Page 16 - HOH
P. 16

a7
                                                                                                          salud Diabierna 11 aPriL 2025


















             Measles (sarampi); Un menasa cu ta creciendo


            Departamento  di  Salud                                                                                             Mescos cu e virus di COVID
            Publico di Aruba ta moni-                                                                                           tawata imposibel pa nos a evi-
            tor  di  cerca  e  desaroyo                                                                                         ta e virus di drenta Aruba, ta
            tumando  luga  na  Europa                                                                                           importante  pa  internamente
            y  Merca  relaciona  cu  ca-                                                                                        nos  pais  ta  bon  prepara  pa
            sonan di transmision di e                                                                                           maneha transmision di e vi-
            virus di Measles.                                                                                                   rus aki ora esaki drenta y al-
                                                                                                                                abes  ofrece  proteccion  na  e
            Measles  of  manera  nos  ta                                                                                        grupo  di  ciudadanonan  mas
            yam’e  “Sarampi”  ta  un  di  e                                                                                     na  riesgo  di  bira  hopi  malo
            malesa  nan  mas  contagioso                                                                                        of hasta fayece si nan bin den
            cu ta existi y ta wordo causa                                                                                       contacto  cu  e  virus.  Den  e
            pa e virus di sarampi. E virus                                                                                      siguiente  simannan  DVG  lo
            aki ta transmiti su mes hopi                                                                                        bay  ta  informa  comunidad
            facil via aire na momento cu                                                                                        riba  e  maneho  pa  cu  trans-
            e  persona  infecta  ta  tosa  of                                                                                   mision di measles.
            nister. E malesa por ocasiona
            complicacion  severo  y  hasta                                                                                      Bo  salud  ta  bo  responsabili-
            morto.  Prome  cu  introduc-                                                                                        dad, tuma accion pa cuid’e y
            cion di e vacuna contra Mea-                                                                                        proteh’e.
            sles na mundo den aña 1963   no  a  mira  e  malesa  aki  mas  Measles  tumando  lugar  den  e Pandemia di COVID. Mas
            tur  aña  un  cantidad  grandi   desde decadanan 80. Esaki ta  diferente  pais  di  Europa  y  hopi  persona  dicidi  cu  nan   Pa  mas  informacion  like
            di  mucha  particularmente   danki  na  e  grado  di  vacuna-  USA   (enparticularmente  no ta vacuna nan yiu contra   nos  Facebook  page  Directie
            bou di 5 aña tawata fayece a   cion halto (95%) bou di nos  Texas)  bou  tanto  mucha  Measles,  mas  e  inmunidad   Volksgezondheid  DVG  Aru-
            consecuencia di e malesa aki.   muchanan entre edad di 0 cu  como tambe adulto. Organi-  di e pais ta baha ocasionando   ba, Follow nos riba Instagram
            Desde introduccion di e vac-  10 aña.                     sacionnan di salud ta di opin-  cu  e  posibilidad  ta  bira  mas   directie_volksgezondheid_
            una contra Measles e casonan   Pero  ta  recientemente  cu  ion cu e brote di Measles ta  grandi pa e virus transmiti su   aruba, subi nos website www.
            di  Measles  mundialmente    World  Health  Organisation  tumando lugar debi na reduc-  mes a traves di esnan cu no ta   dvg.aw, yama nos na 5224200
            a baha  y na Aruba desde su   (WHO) a bati alarma atrobe  cion den grado di vacunacion  vacuna pero tambe esnan mas   of mail nos na servicio@dvg.
            introduccion na aña 1979 nos   pa  aumento  den  casonan  di  particularmente  despues  di  vulnerabel.             aw

               Merca: RFK Jr. ta bisa cu HHS lo determina causa di autismo prome cu

                                                                         september


            (AP)—E  agencia  di  salud                                                             nal di Salud, cual ta gasta mas  mas  leve,  relacional,  conoci
            publico mas halto di e na-                                                             cu $300 miyon pa aña inves-  como “desorden di spectrum
            cion  (HHS)  lo  tuma  un                                                              tigando  autismo,  ta  nombra  di autismo.” Casonan leve di
            “esfuerso masivo di test y                                                             algun posible factor di riesgo  autismo  ta  hopi  mas  comun
            investigacion”  pa  deter-                                                             manera:  Exposicion  prenatal  compara cu casonan severo.
            mina  e  causa  di  autismo,                                                           na  pesticida  of  contamina-
            segun Secretario di Salud                                                              cion di aire, prematuridad ex-  Cu e mehoracion den evalu-
            Publico, Robert F. Kenne-                                                              tremo of peso abao na ora di  acion  y  servicionan  pa  au-
            dy Jr., a anuncia diahuebs.                                                            nacemento,  cierto  problema  tismo,  e  diagnostico  ta  pasa
                                                                                                   di salud di e mama of may-   mas tempran den bida di un
            Kennedy, un critico di vacuna                                                          ornan cu ta haya yiu na edad  mucha tambe. Y tin mas con-
            cu a promove un teoria desa-                                                           mas halto.                   sciencia  y  abogacia  pa  fami-
            credita cu e vacuna regular pa                                                                                      anan color scur y Latino, loke
            mucha ta causa descapacidad                                                            Trump y Kennedy tur dos a  a  trece  un  aumento  den  ca-
            di  desaroyo,  a  bisa  cu  e  es-                                                     expresa preocupacion tocante  sonan di autismo diagnostica
            fuerso  aki  lo  keda  completo                                                        e aumento den e taza di diag-  entre e gruponan ey.
            prome cu september y lo in-                                                            nostico di autismo. Un parti
            clui centenares cientifico. El a   nedy. “Si bo por bin cu e re-  Tin  un  consenso  cientifico   di e aumento ta debi na mas  A pesar di esaki, defensornan
            comparti e plan cu presidente   spuesta, unda bo stop di usa  cu  vacuna  pa  mucha  no  ta   consciencia y un cambio den  contra  vacuna,  incluyendo
            Donald  Trump  durante  un   algo,  come  algo,  of  talbes  e  causa  autismo.  Gruponan  di   e manera cu dokternan ta di-  Kennedy,  a  sigui  afirma  cu
            reunion di gabinete cu a ser   ta un inyeccion. Pero algo ta  abogacia cu ta defende e in-  agnostica e descapacidad.   vacuna ta e causa. E teoria ta
            transmiti via television.    causando e.”                 teres  di  hende  cu  autismo,   \                        bin principalmente di un es-
                                                                      incluyendo  Autism  Speaks,   Pa  decadas,  e  diagnostico  tudio na aña 1998 cu despues
            Trump a sugeri cu vacunanan   Autismo  ta  un  descapaci-  ta di acuerdo cu esaki. Inves-  tabata  ser  duna  solamente  a ser revoca. Despues cientif-
            por ta culpable pa e taza halto   dad di desaroyo causa pa un  tigacion, incluyendo estudio-  na  muchanan  cu  problema  iconan a descarta cualkier rel-
            di  autismo,  aunke  decadas   diferencia den e celebro. E ta  nan di gemelonan, ta mustra   severo  pa  comunica  of  so-  acion entre vacuna y autismo,
            di investigacion a conclui cu   presenta cu un rango amplio  cu gene tin un rol grandi den   cialisa y esnan cu comporta-  sin haya evidencia cu tin mas
            no  tin  ningun  relacion  en-  di  sintomanan  cu  por  inclui  e  descapacidad  aki.  No  tin   mento  inusual  y  repetitivo.  caso  di  autismo  entre  esnan
            tre e dos cos aki. “Mester tin   retraso  den  idioma,  apren-  ningunun  factor  ambiental   Pero casi 30 aña pasa, a cum-  vacuna compara cu esnan cu
            algo artificial pafo cu ta causa   dizahe, y habilidadnan social  unico cu a ser declara como   insa  usa  e  termino  pa  referi  no ta vacuna.
            esaki,”  Trump  a  conta  Ken-  of emocional.             culpable.  E  Instituto  Nacio-  na un grupo di condicionnan
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21