Page 13 - HOH
P. 13
a7
salud Diabierna 1 augustus 2025
COVID-19 y grip por reactiva celnan di cancer inactivo, segun estudio
(NLTimes) – Infecci- planea pa haci siguimento malesa, pero e por.
onnan di corona y grip di investigacion riba esaki,
por hunga un rol den e financia pa e organisacion “Celnan di cancer inactivo
recurencia di cancer den KWF kankerbestrijding. ta manera e restonan di un
pashentnan cu a recupera kampvuur cu a ser paga, y vi-
anteriormente. E virus- Vermeulen a specificamente rusnan respiratorio ta manera
nan a keda demostra, por analisa mortonan relaciona un biento fuerte cu ta bolbe
lo menos den raton, di por cu cancer bou di personanan cende e chispa,” e investiga-
reactiva celnan di cancer cu a ser diagnostica cinco pa dor principal Mericano James
di pecho “inactivo” cu a dies aña prome y a contrae e DeGregori a splica metafori-
establece nan mes den e virus nobo durante e prome camente den un declaracion.
pulmon, investigadornan aña di e pandemia, prome E ta sospecha cu e mecanis-
internacional ta informa cu e vacunacionnan a cum- mo descubri por aplica tambe
den revista Nature. insa. Despues di e infeccion pa otro tipo di cancer.
di COVID-19, nan riesgo di
Profesor Roel Vermeulen di muri di cancer a resulta di ta Investigacion di siguimento
UMC Utrecht a participa tres biaha mas halto. tin como meta pa aclara si, y
den e investigacion. El a haya te na ki grado, vacunacion por
indicacion den datonan Bri- E investigadornan a en- reduci e riesgonan. E inves-
tanico cu hendenan cu a re- foca riba celnan di cancer di tigadornan ta sospecha cu e
cupera anteriormente di can- pecho, cu ta conoci pa tin por, ya cu vacunacion ta yuda
cer tabata enfrenta un riesgo biaha plama den cantidad proteha contra interupcion di
mas halto di un regresa di e chikito pa otro partinan di sistema inmunologico causa
malesa despues di un infec- curpa di e pashent. Esaki no pa infeccion.
cion di COVID-19. E tin necesariamente ta conduci na
ZonMw ta lansa seis proyecto di salud riba islanan den Caribe
(Curacao.nu) – ZonMw mentacion saludabel, hunto un estilo di bida sostenibel y keintura di dengue durante cuminsa dentro di e programa
ta lansando seis proyecto cu partnernan den educa- saludabel. Lo comparti e gui- embaraso y e impacto di vari- piloto aki”, segun Dr. Steffen
nobo pa mehora salubri- cion, investigacion y e siste- anan desaroya cu e otro isla- antenan nobo di virus. van Heijningen, enlace local
dad y cuido di salud riba e ma di cuminda. E proyecto lo nan. pa ZonMw den Caribe.
islanan Caribense dentro sirbi como modelo pa e otro E proyecto ta desaroyando un
di e Reino Hulandes. E islanan. Cuido di Diabetes plan di accion pa mihor pre- “Pero si nos kier tin un im-
proyectonan ta forma par- LABdeMED ta investigando paracion pa brote. E resulta- pacto mas grandi, sosten
ti di e programa piloto di Comportamento na Corsou pakico personan- donan lo ser comparti cu pro- structural ta esencial. E ini-
ZonMw di Investigacion Transgresivo an cu diabetes tipo 2 no sem- fesionalnan di cuido di salud ciativanan aki ta pone un
di Salud den Caribe. Restorative Practitioners In- per ta tuma nan remedi. riba tur isla. fundeshi importante, pero
ternational ta trahando riba ta crucial pa sigui construi
E programa ta enfoca riba in- Sint Maarten riba un acer- E proyecto ta test tumamento Sosten Structural sistemanan di cuido di salud
vestigacion di salud orienta camento restorativo pa com- di decision comparti y bishita Necesario sostenibel riba e islanan cu
den practica cu ta cumpli portacion transgresivo (na na cas como intervencionnan. “Ta hopi bon cu e proyec- partnernan local.”
cu e necesidadnan di Aruba, Hulandes: ongewenst ge- E resultadonan lo ser difundi tonan inicial aki awor por
Boneiro, Corsou, Saba, Sint drag). pa tur otro isla.
Eustatius, y Sint Maarten.
ZonMw a lansa e programa E proyecto ta usa mediacion y Programanan di
piloto na 2024 pa stimula e metodo di Mediacion Enf- Tratamento pa Detenido
colaboracion, desaroyo di oca riba Emocion pa combati Van de Vorst Psychology
conocemento, y enfokenan stress, violencia y problem- Practice ta evaluando pro-
innovativo den salud publico anan di salud den gruponan gramanan di tratamento pa
y cuido di salud. vulnerabel. detenidonan ariba tur seis
isla.
Reto di cuminda Intervencion di Estilo di Bida
Universidad di Corsou ta Fysio Care N.V. ta lansa e In- E programanan aki ta enfoca
lansa e Food Boost Challenge tervencion di Estilo di Bida riba tratamento di adiccion,
pa hobennan di 16 pa 27 aña. Combina SMARTlife riba psicosis y agresion. E pro-
E proyecto ta encurasha cus- Aruba. E proyecto ta enfoca gramanan ta ser traduci na
tumbernan di come mas sa- riba hende cu obesidad, dia- Papiamento y Ingles pa ehe-
ludabel pa medio di un acer- betes y stress. cucion riba tur isla.
camento participativo.
Pa medio di entrenamento Investigacion di Dengue
Den cinco fase, hobennan lo personal, seccionnan di gru- Curaçao Biomedical &
desaroya solucionnan realis- po y tecnologianan, e proyec- Health Research Institute ta
tico pa custumbernan di ali- to tin como meta pa promove investigando e efectonan di

