Page 6 - AHATA
P. 6
Diaranson, 4 Juni 2025 AWEMainta LOCAL 5
Nos ta educa of programa?
Evaluando kico scol berdaderamente ta siña
Educacion pa hopi tempo a wordo aclama como e yabi pa opor- Educacion: Pa Bida, no djis pa Trabou
tunidad, igualdad y liberacion. Pero na 2025, nos mester haci Educacion berdadero mester haci mas cu prepara studiantenan pa
un pregunta mas dificil: nos ta berdaderamente educando nos e mercado laboral. E mester prepara nan pa bida, pa ciudadania,
hubentud pa ta pensadornan liber, of nos ta djis programando pa e responsabilidad di forma futuro. Esey ta nifica stimula nan
nan pa reproduci loke ya caba ta existi? pa haci preguntanan incomodo: Dicon cosnan ta manera nan ta?
Ken ta beneficia? Ken ta wordo laga atras? Con un miho mundo
Den hopi sistema escolar, specialmente den comunidadnan rigi- lo parce?
damente controla of cu poco recurso, educacion ta parce mas
bien un fabrica cu un foro. E enfasis ta riba memorisacion, testnan Y sinembargo, nos sistemana hopi biaha ta silencia e mesun
standardisa y sigui reglanan. Studiantenan ta wordo recompensa preguntanan ey. Studiantenan cu ta desafia normanan ta wordo
pa duna e contestanan “corecto” y castiga pa desafia suposi- etiketa como “dificil.” Maestronan cu ta stimula dialogo habri tin
cionnan. Y aunke esey por produci trahadonan obediente, e ta biaha ta wordo presiona pa keda riba e liña. Nos ta lubida cu e
haci poco pa desaroya mentenan critico of bosnan cu curashi. proposito di educacion no ta djis pa informa — sino pa trans-
forma.
Stimula Pensamento Critico
Nos ta bisa cu nos kier lidernan. Inovadornan. Solucionadornan di Esaki ta specialmente crucial den comunidadnan cu historianan
problema. Pero nos klasnan hopi biaha ta recompensa e opuesto. di opresion, colonisacion, of desigualdad sistemico. Educacion
Creatividad ta wordo descurasha si e ta desvia demasiado for di e mester ta un herment pa kibra e ciclonan ey, no pa reforsa nan.
curriculum. Cuestionamento ta wordo mira como falta di respet. E mester yuda studiantenan compronde nan historia, nan poder,
Pensamento independiente hopi biaha ta wordo confundi cu crea y nan derecho di re-modela mundo — no djis pasa un examen.
problema.
Un Yamada pa Transformacion
Pues kico nos ta realmente siñando? Si nos kier cambio real, nos mester cambia con nos ta mira educa-
Den demasiado casonan, nos ta programando hubentud pa pas cion. Laga klasnan ta espacionan di investigacion, no confor-
den sistemanan en bes di desafia of cambia nan. Nos ta entre- midad. Laga maestronan ta facilitadornan, no djis esnan cu ta
nando nan pa reproduci informacion — no cuestiona ken a cre'e, impone regla. Laga studiantenan siña no djis kico pa pensa —
dicon e ta importante, of ken e ta sirbi. Nos ta bisa nan pa soña sino con pa pensa.
grandi, pero nos ta limita nan imaginacion na camindanan cu
otro a caba di traha. Nos ta papia di empoderamento, pero ta kita E futuro ta depende no di con bon nos hubentud ta recita infor-
e hermentnan pa auto-definicion. macion, sino di con balentemente nan ta cuestion'e.
Aki ta unda educacion ta crusa e liña for di liberador pa indoc- Pasobra na final, un mente educa no ta esun cu simplemente ta
trina. corda — sino un cu ta durf di imagina diferente.

