Page 21 - AD25MARCH2017
P. 21

Zaterdag 25 maart 2017                                                                                        Gezondheid 21

Waarschuwing                                                             ‘Gebruik pil verlaagt kans op bepaalde vormen kanker’
voor asbest
in sierstenen                                                            Het gebruik van de anticoncep-       46.000 vrouwen over een perio-      kans hebben om darm-, baar-
                                                                         tiepil zou vrouwen tegen bepaal-     de van 44 jaar. The Oral Anti-      moederslijmvlies- en eierstok-
                                                                         de vormen van kanker kunnen          conception Study werd gestart in    kanker te krijgen.
                                                                         beschermen. Het effect zou aan-      1968 en is het langst lopende
                                                                         houden tot dertig jaar nadat het     onderzoek ter wereld naar de ef-       Lisa Iversen, de hoofdonder-
                                                                         gebruik van de pil is gestopt.       fecten van de pil.                  zoeker, zegt tegen The Guardian
                                                                                                                                                  dat er geen bewijs is gevonden
                                                                            Dat concluderen onderzoe-            De resultaten laten zien dat     dat de pil zorgt voor een ver-
                                                                         kers van de universiteit van         vrouwen die het anticonceptie-      hoogde kans op kanker, ‘ook
                                                                         Aberdeen. Voor hun onderzoek         middel gebruiken tijdens hun        niet naarmate vrouwen ouder
                                                                         werd data verzameld van              vruchtbare jaren, een lagere        worden’.

Bepaalde soorten sierstenen be-      koop aangeboden via websites,       Mobiel apparaat detecteert zikavirus via smartphone
vatten asbest en vormen een ge-      op beurzen, op markten en in
vaar voor de gezondheid, waar-       winkels.                            Wetenschappers van een Ameri-
schuwt de Inspectie Leefomge-                                            kaans laboratorium hebben een
ving en Transport (ILT).                De inspectie adviseert men-      prototype voor een mobiel appa-
                                     sen die dergelijke stenen bezit-    raat ontwikkeld dat via het ge-
   De verboden edelstenen wor-       ten om ze in elk geval niet te be-  bruik van een smartphone in
den onder allerlei namen aange-      werken. Mensen die ervan af         staat is om binnen dertig minu-
prezen zoals chrysotiel, actin-      willen kunnen ze als asbesthou-     ten gelijktijdig vast te stellen of
oliet, amosiet, anthofylliet, cro-   dend afval inleveren bij de mi-     iemand zika, knokkelkoorts of
cidoliet en tremoliet. Vaak          lieustraat.                         het chikungunyavirus heeft.
schrijven de aanbieders er he-
lende krachten aan toe, op zowel        Een aantal groothandels die         De detectiemethode maakt
lichamelijk als geestelijk gebied.   asbeststenen aanbieden is in-       gebruik van stukjes van het vira-
                                     middels gewezen op het ver-         le DNA, die via een fluorofoor
   Maar volgens de inspectie         koopverbod. Ook bij andere ver-     worden getagd. Een fluorofoor is
kunnen de stenen in hun ruwe         kopers gaat de inspectie langs      een chemische verbinding die
vorm asbestvezels verliezen.         om hen te waarschuwen. Als ze       bij het aanstralen met licht, op
Ook door het bewerken van de         bij een latere controle die stenen  haar beurt licht van een andere
stenen (slijpen, schuren of bo-      nog te koop aanbieden of op         golflengte uitstraalt. Door een
ren) kunnen asbestvezels vrijko-     voorraad hebben, riskeren ze        speciaal ontwikkelde technolo-
men. De asbesthoudende edel-         een boete. Die kan oplopen tot      gie lichten de monsters met vi-
stenen worden volgens de ILT te      3.000 euro per overtreding.         raal DNA op, terwijl niet-viraal
                                                                         DNA donker blijft. De camera-
‘Risico op hartinfarct                                                   sensor van de smartphone foto-       Sandia National Laboratories toont het prototype.
                                                                         grafeert het monster, waarbij
vaak onderschat’                                                         een speciaal ontwikkeld algorit-                                                                                 FOTO RANDY WONG
                                                                         me van de bijbehorende app in
Ruim 70 procent van de Neder-        Slagaderverkalking is de belang-    staat is om de felheid en de kleur      Deze methode, waarover de        tensiteit van het licht meten. In
landers van 35 jaar en ouder         rijkste oorzaak van een hartin-     van het licht te meten. Een tech-    onderzoekers in het tijdschrift     totaal zou het omgerekend al
denkt ten onrechte dat slagader-     farct.                              nicus uit het laboratorium kan       Scientific Reports hebben gepu-     gauw 18.500 euro kosten.
verkalking te genezen is. De ge-     len. Mensen met een verhoogd        ook een visuele beoordeling          bliceerd, is volgens de makers
volgen van de aandoening zijn        risico kunnen dan tijdig de         doen, maar de combinatie van         veel eenvoudiger en goedkoper          Het apparaat is in feite een
echter onomkeerbaar. Slagader-       juiste medicijnen of behande-       de camerasensor en het algorit-      dan de traditionele manier om       klein mobiel laboratorium, een
verkalking is een langzaam en        ling krijgen. Elk jaar worden       me van de app zou accurater          vast te stellen of iemand derge-    box waarin de metingen worden
onzichtbaar proces in de bloed-      zo’n 30.000 mensen getroffen        zijn. Het apparaat werkt met         lijk viraal DNA heeft. De traditi-  verricht. Via een usb-aansluiting
vaten dat ervoor zorgt dat de sla-   door een hartinfarct en 46.000      loop-mediated isothermal am-         onele manier omvat het isoleren     kan het van stroom worden
gaders steeds verder vernauwen.      door een beroerte.                  plification. Bij deze diagnosti-     van het DNA of RNA. Dit ge-         voorzien. Dit apparaat kost vol-
Het is de belang-rijkste oorzaak                                         sche methode wordt het virale        beurt met een thermocycler, een     gens de wetenschappers omge-
van een hartinfarct maar vrijwel     Volgens het onderzoek zou lang-     DNA gekopieerd, waarna het ge-       apparaat dat via temperatuur-       rekend ongeveer 93 euro. Vol-
niemand weet dat de verkalking       durig gebruik van de vitamine       durende een halfuur onder een        schommelingen het DNA van           gens de makers worden de totale
al in de jeugd begint, aldus de      B9 of foliumzuur een rol spelen     vaste temperatuur van 65 gra-        de monsters kan isoleren. Dit       kosten dan ook vooral bepaald
stichting dinsdag. Het meren-        bij de aanleg voor obesitas.        den Celsius wordt verwarmd.          proces, de polymerase chain re-     door de aanschaf van de gebruik-
deel van de 35-plussers weet wel                                         Daarbij is het niet nodig om de      action, kost veel stroom en tijd    te smartphone. Ze zeggen bij
dat de conditie van bloedvaten                                           monsters van bloed, urine of         doordat de thermocycler de          het testen een smartphone van
achteruit kan gaan, maar toch                                            speeksel eerst te bewerken om        monsters meer dan eens moet         omgerekend 18 euro te hebben
houdt 38 procent er zich niet                                            het DNA of RNA te isoleren.          verhitten en afkoelen. Daarbij      gebruikt; de telefoon heeft enkel
mee bezig zolang er geen klach-                                                                               moet gebruik worden gemaakt         een optische sensor nodig en
ten zijn. Een op de zeven is zich                                                                             van dure fluorimeters, die de in-   moet in staat zijn om de app te
wel bewust van de risico’s, maar                                                                                                                  draaien.
leeft niet extra gezond. Dat
meldt de Hartstichting. Het                                              ‘Relatie obesitas kinderen en te lang foliumzuur slikken’
grootste deel van hen loopt wel
verhoogd risico door bijvoor-                                            Het lang slikken van foliumzuur      ne B9 of foliumzuur een rol spe-    foliumzuur sowieso niet langer
beeld hoge bloeddruk, overge-                                            door zwangere vrouwen zou de         len bij de aanleg voor obesitas.    dan zes maanden op rij in te ne-
wicht of omdat ze roken. ,,Een                                           kans op obesitas bij hun kind        Een opvallende uitkomst, omdat      men”, aldus Pauwels.
hartinfarct slaat in veel gevallen                                       kunnen vergroten.                    de vitamine aan zwangere vrou-
onverwachts toe. Ongeveer de                                                                                  wen wordt aangeraden om te             Uit het onderzoek zou name-
helft van de mensen die plotse-                                             Dat blijkt uit onderzoek van      voorkomen dat hun baby’s gebo-      lijk blijken dat bij vrouwen die
ling een infarct krijgt, had vooraf                                      biomedisch wetenschapper Sara        ren worden met geboorteafwij-       meer dan zes maanden voor het
geen duidelijke klachten”, aldus                                         Pauwels van de KU Leuven.            kingen als een open ruggetje,       zwanger worden foliumzuur
Floris Italianer, directeur van de                                       Samen met een team onderzoe-         hazenlip en open gehemelte.         hadden geslikt, de aan obesitas
Hartstichting. Volgens de Hart-                                          kers van KU Leuven en UZ                                                 gerelateerde genen van hun kin-
stichting zouden mensen zich                                             Leuven nam ze de voedings- en           Omdat vrouwen vaak niet me-      deren waren veranderd. Dit
enerzijds bewuster moeten zijn                                           leefgewoonten van 150 zwange-        teen zwanger worden, slikken ze     geldt ook voor vrouwen die het
van de risico’s, onder meer door                                         re vrouwen onder de loep. Na         langer dan noodzakelijk folium-     supplement tijdens de hele
vanaf veertig jaar oud ieder jaar                                        de geboorte werden de kinderen       zuur. Daarnaast maakt de vita-      zwangerschap bleven slikken.
de bloeddruk en het cholesterol                                          een jaar lang gevolgd. Ook           mine ook deel uit van multivita-
te laten controleren. Ook is het                                         nam Pauwels DNA-testen af en         minesupplementen, die de hele          Volgens Pauwels is het lang-
van groot belang dat artsen vaat-                                        deed ze onderzoek naar de ge-        zwangerschap lang ingenomen         durig slikken van foliumzuur
vernauwing, en vooral het risico                                         nen die een link hebben met          worden. ,,Volgens de eerste re-     dus niet verstandig. ,,Er is geen
daarop, eerder kunnen vaststel-                                          obesitas.                            sultaten van het onderzoek is het   reden om foliumzuur door te
                                                                                                              beter om je in de eerste plaats     blijven slikken, dus stop gewoon
                                                                            Volgens het onderzoek zou         aan de richtlijnen te houden en     na twaalf weken”, zegt ze tegen
                                                                         langdurig gebruik van de vitami-                                         RTL Nieuws.
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26