Page 10 - ANTILL DGB

10 Antilliaans Dagblad Maandag 4 juni 2018
Curaçao

Eerbetoon aan

Tirzo Martha

Tekst en foto’s Jan Gulmans sea voor moderne kunst. Hol-
n het architecturaal fraaie landse Meesters hoopt ‘dat over
filmmuseum Eye in Amster- honderd jaar deze films nog
Idam ging vorige week, sa- steeds zullen worden geraad-
men met drie andere documen- pleegd als historisch document,
taires, een 15 minuten durende om te zien wat er aan het begin
film over kunstenaar Tirzo van de 21e eeuw speelde binnen
Martha in première. Martha de beeldende kunst in Neder-
had gehoopt op een eerste verto- land’ (en het Koninkrijk, voeg ik
ning tijdens zijn expositie ‘No eraan toe).
Excuses’ in Museum Beelden De documentaire over Tirzo The Venus of Kawa Kòrsou, still uit de film van Tessa Boerman over Tirzo Martha, Hollandse Meesters
aan Zee in Scheveningen, die Martha is geregisseerd door in de 21e eeuw.
van 3 november 2017 tot 4 fe- Tessa Boerman, die al eerder
bruari 2018 liep. Nu kon hij er een film over Maria Roosen Het waarom wordt verderop in Kòrsou’, geïnspireerd op de tantes en zijn grootvader heb-
niet bij zijn, geveld door ziekte. maakte in het kader van Hol- de film duidelijk als hij onder Venus van Urbino. De Kawa ben hem in zijn jonge jaren
De filmzaal van Eye was goed landse Meesters. Boerman is de ramskop - een verwijzing Kòrsou ligt er met haar glanzen- opgevoed) zeer belangrijk is.
gevuld met belangstellenden. voormalig lid van de Nederland- naar de mannelijke lijn in de de nepharen weliswaar gracieus Een vondst van de regisseur
Birgit Donker, directeur van se Raad voor Cultuur, een ad- familie -, die op een van de bij, maar bij de dame, die als vind ik het optreden van Juren-
het Mondriaanfonds - het pu- viesorgaan voor regeringsbeleid doeken van zijn kapel is vastge- Kawa door het leven gaat, is ne Hooi, adviseur en consultant
blieke stimuleringsfonds voor op cultureel gebied en afkom- hecht, het plastic zakje met alles nep, zo betoogt Martha. Zij in Nederland, die door Martha
beeldende kunst en cultureel stig uit de filmwereld. Zij heeft haarafval hangt. De kapel bezit heeft valse haren, valse wim- bij de slagboom van de Capri-
erfgoed, dat samen met het gestudeerd aan de filmacade- met deze handeling een echte pers, valse nagels, een valse tas leskliniek, waar IBB gevestigd
Mediafonds en sinds kort met mie, voor de VPRO documen- relikwie. Op de doeken, die de en heel veel make-up. Zij wordt is, wordt ontvangen en naar de
Dioraphte, producent Interakt taires gemaakt en is een van de kapel vormen, worden, door door buitenstaanders ordinair werkruimtes van het opleidings-
en opdrachtgever Stichting samenstellers geweest van het leerlingen van IBB, teksten met en lelijk gevonden. ,,Maar ik zie instituut wordt gebracht en van
Hollandse Meesters al 104 Black Rebels-programma bij spuitbussen geschreven. De er zelf een schoonheid in”, zegt hem te horen krijgt hoe IBB
atelierportretten het licht deed IFFR 2017. Evenals Tirzo Mar- kunstenaar maakt hiermee Martha, ,,namelijk de schoon- werkt, dat iedere leerling een
zien - gaf in haar speech aan dat tha was zij door ziekte niet in duidelijk dat niet alleen hijzelf heid hoe zij zich etaleert. Bo- eigen atelier heeft, dat volgens
zeven jaar geleden met 20 por- staat haar film toe te lichten. De bij het maken van zijn kunst vendien wordt zij in haar eigen het principe van leerling/gezel
tretten is begonnen en de zin er film begint en eindigt met een betrokken is. De openingszin, wereld mooi gevonden en in wordt gewerkt en hoe Martha,
nog steeds is om door te gaan, shot van de kunstenaar zittend die (in het Nederlands) in de haar beleving is ze ook mooi.” samen met David Bade vanuit
ondanks het afhaken van het op de rotsen aan zee. Het water film door Martha uitgesproken Al eerder heeft Martha zijn idee een nog steeds geldende ziens-
Mediafonds. Hollandse klotst en gaat op en neer: een wordt is: ,,Ik ben Tirzo Martha, van schoonheid in lelijkheid wijze - kunst als toegevoegde
Meesters in de 21e eeuw met metafoor voor de bron van leven zoon van Annie en Harold onder woorden gebracht in een waarde met en voor de gemeen-
producenten Michiel van en inspiratie, waarbij het adagi- Martha, Yu di Kòrsou, want zij film die werd vertoond bij de schap - is gestart en zover is
Nieuwkerk en René Mendel, um Panta Rhei (alles stroomt hebben mij gemaakt, wat ik expositie van ‘Tronie van Side- gekomen. Een klinkende zoen
heeft al vele opdrachten voor voort) opgeld doet. De film vandaag ben”, laat er geen twij- ron’ in het Haags Historisch is de beloning van haar voor
verfilming van kunstenaars in speelt zich af op Curaçao, want fel over bestaan hoe hij gezien Museum in september 2017. deze inspirator, begeleider,
of bij hun werkruimte gegeven. daar bevinden zich de ateliers wil worden, maar ook hoe hij De schoonheid van het Cari- docent en organisator. De gi-
Gerenommeerde filmmakers van Tirzo Martha, namelijk bij denkt over zijn ouders. Martha- bisch gebied vindt Martha tot taarmuziek in de film is onder-
zijn hiervoor gevraagd, zoals Instituto Buena Bista (IBB) en ’s denken over schoonheid uiting komen in het kunstwerk steunend, de muziek uit het
Cherry Duins, die Klaas Gub- in het huis van zijn ouders, wordt kenbaar gemaakt bij zijn ‘Captain Caribbean: The truth Ka’i òrgel-instrument creëert
bels portretteerde, Hans Hylke- waar ik met zijn onlangs overle- bespreking voor een groep IBB- will set you free’, uit 2015. De een aangename Curaçaose
ma, die David Bade filmde, den vader in 2016 mocht ken- leerlingen van een van zijn religies, talen en culturen heb- sfeer. Alhoewel er Papiaments
Sherman de Jesus, die Henk nis maken. In de ateliers wor- topwerken: ‘The Venus of Kawa ben zich in dit gebied tot een wordt gesproken is het Neder-
Peeters op beeld vastlegde, den zeven kunstwerken van nieuw geheel gevormd. Captain lands het meest gebruikt en
Frans Weisz, die Erwin Olaf en Tirzo gefilmd en bij een paar Caribbean, een superhero, ondertiteling in het Nederlands
Henk Visch vereeuwigde en geeft hij zelf uitleg over de in- probeert in dit kader de mensen is, behalve bij de kappersscène,
Sonia Dolz, die atelierportretten spiratiebron en totstandkoming bewust te maken van de positie- steeds aanwezig. ,,Ik heb de
maakte van Joep van Lieshout ervan. Een aantal kunstwerken ve ontwikkelingen in het heden- camera”, zo zei Jurgen Lisse mij
en Charlotte Schleiffert. De heeft naderhand op zijn exposi- daags bestaan. Een performan- na afloop van de vertoning,
bedoeling is, volgens de website tie in Museum Beelden aan Zee ce in de film van Captain Carib- ,,nergens laten inzoomen, en
van deze organisatie en nog gestaan. Uitgebreid aandacht in bean (Tirzo Martha) en een voor een statisch, theatrale,
eens uitgesproken door Donker, de film krijgen ‘Chapel for student, die speelgoedpopjes benadering gekozen, die heel
dat ‘de blik achter de schermen Tirzo Martha’ uit 2016 en ‘The gewikkeld in plastic tape op zijn ruimtelijk werkt”. Hetgeen ik
inzicht biedt in de kunstenaars’ Venus of Kawa Kòrsou’ ook uit hoofd had, laat evenwel blijken met hem eens ben.
werkwijze, materiaalgebruik en 2016. Een intrigerende scène dat de gewone mens van het Tirzo Martha vervult de
ideeën over kunst’, waardoor de uit de film is de ‘haircut’ van verleden nog niet lijkt te hebben hoofdrol op zijn bescheiden,
kunstenaar en zijn of haar werk Martha bij een kapper aan huis. geleerd. maar o zo deskundige wijze in
toegankelijker worden. De ge- Zijn grijzende haar wordt ge- Een bijzondere interesse zegt een omgeving, die aan zijn
filmde kunstenaars zijn geko- millimeterd en na afloop raapt Martha te hebben voor objecten lippen hangt. Door zijn per-
zen uit een groslijst die is opge- Martha de bollen haarpluis op die voor mensen in hun leefom- soonlijkheid, die in de film goed
steld door de Nederlandse mu- en doet ze in een plastic zakje. Relikwie van Tirzo Martha. geving belangrijk zijn, die zij geschetst wordt, en door zijn
koesteren en hoe zij daarmee flamboyante en gelaagde kunst
omgaan in de ruimte. In de film heeft hij zich ontwikkeld tot een
wordt dat toegelicht door de van de gewaardeerde Hollandse
scène waarin Martha door de Meesters. De regisseur heeft
tuin loopt van zijn tante Jacque- met haar crew een knappe
line, die voor hem onderdelen prestatie geleverd om in een
van zijn installaties naait. In die kort tijdsbestek van 15 minuten
tuin, die overvloedig water met een goed gecomponeerd
krijgt, zijn zoveel voorwerpen verhaal Martha’s belangrijke
opgestapeld, dat de kijker door installaties onder de aandacht te
de bomen het bos niet meer brengen, maar ook zijn ideeën-
ziet. Al met al een klaterend rijk en zijn opvattingen, zijn
stilleven. Ook hier wordt door werkwijze, zijn materiaalge-
de kunstenaar benadrukt dat de bruik en zijn sterke eigenschap-
Filmtheater en Filmmuseum Eye in Amsterdam. band met zijn familie (zijn drie pen.