Page 10 - AHATA
P. 10

Diamars, 10 Juni 2025                                          AWEMainta                                                  LOCAL             6




                                                         Ora drama bira un habito
          E adiccion silencioso cu ta mina nos Isla






       ARUBA tin un sentido fuerte di comunidad — pero bou di e                   den bida diario. E ta den e manera cu nos ta papia, e manera cu
       superficie caloroso ei, tin un problema mas keto cu ningun hende           nos ta maneha relacionnan, y e manera cu nos ta procesa nos
       kier papia di dje: un adiccion di comportacion, profundamente              frustracionnan. En bes di busca trankilidad of solucionnan, nos

       hancra, na drama y caos emocional. E ta mustra su mes constan-             ta escala. En bes di cura, nos ta bolto.
       temente,  for  di  circulonan  familiar  y  gruponan  di  amigo  te  na
       lugarnan di trabou y asta institucionnan publico. Y e parti mas            E adiccion aki hopi biaha ta wordo pasa di generacion pa gener-

       alarmante? Hopi hende ni sikiera no ta ripara cu nan ta parti di           acion.  Hopi  ta  crece  den  casnan  unda  discusion,  emocionnan
       dje.                                                                       explosivo, of tratamento silencioso ta wordo mira como comu-
                                                                                  nicacion normal. Cu tempo, esaki ta bira e modo predetermina
       Den psicologia, adiccion na drama no ta tocante entretenimiento            di opera — caos ta sinti comodo, mientras paz ta sinti laaf of
       — e ta tocante patronchinan emocional. Algun hende, hopi biaha             desconoci. Ta p'esei bo lo haya hende aki cu ta parce di bay di un

       inconscientemente,  ta  custuma  cu  tension,  conflicto,  y  reac-        drama pa otro, sea den nan bida personal, trabou, of presencia
       cionnan exagera.                                                           di media social.
       Nan ta bira emocionalmente conecta pa sinti nan bibo solamente

       ora algo ta robes — ora tin gossip, un crisis, of un conflicto pa          Lugarnan  di  trabou  tampoco  no  ta  immuun.  Caos  emocional
       participa aden. Na Aruba, e comportacion aki a bira normalisa              por bira parti di e cultura di oficina, unda gossip, faboritismo,
                                                                                               of  competencianan  toxico  ta  tuma  control.  No  ta
                                                                                               inusual  pa  hende  tuma  partido  den  conflictornan
                                                                                               cu tin poco di haber cu nan, of pa wak malentendi-

                                                                                               donan chikito bira discusionnan grandi. E comporta-
                                                                                               cionnan aki kisas no semper ta intencional, pero nan
                                                                                               ta señala un problema mas grandi: un cultura cu ta

                                                                                               florece mas riba reaccion cu reflexion.


                                                                                               Media social a empeora e problema aki. Plataformanan
                                                                                               manera Facebook y WhatsApp hopi biaha ta wordo
                                                                                               usa no solamente pa comparti actualisacionnan, sino

                                                                                               pa crea drama — postnan vago, atakenan indirecto,
                                                                                               y conflictonan publico ta bira comun. Explosionnan
                                                                                               emocional  ta  haya  likes.  Agresion  pasivo  ta  haya

                                                                                               atencion. E etapa digital aki ta recompensa compor-
                                                                                               tacion caotico y ta reforsa un ciclo dañino: si bo no
                                                                                               actua emocionalmente, hende ta stop di mira.


                                                                                               E  peliger  den  tur  esaki  ta  cu  caos  emocional  ta

                                                                                               desvia nos for di progreso real — como individuonan
                                                                                               y como sociedad.



                                                                                               E ta mantene nos cera den ciclonan di culpa, rencor,
                                                                                               y  rudio,  en  bes  di  enfoca  riba  crecemento,  solu-
                                                                                               cionnan, y curacion. E ta dividi en bes di uni. Y e ta
                                                                                               reforsa e idea cu paz, trankilidad, y claridad ta debil
                                                                                               — ora en realidad, nan ta rekeri mas forsa.

                                                                                               Aruba tin hopi fortalesa. Nos ta resiliente, apasiona,
                                                                                               y orguyoso. Pero nos tambe mester reflexiona riba
                                                                                               con  nos  ta  maneha  emocion,  tension,  y  conexion

                                                                                               humano. Ta ora pa cuminsa puntra: nos ta adicto na
                                                                                               e rudio? Y mas importante — kico nos tin miedo di
                                                                                               tende den e silencio?
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15