Page 4 - BNDIA ARUBA
P. 4

A4   LOCAL
                    Diamars 7 Januari 2020

                         Ley di Arbo pa siguridad, salud y bienestar di ambos partido


            ORANJESTAD  –  Arbo  sacion di e empresa, unda cu  to di ‘bisti safety shoes’, pues  laboral.  Mester  duna  aten-  congreso. E ta bisa cu si kier
            deskundige,  Flora  Petro-   ambos  partido  lo  sinta  riba  tin  punto  di  siguridad  cu  ta  cion na cualkier problema.”   habri  un  mercado  di  com-
            nilia a duna un splicacion  mesa.                         atende.                                                   pania internacional cu lo bin
            mas amplio tocante e ley,                                                              Den  area  di  trabou  mester  stabilisa na Aruba, mester por
            tocante  e  dialogo  tripa-  Tambe  e  parti  sindical,  nan  Nan kier yega cu e ley camin-  guia  pa  e  dunado  di  trabou  tin  un  ley    di  labor.  ILO  ta
            trite  social  laboral  y  pa  tin cu reconoce den instancia  da tin discusion na trabou y  por  wak  con  su  trahado  por  atende cune, lo pone inspec-
            ken e ley aki ta conta den  den e compania cua ta riesgo  por  yega  na  responsabilidad  ehecuta su tareanan. Paden di  cion pa luga, pa nan tin data
            e area di trabou.            y evaluacion. “Antes bo tabata  di ambos partido. E guia cu lo  e ring e ta wak mas facil pa e  di  siguridad,  informacion
                                         wak den e ley cu no tin par-  duna na mesa, e ley ta pa tra-  trahado den e parti psicologi-  pa  duna  e  sector  dato.  Nan
            Flora  Petronilia,  beleids-  ticipacion  di  trahado.  Den  e  hado,  hefe,  sindicato,  repre-  co,  entre  otro,  ‘no  ta  castiga  mester sa cua compania, cua
            medewerker  y  representante  maneho,  e  trahado  tin  parti  sentante cu ta pone nan pun-  trahado’.              sector, cua parti di trabou ta
            di  DTSL  (dialogo  tripartite  den  organisacion  pa  sinta  to dilanti pa drecha situacion.                       ehecuta  accidente  na  pia  di
            social  laboral)  ta  un  Arbo  hunto cu dunado di trabou.”                            Tambe  a  duna  ehempel  den  trabou mas halto. Den e area
            deskundige.  El  a  duna  di                              Si  tin  algun  peliger  cu  ta  caso  cu  un  persona  no  por  ey lo duna mas atencion y en-
            conoce  tocante  e  cambio  cu  Esey  ta  pone  cu  e  trahado  tuma luga, e trahado of hefe  ehecuta su trabou mas, anto  fasis, pa nan sa cua ta e plan
            trahado  den  sector  priva  lo  sa mas di su trabou, e por sa  por  stop  nan  trabou  y  duna  e persona no por haci mucho.  di maneho ‘unda lo identifica
            conoce y e beneficio pa traha.  unda  e  peliger  ta.  E  trahado  aviso. Pa e motibo aki ta sinta  Petronilia a duna ehempel cu  e peliger mas grandi pa pone
                                         tambe  por  conseha  su  hefe  cu  trahado  y  dunado  di  tra-  na Utilities algo a pasa simi-  atencion eynan’.
            E ley ta pa ambos sea e duna-  si  tin  algun  necesidad  den  bou. “Tin yen di ley, pero no  lar, caminda e dunado di tra-
            do di trabou y pa henter pais  area  di  trabou,  ‘e  ta  wordo  ta bisa con lo sinta na mesa.  bou a keda cu su trahado, cu  E  ley  di  tambe  lo  conta  pa
            Aruba. E trahado lo haya mas  reconoci  den  ring’.  Sinem-  E ta conta pa gobierno, amb-  guia y trabou, te ora cu e per-  part-timer y pa esunnan cu a
            participacion  den  compania,  bargo,  e  dunado  di  trabou  tenaar, priva of publico. Midi  sona a bay cu pensioen.  traha full tempo. Freelancers,
            den e sentido cu mester haci  por  duna  regla  cu  e  trahado  pafo y paden, stress psicologi-                     pa  boluntario  ‘e  ta  conta  pa
            inventarisacion  den  organi-  tin cu cumpli, manera e pun-  co, problema social, situacion  Petronilia  a  bisa  cu  a  haci  tur hende cu ta traha’. Tam-
                                                                                                                                be pa esunnan cu ta indocu-
                                                                                                                                menta. Petronilia  ta bisa cu
                                                                                                                                tin respet pa por compronde
                                                                                                                                e situacion di ilegalidad, pero
                                                                                                                                den ILO  por haya inspeccion
                                                                                                                                pa  controla  hefe  cu  ta  tuma
                                                                                                                                un inmigrante cu no tin sta-
                                                                                                                                tus legal na Aruba pa traha, pa
                                                                                                                                controla toch cu ta cumpli cu
                                                                                                                                medida di siguridad.

                                                                                                                                Nan por constata cu tin tra-
                                                                                                                                hado sin documento, tin de-
                                                                                                                                partamento cu sa kico tin cu
                                                                                                                                haci cu dunado di trabou. E ta
                                                                                                                                un pregunta cu a bin dilanti
                                                                                                                                na congreso y nan sa caba ki
                                                                                                                                regla  y  norma  e  proceso  ta
                                                                                                                                pidi.  “No  ta  pasobra  bo  tin
                                                                                                                                inmigrante  indocumenta  pa
                                                                                                                                traha,  ta  bay  pone  baha  un
                                                                                                                                dak sin duna e trahado pro-
                                                                                                                                teccion.  No  por  pone  kita
                                                                                                                                asbest  sin  cu  e  persona  tin
                                                                                                                                siguridad.”

                                                                                                                                E ta enfatisa cu asina un per-
                                                                                                                                sona subi un luga di trabou,
                                                                                                                                ta keda na responsabilidad di
                                                                                                                                hefe pa cumpli cu derecho di
                                                                                                                                e  trahado.  E  ley  no  ta  duna
                                                                                                                                excepcion.  Sea  e  persona  ta
                                                                                                                                legal of indocumenta, e ley ta
                                                                                                                                conta pa tur hende mescos.

                                                                                                                                Ta  educando  hefe  y  trahado
                                                                                                                                riba  e  asuntonan  aki,  y  pa  e
                                                                                                                                motibo aki tin un team cu lo
                                                                                                                                haci  e  trabou  di  inspeccion.
                                                                                                                                Pa  e  parti  aki,  Petroniolia  ta
                                                                                                                                bisa cu  minister di Labor tin
                                                                                                                                e vision y enfasis riba dje. E ta
                                                                                                                                bisa cu cualkier trahado mes-
                                                                                                                                ter tin proteccion.
                                                                                                                                Petronilia  ta  bisa  cu  e  ta  un
                                                                                                                                ley integral nacional, camin-
                                                                                                                                da tur otro ministerio ta bay
                                                                                                                                hunto pa participa den esaki.
                                                                                                                                “Nos ta un isla, nos lo uza e
                                                                                                                                mesun structura di 3 yabi, cu
                                                                                                                                ta  gobierno,  representante
                                                                                                                                sindicato y comercio.”
   1   2   3   4   5   6   7   8   9