Page 14 - Antllliaanse Dagblad
P. 14

14                                                                                                        Antilliaans Dagblad Dinsdag 22 maart 2016

Literatuur

Joseph Hart: K

Tim Parks pleit voor literatuur die sterk op de eigen  Een eiland op een kruispunt - Literatuur op een kruispun

omgeving betrokken is.  FOTO WWW.VN.NL                 Wie voor iedereen wil schrijven, wordt door niemand meer gelezen. In zijn prachtige, in
                                                       meeslepende stijl geschreven ‘Where I’m reading from’ (2014) dat in 2015 in het Nederland
                                                       vertaald werd als ‘Waarom ik lees’ houdt Tim Parks een warm pleidooi voor literatuur die st
                                                       op de eigen omgeving betrokken is, literatuur waarin hij leven vindt dat volgens hem ontbre
                                                       in die boeken die de laatste tijd vooral op een internationaal lezerspubliek mikken en daarom
                                                       bang zijn lokale elementen te benoemen uit angst voor provinciaal en onvertaalbaar verslete
                                                       te worden. Tim Parks schrijft in het hoofdstuk ‘Kunst die thuisblijft’ dat grondige kennis va
                                                       het lokale zowel de schrijver als het publiek de mogelijkheid geeft ‘om connecties, complica
                                                       en mysteries intenser te ervaren’. Boeken zijn universeel dank zij hun lokale karakter. Dat
                                                       uitgangspunt geldt in hoge mate voor een aantal recente romans van Curaçao.

                                                       Door Wim Rutgers

D e derde roman                         Het voorkaft van ‘Kruispunt’   aan de personages te verbinden     als ‘Verkiezingsdans’) en ‘The     ‘Kruispunt’ is aanvankelijk een
                van Joseph Hart:     is in verband met dit thema be-   dat ze door de lezer instem-       Yard’ (2010) evenaart zo niet      boek, waarin mannen de vrouw
                ‘Kruispunt’ (2015)   tekenisvol: voetstappen van een   mend of kritisch gelezen zullen    overtreft. Allereerst is er de     misbruiken en minachten,
                is sterk op het ei-  keurige heer, die kan kiezen      worden.                            zorgvuldige opbouw van het         maar waar aan het einde de
                land betrokken       tussen een pijl naar links of                                        verhaal in drie ongeveer even      vrouw mentaal de sterkste blijkt
met zijn scherpe tegenstellin-       naar rechts, met in het midden    Structuur                          lange delen (Curaçao - Neder-      te zijn, als de moeder van Fren-
gen aan de vooravond van 10          een groot vraagteken. Langs de                                       land - Curaçao), die weer wor-     sel, Fina, haar leven in eigen
oktober 2010. Via de opgevoer-       randen van het voorkaft zijn de   Aan de sociaaleconomische en       den opgesplitst in respectieve-    hand neemt.
de personages krijgen lezers         kleuren van de Curaçaose en de    politieke implicaties van ‘Kruis-  lijk 16, 13 en opnieuw 16 korte
een caleidoscopisch beeld van        Nederlandse vlag afgebeeld.       punt’ is al door anderen de no-    hoofdstukken. Zo’n strak sche-     Determinisme?
het eiland dat met zijn inwo-        Welke richting dient er geno-     dige aandacht besteed. Daarom      ma vergt planning en discipline
ners voor scherpe politieke keu-     men te worden? Welke kant         wil ik hier in mijn reactie de     bij het schrijven.                 Op het eerste oog lijkt er een
zes staat: onafhankelijk en auto-    moet het op met het eiland?       literaire aspecten van deze                                           sterk deterministische tendens
noom zijn zonder inmenging                                             roman benadrukken. Ezra de         Perspectiefwisselingen             in het verhaal, want hoewel Fi-
van buitenaf (lees: Nederland)          Over het antwoord laat de      Haan schreef in zijn reactie                                          na, de moeder van Frensel, uit
of samenwerken en met die            verteller de lezer zelf kiezen    na een uitgebreide inhoudsana-     De alwetende verteller houdt de    een goed nest komt, is ze totaal
samenwerking sterk te staan.         door steeds dilemma’s in te voe-  lyse over de ‘listige opbouw’ van  lijnen strak en wisselt de hoofd-  afgedwaald naar prostitutie en
De meningen zijn in het dage-        ren. Maar tegelijkertijd wordt    het verhaal, maar er is meer dat   personages voortdurend af,         drugsverslaving, die ook haar
lijkse leven sterk verdeeld, zo      de lezer door die alwetende ver-  aantoont dat de auteur de twee     waarbij de hoofdpersonen el-       moreel besef aantasten. Ook
ook via de opgevoerde persona-       teller met strakke hand ge-       eerder verschenen romans           kaars antagonisten zijn, want      haar kinderen zullen haar slech-
ges in de roman.                     stuurd door de vragen omtrent     ‘Election Dance’ (2006, in 2013    tegenover Frensel staat Giovan-    te voorbeeld volgen in de drugs-
                                     de te nemen richting zodanig      in het Nederlands vertaald         ni, tegenover politicus Dionato    handel op het eiland en de
                                                                                                          Sabana (Macho Nato) staat pa-      prostitutie in Nederland. Fren-
                                                                                                          stoor Alfredo Petrona, tegeno-     sel ontspoort compleet als een
                                                                                                          ver Fina staat Viola. Het verhaal  meedogenloze en gewetenloze
                                                                                                          is opgebouwd rond scherpe          killer als hij denkt te weinig ge-
                                                                                                          maatschappelijke en politieke      respecteerd te worden. Nie-
                                                                                                          tegenstellingen die beurtelings    mand lijkt aan dit onverbidde-
                                                                                                          om aandacht van de lezer vra-      lijke lot te ontsnappen, maar er
                                                                                                          gen. Wat de twee jeugdige          is ook een andere kant van het
                                                                                                          hoofdpersonen Frensel en Gio-      verhaal. Ook Viola, de moeder
                                                                                                          vanni gemeenschappelijk heb-       van Giovanni, had een moei-
                                                                                                          ben is een problematische
                                                                                                          jeugd in disharmonische gezin-
                                                                                                          nen vol geweld, seks en drugs.
                                                                                                          Daarbij staan drie urgente pro-
                                                                                                          blemen centraal: gebrekkig en
                                                                                                          tekortschietend onderwijs, de
                                                                                                          afwezige vader in zo veel een-
                                                                                                          oudergezinnen en de verloede-
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19