Page 10 - bon-dia-aruba-20241004
P. 10

a10   regional
                 Diabierna 4 OctOber 2024

              Bolivia ta enfrenta e desafio di pone Argentina bira su aliado pa manda

                                                                      gas na Brazil


            (EFE)  -  Despues  cu  Bo-
            livia  a  stop  di  manda  gas                                                                                      Presidente  di  Bolivia,  Luis
            natural  pa  Argentina,  un                                                                                         Arce, na juli ultimo a anuncia
            di su clientenan principal,                                                                                         e hallazgo di loke nan a yama
            awor tin e desafio di con-                                                                                          e  “megapozo”  Mayaya  Cen-
            verti e pais aki den su alia-                                                                                       tro X1 IE na nort di La Paz, y
            do pa manda gas na Brazil                                                                                           a señala cu esaki ta e di “tres
            a traves di su conductonan                                                                                          miho campo productor” di e
            y den futuro lo considera                                                                                           pais Andino, ta calcula cu lo
            como un proveedor, segun                                                                                            genera 6.800 miyon dollar di
            ex-minister  di  Hidrocar-                                                                                          entrada, aunke analistanan ta
            buro Alvaro Rios a bisa.                                                                                            considera cu e proceso ta bay
                                                                                                                                ta  largo  y  sin  resultadonan
            “Mester wak Argentina como                                                                                          den corto plaso.
            e pais cu por hiba gas na Brazil
            y tambe mester wak’e como                                                                                           Den e bispo, Camara di Se-
            un proveedor di gas pasobra                                                                                         nador  a  aproba  un  proyecto
            for  di  2028  y  2029,  manera                                                                                     di ley cu ta autorisa YPFB di
            e cosnan ta bayendo, Bolivia                                                                                        firma  un  contract  petrolero
            ta  bay  cuminsa  importa  gas                                                                                      cu e compania Canacol Enery
            natural,” el a afirma.                                                                                              di  Colombia  pa  exploracion
                                         di ultimo dianan di septem-  Bolivia a haya 875 miyon dol-  Ex-minister di Hidrocarburo  y  explotacion  den  area  Tita-
            E  tambe  analista  a  splica  cu  ber, y ta apunta cu tur exceso  lar pa benta di gas na 2023 pa  a splica cu ora a stop di man-  Techi, den region oriental di
            “Argentina ta bay ta un com-  di hidrocarburo ta bay dirigi  Argentina, cu hunto cu Brazil  da  gas  a  perde  un  mercado  Santa Cruz, cu un inversion
            plemento, un aliado, pa huur  na Brazil cu “prijsnan igual di  tabata den dos ultimo decada  importante cu lo por a genera  di mas di 100 miyon dollar.
            e conductonan y nan no keda  competitivo.”                e  principal  destinacion  di  e  1.700 miyon dollar pa aña “si
            bashi,  pa  Argentina  por  co-                           gas Boliviano.               Bolivia lo a sigui explora.”  Rios a enfatisa cu Bolivia tin
            mercialisa gas cu ya caba tin  Entre  2006  y  2017  volumen                                                        falta di un cambio di modelo
            hopi.”                       di gas na Argentina a pasa di 2  Pa YPFB, stop di benta di gas  “E perdida ta hopi, perde un  economico  “den  cual  estado
                                         pa 17 miyon di meter cubico  pa  Argentina,  “ta  habriendo  mercado  ta  hopi  compleho  lo stop di ta e actor principal
            Compania  estatal  Yacimien-  pa dia loke a sigui cu un caida  un  oportunidad  nobo”  pa  e  y ta e resultado di un Estado  productivo y laga sector priva
            tos Petroliferos Fiscales Boli-  di  mandamento  di  gas  cu  a  pais genera un entrada nobo  cu no a duna exploracion, no  haci su tarea.
            vianos (YPFB) a confirma cu  alcansa 6 meter cubico entre  “pa agrega y transporte” di hi-  a  pone  e  reservanan  back  y
            e pais andino a stop di manda  januari y juli 2024, y pa 4 den  drocarburo.            tampoco  ta  abastece  e  mer-
            gas natural pa Argentina, for  dos ultimo luna.                                        cado interno,” Rios a agrega.

                      Candela di e aña aki na Brasil a afecta directamente 18.9 miyon

                                                                           persona



            (EFE) - Candela den mon-
            di  registra  na  Brazil  den                                                                                       Entre  e  personanan  afecta
            prome nuebe luna di 2024,                                                                                           directamente  ta  inclui  es-
            esun di mas grandi den 14                                                                                           nan di e huma cu a expande
            aña,  a  afecta  18.9  miyon                                                                                        den henter e pais, esnan cu a
            persona  directamente,  di                                                                                          busca atencion medico y cu a
            cual  10,700  mester  a  ban-                                                                                       sufri cu interupcion di servi-
            dona  nan  cas  segun  un                                                                                           cionan esencial.
            balans  di  Confederacion
            Nacional  di  Municipio                                                                                             Segun Instituto Nacional de
            (CNM).                                                                                                              Investigaciones   Espaciales
                                                                                                                                (INPE)  cu  ta  usa  imagen-
            Di acuerdo cu un rapport pu-                                                                                        nan  di  satelite  pa  conta  dia-
            blica diahuebs ultimo y cu ta                                                                                       riamente  e  foco  di  calor  na
            recoge dato manda pa CNM                                                                                            tur Brazil, e number di can-
            di  tur  municipio  di  e  pais,                                                                                    dela den prome nuebe luna a
            candela  a  provoca  te  awor                                                                                       subi na 85% for di 114.796 na
            perdida di hasta 2.000 miyon                                                                                        2023, te cu 213.413 na 2024.
            real (365 miyon dollar).
                                                                                                                                Ta trata di mayor number pa
            E organismo a califica e dato                                                                                       e periodo for di 2010.
            como “alarmante” si ta tuma
            na cuenta cu candela forestal                                                                                       Ministerio di medio ambien-
            registra pa Brazil entre janu-                                                                                      te ta atribui e cantidad di can-
            ari y september di aña pasa a                                                                                       dela na e ola di calor intenso
            afecta solamente 12,700 per-  declara situacion di emergen-  dona nan cas e aña aki pa via  aki pa casi 19 miyon Brasilero   cu e pais ta enfrenta, cambio
            sona  y  a  provoca  perdida  di   cia  pa  candela  a  subi  for  di  di candela , pero a aclaria cu e  afecta  directamente,  princi-  climatico  y  secura  historico
            36.1  miyon  real  (6.6  miyon   43 den prome nuebe luna di  number ey por ta mas debi cu  palmente  cu  nan  salud,”  e   na tur Brazil, e mayor den ul-
            dollar).                                                                                                            timo 50 aña.
                                         2023 hasta 684 entre januari y  e mayoria di municipio te ai-  presidente  di  CNM  Paulo,
                                         september di e aña aki.      nda no a manda dato tocante  Ziulkoski, a bisa den un co-
            Segun  Confederacion,  cu  a                              personanan evacua.           municado ora ta referi na au-  Segun  e  ministerio,  58%  di
            aclaria cu informacion te ain-  CNM  a  bisa  cu  a  haya  rap-                        mento  di  hospitalisacion  pa   teritorio Brasilero ta enfrenta
            da ta hopi parcial y ta actualisa   port cu cinco persona a muri  “Nos mester pensa riba e con-  problema respiratorio na tur   efecto  di  e  secura  intenso  y
            continuamente pa alcaldia, e   y  otro  10,700  mester  a  ban-  secuencianan  di  e  situacion  Brazil.            un 20% ta enfrenta secura ex-
            number  di  municipio  cu  a                                                                                        tremo.
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15