Page 38 - DESPA
P. 38

A4     SALUD
                    Diabierna 16 Juni 2017

                                 Caso di depresion post parto mester di atencion mas

                                                               profesional na Aruba




































                                                                      Depresion post parto         pa  atende  cu  casonan  asina  proceso doloroso pero buni-
                                                                      Na    Aruba  e  problema  di  ta hopi mas miho. “Mi tin cu  ta. E dolor por wordo men-
                                                                      depresion  post  parto  ta  uno  bisa cu na Aruba ta faltando  gua  ya  cu  e  ta  algo  mental
                                                                      frecuente.  Tin  mamanan  cu  esey y depresion post parto ta  caminda  cada  ken  ta  percibi
                                                                      ta keda tur traumatisa pa sigui  biniendo mas y mas. E ta algo  dolor na nan mesun manera.
                                                                      haya yiu despues cu nan a cay  cu mester di su atencion”.     Tin  hende  muhe  cu  ta  haya
                                                                      den e tipo di depresion ey.  Partera  Woorts  ta  haya  cu  e  yiu sin mucho dolor y nan ta
            ORANJESTAD –  Un em-         tene cuenta ta esun di e vi-  Partera Xochimilca Woorts a  asunto aki mester di su debi-  keda trankil;  otro ta cay den
            baraso ta exigi cierto pre-  rus di Zika transmiti pa e  declara na Bon Dia Aruba cu  do atencion pasobra e mama  panico pasobra nan no por cu
            paracion cu e pareha mes-    sangura  Aedes  aegypti  cu  “mas  y  mas  mi  ta  weitando  por pasa pa un psicosis. E ta  e  dolor.    “Esey  ta  algo  hopi
            ter  tene  cuenta  cu  nan.  nos  tin’e  na  Aruba.  Otro  depresion  post  parto.”    Ora  un  lastima  cu  pa  falta  di  un  personal”, segun e partera.
            Un  di  nan  tin  di  haber  topico  relevante  tin  di  cu  el  a  bin  lanta  su  praktijk  bon maneho of cuido profe-  E ta remarca cu e preparacion
            cu  asunto  di  maneho  di  haber cu maneho di dolor  na  2004-2005,  e  no  tabata  sional e mama por termina na  prome cu e parto ta hopi im-
            depresion  post  parto  na  na momento cu un mama  confronta  cu  mucho  caso  di  PAAZ prome cu e por haya e  portante.
            Aruba.  Otro  asunto  pa  ta bay haya yiu.                depresion post parto pero e ta  ayudo debido.               Si  bo  ta  bin  cu  un  baby
                                                                      haya  cu  awendia  e  situacion  Virus di Zika            hopi grandi di 8 pa 9 liber y
                                                                      financiero  cu  e  mamanan  Aunke  no  tin  mucho  stu-   e  hende  muhe  tin  un  curpa
                                                                      por ta pasando  aden ta pro-  dio  profundo,  informacion  chikito, logicamente e ta bay
                                                                      duci cierto stress cerca dje. E  ta indica cu ta existi un con-  tin un parto mas largo y mas
                                                                      mama ora cu wak cu e yiu ta  exion  entre  Zika  y  micro  doloroso. “Mas grandi e baby
                                                                      un realidad,  y cu nan sistema  cefalia  (baby  cu  ta  nace  cu  ta mas dolor e ta pa saca. Mas
                                                                      di bida ta cambia, e ta puntra  cabes  chikito).  Sra.  Woorts  chikito e baby ta, mas facil e
                                                                      su  mes:  Con  mi  ta  bay  cria  ta adverti cu e futuro mama  ta pa saca”. Durante e trabou
                                                                      mi yiu? E situacion no a bira  mester  adopta  tur  medida  di parto tin varios faceta cu e
                                                                      miho?  Con  mi  ta  bay  haci?  preventivo pa evita Zika ya cu  futuro mama por controla pa
                                                                      Tur e preocupacion aki ta un  aworaki Aruba tin Zika.     bo por tin un proceso di par-
                                                                      indicacion  di  un  depresion  E  ta  haya  cu  tur  mama  kier  to mas agradabel, aunke e ta
                                                                      post parto.                  of cu ta na estado caba mes-  keda causa dolor.
                                                                                                   ter  pens’e  bon.  Dificilmente  Woorts  ta  splica  cu  tin  pais-
                                                                      E ta lamenta cu na Aruba no  Zika lo por bay for di Aruba,  nan  na  mundo  cu  nan  ta
                                                                      tin un bon enfoke pa atende  ya cu mesun cos cu Dengue  cambiando  nan  manera  di
                                                                      cu  e  problema  di  depresion  y  Chikunguña,  e  ta  algo  cu  pensa riba e maneho di e do-
                                                                      post  parto.  Ta  necesario  pa  lo  keda  bin  bek  constante-  lor. Tin pais cu ta introduci-
                                                                      bin cu un bon enfoke pa yuda  mente. E ta pidi pa tur mama  endo multi orgasmo na luga
                                                                      e  persona  cu  ta  cay  den  dje  na estado protege nan mes pa  di multi dolor den un parto.
                                                                      ya cu e servicio di psicologo  no wordo pica door di sangu-  “Enbes  cu  e  mama  ta  sinti
                                                                      ta algo cu no ta wordo cubri  ra. Tambe e ta haya cu a pesar  dolor,  e  ta  sinti  orgasmonan
                                                                      door di seguro AZV. Ademas  di e seriedad di e asunto aki  durante  e  parto.”    Esaki  ta
                                                                      doctor di cas no ta referi facil-  tin  poco  informacion.  “Nos   algo cu no ta posibel ainda na
                                                                      mente un pashent pa un psi-  no  tin  hopi  cu  nos  por  haci  Aruba.
                                                                      cologo.                      sino observa e mucha y haci  E  partera  ta  finalisa  bisan-
                                                                      E opcion cu tin ta un psiki-  e testnan.”                 do  cu  e  ambiente  rond  di  e
                                                                      atra;  y  ta  un  psikiatra  so  tin                      hende  muhe  cu  ta  hayando
                                                                      na PAAZ. “Si bo ta bay bisa  Maneho di dolor              yiu  ta  hunga  un  rol  grandi.
                                                                      un mama cu e tin cu bay na                                Si nan ta trankil y nan ta crea
                                                                      PAAZ  pa  un  psikiatra,  e  ta  E  parti  di  maneho  di  dolor  un ambiente di trankilidad e
                                                                      bisa:  Mi  no  ta  loco!  y  mi  ta  ta  un  aspecto  importante  y  ta  contribui  pa  crea  un  gran
                                                                      dun’e  rason  pasobra  e  no  ta  manehabel pa un mama cu lo  diferencia  con  e  persona  cu
                                                                      loco”.  E cadena di cuido of  duna luz. Pero e ta demanda  ta  hayando  yiu  ta  confronta
                                                                      maneho  cu  e  pashent  cu  ta  cierto  preparacion  fisico  y  e parto. “Pero esun cu ta bira
                                                                      sufri di depresion post parto  mental pa haci un bon trabou  nervioso y cu ta bisa: “bo ta
                                                                      na Aruba, no ta esun di mas  di parto. E partera Woorts ta  bay  muri”  cada  rato,  ta  haci
                                                                      fuerte.  Na  Hulanda  e  cuido  bisa cu sin duda parto ta un  cu bo ta sinti dolor...”
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43