Page 15 - AHATA
P. 15

A2   LOCAL
                 Diahuebs 20 Februari 2025

            Prome minister Evelyn Wever-Croes:
            Aruba no ta reconoce ‘Secretario di Estado’ den su Constitucion


            Dialuna despues di su re-                                                              esaki pa acomoda su hende-   Prome  minister  a  declara  di
            union  cu  SE  Gobernador                                                              nan.                         no lo duna sosten na esaki, y
            di  Aruba,  Señor  Alfonso                                                                                          sin Partido MEP e cambio no
            Boekhoudt,  Prome  Min-                                                                AVP, pa e motibo aki, a saca  por pasa.
            ister  Evelyn  Wever-Croes                                                             e staatssecretaris for di Con-
            a duna varios declaracion                                                              stitucion.  Sinembargo,  pa  Manera cu señor Mike Eman
            riba diferente topico con-                                                             motibo di un descuido of un  di  AVP  a  declara,  e  kier  bin
            testando preguntanan den                                                               trabou slordig, e palabra sta-  cu  un  tipo  di  staatsecretaris.
            un entrevista cu nos plan-                                                             atssecretaris no a wordo saca  Den esaki Prome Minister a
            ta nacional TeleAruba. Un                                                              for di e articulo menciona y ta  enfatisa  cu  señor  Eman  por
            di e preguntanan ricibi ta                                                             menciona  den  dos  caminda.  bin cu kico cu e kier y yam’e
            tocante e topico cu a surgi                                                            Specificamente,  e  parti  di  e  manera cu e kier, pero e lo no
            diadomingo  tocante  ‘sta-                                                             articulo aki ta referi na e po-  ta  un  staatsecretaris  cu  tin  e
            atssecretaris’. Prome Min-                                                             sibilidad  cu  Parlamento  por  autoridad manera ta e caso na
            ister  a  indica  di  a  tuma                                                          haci pregunta na un staatssec-  Hulanda. Loke sea Eman kier
            nota di esaki y a splica cu                                                            retaris  y  cu  e  staatssecretaris  introduci extra, lo ta un mini
            Hulanda si conoce e insti-                                                             mester contesta.             minister  cu  lo  cobra  hopi
            tuto di staatssecretaris.                                                                                           placa, haya hopi beneficio, cu
                                                                                                   E  funcion  di  un  staatssec-  gastonan  di  oficina,  pa  haci
            E  staatssecretaris  ta  na  ban-  Hulanda,  Prome  Minister  a  ‘staatssecretaris’ dos caminda.   retaris no ta hancra den nos  cierto tareanan cu e minister-
            da  di  e  minister  encarga  cu   sigui splica, cu staatssecretaris  Den artikel III.17 ta referi na   Constitucion. Niun caminda  nan apunta no tin e capacidad
            cierto cartera y na momento   ta un posicion politico mes-  staatssecretaris  pero  esaki  ta   ta menciona ni hancra ki ora  pa  eherce  nan  mes.  Pero  no
            cu e cartera di e minister bira   cos cu e minister apunta door  un  eror.  Prome  Minister  a   por  tin  un  staatssecretaris,  tin niun autoridad pa ley. Cu
            mucho  pisa,  ta  delega  e  tra-  di Parlamento y cu pa medio  splica  cu  na  prome  instante,   ken ta apunt’e y kico ta su re-  otro palabra, Mike Eman kier
            bounan  na  e  staatssecretaris.   di un mocion di desconfiansa  tempo  cu  Aruba  a  traha  su   sponsabilidadnan.  E  articulo  goberna cu 14 minister.
            Manera ta e caso di e Minis-  por kit’e tambe.            Constitucion  na  aña  1985,   aki  t’ey  solamente  pa  gober-
            ter  di  Relacionnan  di  Reino                           bou iniciativa di Partido MEP,   nador, minister y Parlamento.  A  resalta  tambe  e  hecho  cu
            y  su  Secretario  di  Estado  di   Na  Aruba,  nos  no  conoce  e  tawata plania pa bin cu e posi-  Pa bin cu secretario di estado,  e dos formadonan no ta riba
            Relacionnan di Reino. Aruba   posicion  di  staatssecretaris  cion pa secretario di estado pa   mester cambia Constitucion.  un mesun linea riba e topico
            ta deal direct cu e Secretario   den nos sistema di goberna-  comparti e peso di trabou cu   Y  pa  cambia  Constitucion  aki. Den nan declaracionnan
            di  Estado  di  Relacionnan  di   cion y no ta hancra den nos  e minister. Partido AVP no a   mester di dos tercera parti di  duna na prensa, nan ta con-
            Reino y no cu e Minister di   leynan.  Den  nos  leynan  tin  bay di acuerdo cu esaki cu e   Parlamento, cu ta 14 voto. Y  tradeci otro riba e topico aki.
            Relacionnan  di  Reino.  Na   un  referencia  na  e  palabra  pensamento cu MEP a bin cu   den nomber di Partido MEP,

                         E rol indispensabel di ImSan den e sistema di salud Arubano



             E  desaroyonan  reciente                                                                                           diferencianan  den  condi-
             rond  Instituto  Medico                                                                                            cionnan  laboral  y  obliga-
             San  Nicolas  (ImSan)  ta                                                                                          cionnan financiero por causa
             preocupante.  E  plannan                                                                                           tension y pone e continuidad
             proponi, manera presenta                                                                                           di e cuido na riesgo.
             pa  señor  Jacco  Vroegop,
             director  di  Dr.  Horacio                                                                                         Diferencianan cultural y
             Oduber Hospital (HOH),                                                                                             mentalidad organizacio-
             no ta parce ta den benefi-                                                                                                    nal
             cio di Aruba y su habitan-                                                                                         Un  otro  aspecto  importante
             tenan.                                                                                                             ta  e  diferencia  den  cultura
                                                                                                                                organizacional  entre  ImSan
             ImSan su rol indispensa-                                                                                           y HOH. ImSan tin un men-
             bel den e sistema di salud                                                                                         talidad  menos  “Hulandes”,
                     Arubano                                                                                                    cu  ta  traduci  den  un  otro
             ImSan  a  establece  su  mes                                                                                       acercamento na cuido di pa-
             como un pilar den nos siste-                                                                                       cient  y  procesonan  interno.
             ma di salud, cu un gama am-                                                                                        Forsando  un  integracion  sin
             plio  di  servicionan,  incluy-                                                                                    tene cuenta cu e diferencian-
             endo  un  Centro  di  Dialisis,                                                                                    an cultural por trece conflicto
             Centro  di  Diabetes,  Centro                                                                                      interno y un reduccion den e
             di  Wowo,  Departamento  di                                                                                        calidad di cuido. Den pasado,
             Emergencia  y  Radiologia.  E                                                                                      Parlamento  a  laga  sa  cu  no
             facilidadnan  aki  ta  esencial                                                                                    mester bini un fusion entre e
             pa  nos  comunidad,  special-  asina den e prome institucion   y economia local       di  pa  mayornan  y  gruponan  dos hospitalnan.
             mente  pa  e  habitantenan  di  na Aruba y Caribe Hulandes  ImSan  ta  hunga  un  rol  cru-  vulnerabel.
             San  Nicolas  y  su  alrededor.  cu  a  logra  e  reconocimento  cial den e economia local di                             Conclusion
             Reduci of restructura e servi-  aki. E acreditacion aki ta con-  San Nicolas, duna trabou na   ImSan como institucion   E  cambionan  proponi  pa
             cionan aki lo tin un impacto  firma cu ImSan ta cumpli cu  profesionalnan medico y per-  priva cu su propio CAO y   ImSan,  manera  presenta  pa
             negativo  directo  riba  e  ac-  e standard internacional mas  sonal di apoyo. Reduci e ser-  deber financiero     señor  Vroegop,  no  ta  parce
             cesibilidad y calidad di cuido  halto den area di cuido di pa-  vicionan  of  centralisa  cuido  ImSan ta opera como un in-  ta  den  beneficio  di  nos  co-
             pa hopi hende.              cient  y  seguridad.  Ignora  e  na otro ubicacion lo no sola-  stitucion  priva  cu  su  propio  munidad Arubano. Ta crucial
                                         logro aki y implementa plan-  mente  resulta  den  perdida  acuerdo  laboral  colectivo  cu nos mantene y fortalece e
             Reconocemento interna-      nan cu ta compromete e inte-  di  trabou,  pero  tambe  daña  (CAO) y tin prestamo pendi-  infrastructura  y  servicionan
              cional y standard halto    gridad di ImSan lo ta un paso  e  economia  local.  Ademas,  ente cu mester wordo paga na  existente di ImSan, pa e bien-
             Na juli 2023, ImSan a ricibi  pa atras pa e sistema di salud  pacientnan lo ta obliga pa bi-  banconan. Integrando ImSan  estar y salud di tur nos habi-
             e  prestigioso  acreditacion  di  riba nos isla.         aha distancianan mas largo pa  bou di e sombre di HOH por  tantenan.
             Joint  Commission  Interna-                              yega  na  cuido  medico  esen-  trece  desafionan  financiero
             tional  (JCI),  convertiendo   Efectonan pa comunidad    cial, algo cu ta un carga gran-  y  operacional  compleho.  E
   10   11   12   13   14   15   16   17   18