peleo ta mesun hopi. Y mayoria biaha
dadnan economico nobo na Aruba. SIDS ta scoge pa un proyecto grandi y nos Networking
Y los di e tratadonan, realidad ta cu ta keda afo.” E biahe tabata importante pa Minis-
Tratado di Paris Aruba hunto cu otro SIDS lo ta e ter Wever y el a bisa cu e ta tuma tur
Pa loke ta e critica di Sr. Ponson, mr. promenan cu realmente ta bay sinti e Wever a bisa cu el a trece e punto aki critica “pasobra lo mi sigui haci e tipo
Wever a admiti cu Aruba ainda no a efecto di cambio di clima. Como tal dilanti na conseheronan di Secretario di biahenan aki. Mi no ta den e trabao
ratifica e Acuerdo di Paris. Pero e idea mester uni cu otro SIDS pa e stem di General di Nacionnan Uni, pa mira aki pa mi biaha. Tempo di abogacia,
ta pa e sucede den futuro, pasobra tin Aruba tambe por resona rond mun- con por organisa pa haya acceso na e mi tabata haci hopi di e biahenan aki.
interes. Pero e obligacionnan inter- do. “E paisnan cu ta susha, e paisnan fondonan aki. “Esakinan ta puntonan Tin biaha, despues di 10 cu no a pro-
nacional basa riba e acuerdo aki muy grandi, nan mes no ta haya e impac- cu mi a trece cu mi pa traha di dje.” duci nada, ta bay un siguiente cu ta
probablemente ta conta pa Aruba to mescos cu nos. Pero nos cu no ta trece asina un beneficio aden, cu e ta
toch. “Mi ta bisa muy probablemente contribui na e daño, ta e promenan Wever a ilustra cu el a haya oportuni- cubri pa tur e otronan. Ta asina ta crea
pasobra e ta un ehercicio huridico pa sinti e efecto. Pues mi ta kere cu dad di papia cu Prins Jaime de Baor- lazo, asina ta haya conexion.”
basta complica cu no por ilustra facil- e ta importante pa nos tuma e topico bon de Parme, yiu di Prinses Irene
mente. Pero tur cos ta mustra cu e aki na serio y nos cera aliansa cu otro di Hulanda, kende ta e Enviado di Ehempel ta cu ya caba tin peticion di
obligacionnan di e acuerdo ta conta SIDS.” Clima pa Hulanda, kende a admiti cu un Secretario di Estado di Hulanda pa
pa Aruba tambe. Tin veredicto na pa motibo cu Aruba ta cay den Reino, manda hende di su despacho pa haci
Hulanda, por ehempel den e caso Reino Hulandes y fondonan ta dificil pa yega na fondonan interna- un intercambio na Aruba. “Nos ta
Urgenda, unda e fundacion Urgenda Un di e topico principal cu Wever a cional. Su conseho na Wever tabata pa demasiado chikito pa nos wak nos so.
a demanda estado Hulandes pa reduci hiba na Escocia durante COP26 ta- decifra tur e areglonan y trece claridad Ta gastonan relativamente chikito pa
su emision di CO2 cu 25 porciento. bata e reto specifico di Aruba como cerca organisacionnan internacional beneficionan grandi cu nos por haya.
Corte Supremo, Hoge Raad a duna parti autonomo di Reino Hulandes. cu Aruba tin su propio presupuesto y E ta networking cu ta importante,” ta
e fundacion razon na 2019. “E vere- Pasobra tin fondonan disponible pa cu “nos ta un pais independiente den su conclusion.
dicto den e caso aki ta basa riba articu- SIDS. Sinembargo como parti di Reino, y pa nan no ‘reken nos af’ pa-