Page 10 - AHATA
P. 10

A2   LOCAL
                  Diamars 28 OctOber 2025
                 Contaminacion di holor den bisindario di Simeon Antonio ta keda un


                                                                          problema


            Siman  pasa  presidente  di                                                                                         presanan  Mericano,  enviro-
            Stichting    Parkietenbos,                                                                                          bales ta diseña pa maximalisa
            Sr. Aldrich Croes, a trece                                                                                          productividad sin costo extra,
            dilanti  e  preocupacion  di                                                                                        y alabes elimina holor of ries-
            e fundacion tocante e con-                                                                                          go  di  plamamento  di  sushi,
            tinuo  contaminacion  di                                                                                            cual ta comun den e metodo
            holor den bario di Simeon                                                                                           tradicional  di  compacta  su-
            Antonio  y  otronan  den  e                                                                                         shi. E metodo aki ta ser usa
            area.  Cu  esaki,  e  funda-                                                                                        mayormente  pa  desperdi-
            cion atrobe ta haci yama-                                                                                           cio di carton y papel; plastic;
            do na gobierno pa aborda                                                                                            aluminio y metal, y otro tipo
            e situacion cu cada bes ta                                                                                          di  desperdicio  seco.  Segun
            poniendo salud di e comu-                                                                                           empresa  local  EcoTech,  na
            nidad na riesgo.                                                                                                    Aruba  e  desperdicionan  aki
                                                                                                                                ta  wordo  separa  na  man  y
            E topico di contaminacion di                                                                                        cualkier  rastro  di  desperdi-
            holor a surgi den un entrev-                                                                                        cio  kimico  ta  ser  manda  na
            ista  entre  e  fundacion  y  un                                                                                    SERLIMAR  pa  ser  procesa
            otro medio noticiero, unda e                                                                                        segun nan instruccion. E en-
            presidente  di  Stichting  Par-                                                                                     virobales despues ta ser hiba
            kietenbos a adverti di e con-                                                                                       na e sitio di deposito designa
            secuencianan cu esaki tin pa                                                                                        pa  gobierno  di  Aruba.  Den
            e comunidad den bisindario.                                                                                         un  comunicado  manda  dia-
            Segun  e  presidente  ta  splica                                                                                    domingo  atardi,  e  empresa
            den  e  entrevista,  e  bario  di                                                                                   local a splica cu a haci varios
            Simeon  Antonio  ta  keda  e                                                                                        analisis independiente riba e
            area  mas  afecta  pa  contami-                                                                                     calidad di aire na diferente si-
            nacion di holor. Gran parti di                                                                                      tio rond Ser’i Teishi, y segun
            e habitantenan di e bario aki                                                                                       nan  ta  afirma,  resultadonan
            ta consisti di adultonan may-                                                                                       ta  mustra  cu  no  tin  ningun
            or  y  personanan  cu  ta  sufri                                                                                    rastro di contaminacion am-
            di entre otro cancer y asma,                                                                                        biental den e aire relaciona cu
            manera Sr. Croes a agrega.                                                                                          e operacion di envirobales na
            Den e ultimo dianan, e area                                                                                         Ser’i Teishi. Ademas, segun e
            a nota un cambio den biento                                                                                         empresa ta splica, frecuente-
            debi  na  e  temporada  di  mal                                                                                     mente e ta laga laboratorion-
            tempo  causa  pa  e  tormenta                                                                                       an  independiente  na  Merca
            tropical Melissa cu ta pasan-                                                                                       analisa  cualkier  instancia  di
            do den Caribe. E cambio aki                                                                                         contaminacion den e enviro-
            den  biento,  segun  Sr.  Croes                                                                                     bales mes, cada bes ta resulta
            ta  splica,  ta  trece  cune  con-                                                                                  tambe cu no tin ningun ras-
            taminacion  di  aire  di  varios                                                                                    tro toxico cu ta tumando luga
            fuente. Segun a  enfatisa,  ac-                                                                                     cu e metodo aki. Asina mes e
            tualmente e biento ta bin di                                                                                        problema  di  contaminacion
            pazuid y pabao, cual ta trece                                                                                       ta  keda  predominante  den
            aire di lama ademas di aire di                                                                                      e  bisindario,  debi  na  e  sero
            desperdicio cu ta bin for di e                                                                                      di  sushi  cu  ta  keda  exponi
            dump na Parkietenbos. Pero                                                                                          na  Parkietenbos.  Reportera
            Sr. Croes ta splica cu cualkier                                                                                     di  Bon  Dia  Aruba  no  por  a
            direccion  di  biento  ta  trece                                                                                    haya estadisticonan local riba
            aire contamina, debi na e tres                                                                                      salud di pueblo cu ta enfoca
            fuente den e area cu segun e   Sr. Croes ta mustra con e aire  anan nobo cu ta bin biba den  pronto  posible  pasobra  e  ta   riba  contaminacion  di  aire,
            ta bisa ta contribuyendo na e   contamina  ta  biaha  y  ta  dal  bisindario,  esta  den  e  bario  crea pa e comunidad un aire   pero  segun  e  Organisacion
            contaminacion.               net den direccion di e comu-  nobo  di  Buena  Vista.  Aki  ta  contamina di mainta trempan   Mundial  di  Salud  ta  splica,
                                         nidad bibando den cercania.   trata di muchanan y parehan-  caba. Den gran parti di mun-  contaminacion di aire a largo
            Ademas di e dump di Parki-   Bon Dia Aruba a publica vari-  an  hoben  cu  ta  bin  crea  un  do, deramento di desperdicio   plazo  por  aumenta  riesgo  di
            etenbos, Sr. Croes ta splica cu   os  articulo  tocante  e  topico  bida den e comunidad, pero  los  no  ta  permiti,  debi  na  e   malesa, manera infeccionnan
            e  comunidad  tambe  ta  biba   aki, y e fundacion tin varios  cu tambe ta “condena...na no  consecuencianan   peligroso   respiratorio,  problema  cu
            den aire contamina cu ta bin   aña ta haci yamado na gobier-  tin aire limpi pa hala rosea.”   cu  esaki  por  trece  na  salud   curason,  stroke  y  cancer  di
            for  di  e  sector  industrial  na   no pa atende cu e situacion y  Manera  a  conta,  varios  aña  humano y medio ambiente.   pulmon pa hende cu ta malo
            Barcadera,  como  tambe  di  e   provee un solucion rapidam-  pasa  e  fundacion  a  boga                           caba. Ademas, contaminacion
            sitio  di  desperdicio  na  Ser’i   ente pa bienestar di comuni-  fuertemente pa trece un solu-  E  sitio  di  procesamento  na   di aire por aumenta riesgo di
            Teishi. Den un visualisacion,   dad. Sr. Croes ta agrega cu e  cion, te hiba e caso na corte,  Ser’i Teishi ta consisti di un   mortalidad  na  nacemento,
                                         tambe ta preocupa pa e fami-  unda al fin un empresa Meri-  deposito di loke ta yama ‘en-  perdida  di  bariga  y  condi-
                                                                      cano  a  evalua  un  resolucion  virobales’, cual ta un metodo   cionnan neurologico manera
                                                                      y  a  priminti  na  comunidad  nobo  y—segun  investiga-  discapacidad  cognitivo  y  de-
                                                                      un “sero berde cu un hardin  cionnan  publica  mundial-   mencia.
                                                                      riba  dje,”  Sr.  Croes  a  conta.  mente—mas  sostenible  pa
                                                                      Sinembargo,  no  a  mira  nin-  procesa  desperdicionan  re-  Sr.  Croes  di  Stichting  Par-
                                                                      gun esfuerso for di gobierno  ciclable.  Segun  informacion   kietenbos a urgi den su ent-
                                                                      anterior, y e fundacion atrobe  tocante  envirobales,  den  e   revista pa e minister encarga
                                                                      ta  haci  yamado  na  gobierno  proceso aki desperdicio ta ser   sinta cu nan pa por trece un
                                                                      nobo pa reuni y bin cu un so-  compacta den forma di cubi-  solucion na e problema con-
                                                                      lucion pa e problema dañino  conan  y  ta  wordo  empaketa   tinuo  aki,  y  cu  di  nan  parti
                                                                      aki.    Na  Ser’i  Teishi,  e  fun-  den saconan grandi pa por ser   nan  ta  cla  pa  comparti  nan
                                                                      dacion ta pidi pa stop cu de-  hiba na sitionan di deposito.   proposicion con pa aborda e
                                                                      ramento  di  desperdicio  mas  Segun  informacion  di  em-  situacion.
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15