Page 13 - AHATA
P. 13
A5
EDITORIAL/cOLOfOn Diasabra 26 Juli 2025
Editor
Caribbean Speed Printers N.V.
Aruba Bank N.V. Acc. #332668
Caribbean Mercantile Bank N.V.
Acc. #23951903
RBC Royal Bank Acc. #13307728
Operations Manager
Mariette Engelhart-Boekhoudt Custumber nobo tranca…
Redaccion Y bieu no kier muri…?
noticia@bondia.com
Pilar Flores (hefe di redaccion)
Angenette Figuereo (closer editor)
Leo Maduro Analizando nos situacion economico na mi- Esaki ta ilustra tambe den e presupuesto multi-
Dilma Arends tar di aña, por mira e mesun ambigüedad cu anual, un ehercicio di poco peso pasobra tin vari-
Raisa Montilla tin na otro pais. Resultado di promer parti di os asunto, yena cu loke ta parce cifra ‘pro forma’.
aña ta mustra bon, pero e incertidumbre di e Kico por ta e problema? Posiblemente, e falta di
Oriana Geerman panorama global pa segundo parti di aña ta dato confiable, basa riba recoleccion recien di es-
Ehecutivo di Benta obliga nos practica cautela. Esaki ta impor- akinan. Cu esey ta e caso, nos por destila for di
Sulaika Croes tante pa tene na mente ora nos ta analiza e un comentario di IMF den nan reciente rapport
proyeccionnan economico y financiero pa (di maart 2025) cu sugerencia pa mehoracion di
sulaika.croes@cspnv.com 2026 y despues, por ehemplo manera presenta mecanismo di control financiero y economico pa
Mark Gomes den presupuesto gubernamental pa e aña ey. gobierno di Aruba. Aki ta mustra cu e trabao di
mark.gomes@cspnv.com Tambe cu nos probabilidad di exito no ta de- varios departamento ta elogiable, pero ora ta traha
Aviso y Arte pende solamente di e sucesonan economico, cu dato di cuenta nacional mas reciente di 2019,
sino tambe di nos avance den mihor control di anto ta bira dificil pa gana guera. IMF: “Although
Sandra Loefstop nos desaroyo economico y financiero, loke ta the MARUBA model contains comprehensive as-
requeri mas y mihor instrumento y indicador. sumptions prepared by the macro model commis-
Lisa Tromp Por ripara cu aki falta bastante pa mehora: sion, it remains limited on its forecasting capacity
Departamento Digital custumber nobo no ta nace facil, y e bieunan given the outdated national accounts data used as
no kier muri, ta parce e imagen. a key input, and whose most recent information
Juan Luis Pinto dates from 2019. Moreover, there is no forecast rec-
Aña pasa, 2024, tabata bon den mayoria di aspec- onciliation of key macro-fiscal variables including
Administracion to y te awor 2025 ta bay den e mesun rumbo. Por GDP, debt, revenue, expenditure, and the fiscal bal-
accounting@bondia.com ehemplo, den promer cinco luna di 2025, indica- ance.”
dor manera BBO a aumenta cu 8% compara cu e
Martha Arteta de Ariza mesun periodo di 2024. Impuesto di importacion Pregunta simple: ki dia ta drecha e cosnan aki, o
a crece cu 12,9% den e periodo menciona. Dato di ta mantene nan pa stroba? Pakico e avancenan den
Distribucion SVb ta indica cu den e periodo entre januari y juli direccion di mihor control no ta logrando, special-
2025, e cantidad di empleo a crece cu mas di 2.000 mente unda ta trata di planificacion? Esaki por ta
Jenny Kelly cupo, pa 4,5% di aumento. Pa compara: entre janu- pasobra planificacion significa wak dilanti, y si mes-
ari 2024 y e mesun luna di 2025 e aumento di cupo ter anuncia publicamente kico ta bay haci, esaki ta
Coleccion di trabao registra tabata 1.228, pa 2,8% di aumento. obliga gobierno na transparencia den nan intencion.
Evelinda de Cuba - Tromp E cifranan positivo aki pa e aña aki, te awor, nos ta Esaki ta duna problema, por ehemplo tambe den pl-
Pre Press mira refleha tambe den e perspectiva pa 2026, unda anificacion di inversion, otro tereno riba cual CAft
presupuesto gubernamental ta tuma como punto di tin bastante critica riba presupuesto 2026. Duna
Luis Fernando Arenas (Hefe) salida un GDP nominal di 4,5%, mas halto hasta cu claridad tempran den e proceso di planea inversion
Pablo Libre e 3,6% anticipa pa 2025. ta obliga gobierno revela nan plannan tempran,
limitando asina e posibilidad di patronahe politico,
Press Mientras esey ta mustra bon, por nota si cu despues unda solamente e ‘insidernan’ di partido ta na altura
Roland Schenker (Hefe) di 2024, e aña reciente mas ‘gordo’, entre otro au- di loke ta bay haci y ta tene tur otro den scuridad y
mento di gasto gubernamental ta laga hopi menos incertidumbre.
Omar Ramirez como surplus den caha di gobierno. Por ehemplo,
Martin Boekhoudt entre 2024 y 2026 gasto total lo crece cu Afl. 173 E rapport di IMF, menciona anteriormente, ta
Francis Dirksz miyon, lagando ainda como surplus Afl. 74 miyon referi tambe na loke mester cambia pa implementa
Colaboracion na 2026, mientras saldo di gobernacion na 2024 ta- regla fiscal cu credibilidad. Ta mustra riba e hecho
bata Afl. 307 miyon. Esaki pa operacion di gober- cu “Key budget documents produced by the DOF
Assiociated Press nacion so, no pa e sector colectivo, cu ta inclui e (Departamento di Finanzas; red.) on behalf of the
Ret Karibense saldonan positivo di AZV, SVB y ATA. E cuestion MoF (Ministro di Finanzas; red.) are currently not
transparently published nor easily located by the
no ta solamente cu e aumento di gasto, principal-
Data Key mente di personal, ta grandi, sino tambe su motibo. public in Aruba.” Tambe cu: “These documents
Por ehemplo, ta implementando un sistema nobo contain significant analyses and forecasts, but they
Afiliacion di evaluacion di personal, pero e acuerdo pa anula are published at the discretion of the Minister.”
Sociedad Interamerica e sistema di aumento automatico di promocion (e IMF ta mustra riba e necesidad pa aumenta trans-
di Prensa (SIP) conocido ‘periodiek’) no a keda implementa, si nos parencia pasobra: “Citizen engagement is one way
D IR E C C IO N informacion ta corecto. Esey ta crea interogante ora of institutional checks and balances into the fiscal
Adres: Weststraat #22 gobierno ta proyecta cu den e proximo añanan gasto rules’ framework and of engendering ownership.”
Tel: 582-7800 di personal no ta crece, pero kico ta e mecanismo
Email: noticia@bondia.com pa para e crecemento automatico anto? No tin spli- Innecesario pa enfatiza cu loke IMF ta señala aki ta
aviso@bondia.com cacion, loke CAft tambe a constata. En todo caso, exactamente e experiencia cu implementacion di e
info@bondia.com
Website: www.bondia.com aki atrobe ta parce cu custumber bieu no kier muri, reforma gubernamental den e Landspakket. Obliga
Facebook: @bondianoticia mientras nobo no ta haya lugar. Esey pasobra mester di introduci cos nobo, pero no dispuesto pa laga
Instagram:bondiaaruba tene e sindicatonan di empleado publico contento? custumber bieu muri...
BON DIA ARUBA ta un corant
redacta y imprimi na Aruba y ta
obenibel di dialuna te cu diasabra.
Ningun contenido por wordo reproduci
sin permiso di editor.

