Page 4 - AB
P. 4

4      LOCAL                                                  AWEMainta                                                Diabierna, 13 Juni 2025





                                       Biohacking:                                                • Tuma suplemento pa mehora enfoke of energia
                                                                                                  • Exposicion na friu of rutinan di hala rosea
        Avance of tendencia peligroso?                                                            E tipo di biohacking aki ta ampliamente  acepta y



                                                                                                  hasta stimula pa hopi dokter y experto den biene-
       DEN e mundo di innovacion rapido y cultura di auto-mehoracion, un cantidad creci-          star. E ta trata di optimisa escogencianan di estilo di
       ente di hende ta acudi na biohacking — e practica di adapta bo curpa y mente pa            bida basa riba dato — algo cu ta haci sentido den un
       miho rendimento.                                                                           mundo caminda hende kier cuido di salud person-
                                                                                                  alisa y proactivo.
       Algun ta yam’e un revolucion di salud. Otronan ta yam’e un negoshi riesgoso. Pues
       kico exactamente ta biohacking, y mester nos ta preocupa?                                  Despues  tin e  banda mas  experimental.  Algun

                                                                                                  biohacker —  hopi biaha yama “grinders” —  a
       Na su base, biohacking ta trata di tuma control di bo biologia. E por ta asina simpel      implanta chipnan RFID, a añadi magneet na nan
       como cambia bo dieta pa mehora energia, of asina extremo como implanta micro-              punta di dede, of hasta a purba hermentnan  di
       chip bou di bo cuero. E movemento ta varia for di hack di salud diario te cu experi-       edicion di gen manera CRISPR pa cambia nan DNA.
       mentonan di ciencia marginal — algun sosteni pa investigacion, otronan no mucho.           E acercamentonan aki hopi biaha ta sosode pafo
                                                                                                  di supervision medico y ta lanta preocupacionnan
       Diferente Nivel di Biohacking                                                              etico y di siguridad serio.
       Tin diferente “nivel” di biohacking.
                                                                                                  Mester nos ta preocupa? Riesgonan y desigualdad
       Pa simpel, e ta cosnan manera:                                                             Pues, mester nos ta preocupa? E contesta cortico
       • Ayuno intermitente                                                                       ta: si y no.
       • Sigui soño of pasonan cu un smartwatch
                                                                                                  Ora biohacking ta envolvi miho nutricion, ehercicio,
                                                                                                  y mindfulness — tin poco daño. De echo, e por yuda

                                                                                                  hende tuma mas responsabilidad pa nan bienestar.
                                                                                                  E preocupacion ta bin ora hende ta auto-experi-
                                                                                                  menta sin  conocemento of supervision  apropia. E
                                                                                                  curpa humano ta compleho, y manipula cun’e por
                                                                                                  causa daño real.


                                                                                                  Tin tambe e problema di desinformacion. Internet
                                                                                                  ta yen di influenciadornan cu ta bende suplemento
                                                                                                  of rutina sin prueba cientifico tras di nan. Sin guia,
                                                                                                  hende por malgasta placa, tempo, of mas pio —
                                                                                                  pone nan mes na riesgo.


                                                                                                  Otro preocupacion ta desigualdad. Algun tecno-
                                                                                                  logia avansa di biohacking (manera terapia di gen of
                                                                                                  nootropic stacks) ta caro y inaccesibel pa e persona
                                                                                                  averahe. Si e hermentnan  aki  bira normalisa sin
                                                                                                  regulacion,  e  por profundisa e  diferencia  entre
                                                                                                  esnan cu por “upgrade” nan mes y esnan cu no por.



                                                                                                  Finalmente,  tin  e  pregunta  filosofico:  Con  leu  ta
                                                                                                  demasiado leu  ora ta trata di optimisa nos  mes?
                                                                                                  Nos ta mehorando e experiencia humano, of nos ta
                                                                                                  purba di scapa for di dje? Y kico ta pasa cu identidad
                                                                                                  humano ora nos ta cuminsa re-skirbi nos propio
                                                                                                  biologia?


                                                                                                  Un potencial real, un necesidad pa dialogo
                                                                                                  Den conclusion, biohacking ta ofrece potencial real
                                                                                                  — specialmente ora wordo uza sabiamente y di
                                                                                                  forma sigur.
                                                                                                  Pero segun e liña entre salud y alta tecnologia ta
                                                                                                  cuminsa bruha, sociedad mester tene comber-

                                                                                                  sacionnan honesto tocante unda nos ta trek e liña,
                                                                                                  y ken por trah’e.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9