Page 8 - HOH
P. 8
4 LOCAL AWEMainta Diamars, 29 April 2025
Warda antibioticonan cu sobra por pone tur hende na peliger
MAYORIA di nos a yega di haci’e sin pensa dos
biaha: Despues di recupera di un malesa, nos ta
nota algun pilder di antibiotico cu a sobra den e
boter. En bes di tira nan afo, nos ta warda nan
den un lachi di baño “por si acaso.” E ta sinti
practico—hasta responsabel. Pero segun exper-
tonan di salud, warda antibioticonan sobra na
cas realmente por ta un eror peligroso, cu conse-
cuencianan serio tanto pa salud personal como
publico.
Antibioticonan ta diseña pa trata infeccionnan
bacterial, y ora uza corectamente, nan por
salba bida. Sinembargo, tumando nan incor- indesea manera reaccion alergico, rash of problemanan gastrointestinal
ectamente—sin e diagnosis, dosis of duracion manera nausea y diarea. Den algun caso, e mal uzo di antibiotico por
corecto—por causa daño real. Un di e riesgonan hiba na complicacionnan severo manera colitis asocia cu antibiotico, un
mas grandi ta contribui n’e aumento di bacteria inflamacion doloroso y peligroso di e colon.
resistente na antibiotico, hopi biaha referi na
nan como “superbugs.” E bacterianan aki ta E tentacion pa comparti antibioticonan sobra cu amigo of famia por ta
evoluciona pa sobrevivi a pesar di tratamento cu igual di peligroso. Aunke e por parce un acto amabel y util, dunando un
antibiotico, haciendo infeccionnan cu un tempo hende antibiotico sin un evaluacion medico corecto por retrasa e diag-
tabata simpel mucho mas dificil, algun biaha nosis y tratamento corecto, permitiendo un condicion bira mas malo of
imposibel, pa trata. mas complica.
“Ora hende ta automedica nan mes cu antibi- Y e no ta solamente un riesgo personal. Uzo incorecto di antibiotico
oticonan cu a sobra, hopi biaha nan ta stop di na gran escala tin consecuencianan mas amplio. Segun e Organisacion
tuma nan asina cu nan sinti nan mes miho, no Mundial di Salud, resistencia na antibiotico ta un di e menasanan mas
ora e infeccion ta realmente eradica,” Dr. Laura grandi pa salud global awe. E ta afecta hende di tur edad y ta menasa
Mitchell, un specialista den malesanan conta- nos capacidad pa trata hasta malesanan contagioso comun.
gioso ta splica. “E tratamento parcial aki ta duna
e bacterianan cu a sobrevivi un chens pa adapta Pues, kico t’e cos corecto pa haci cu antibioticonan sobra? Prome,
y resisti tratamento den futuro, no solamente p’e dokternan ta enfatisa e importancia di completa bo tratamento prescribi,
individuo ey, sino p’e comunidad en general.” hasta si bo cuminsa sinti bo mes miho prome cu el a caba. Esaki ta sigura
cu e infeccion ta wordo elimina completamente y ta reduci e riesgo di
Un otro problema ta mal diagnosis. Hopi malesa, resistencia.
manera e verkoud, griep of COVID-19, ta causa
pa virus—no bacteria. Antibioticonan no ta Di dos, si bo tin antibioticonan cu sobra, no djis tira nan den bari di
traha contra virus mes. Uzando nan innece- sushi of benta nan den baño—tur dos opcion por contamina e medio
sariamente por hiba na efectonan secundario ambiente. En bes di esey, check cu bo botica local of centro di salud
comunitario pa un programa di “take-back” cu ta deshaci di remedi na
un manera sigur.
“E ta un paso simpel, pero e ta haci un diferencia grandi,” Dr. Mitchell
ta bisa. “Deshaciendo di antibioticonan cu no ta uza corectamente ta
Ministro di Husticia ta anuncia cu entrante 30 april 2025 segun proteha bo salud, salud di bo famia, y ta yuda combati un di e retonan
Ley di Molester, durante 30 dia lo tin oportunidad pa un y tur medico mas grandi di nos tempo.”
tuma conocemento na Departamento di Legislacion y Asunto
Huridico, Schotlandstraat 53 di un peticion di permiso cu a ser
haci pa un instalacion di gas di 2 x 100 lbs na Tanki Leendert Mantene un lachi di remedi limpi y sigur no ta solamente tocante evita
97. Den e periodo aki tur hende por expresa por escrito nan desorden. E ta tocante haci escogencianan inteligente cu ta proteha nos
desacuerdo cu dunamento di e permiso menciona. Esaki mester ta
dirigi na Ministro di Husticia mediante director di Departamento salud awor—y salvaguardia e efectividad di antibioticonan pa futuro
di Legislacion y Asunto Huridico, Schotlandstraat 53. generacionnan.