Page 3 - HOH
P. 3

Diahuebs, 24 Juli 2025                                         AWEMainta                                                  LOCAL             8




                                                                 Basta di Excusa
        Aruba Mester di Sentencia Minimo




       Obligatorio pa Abusador di Mucha







       TE ki dia nos mester warda? Cuanto titular di noticia mas, cuanto
       retraso  den  corte  y  cuanto  “investigacion  andando”  prome  cu
       Aruba finalmente bisa: basta awor?



       Pa añanan largo caba, sobrevivientenan y ciudadanonan preo-
       cupa ta exigi un cos hopi simpel: leynan mas estricto y conse-
       cuencianan real pa abusadonan di mucha.



       No accion simbolico. No indignacion publico cu ta baha den un
       siman. Sino leynan actual, ehecutabel y cu tin peso real—cumin-
       sando cu un sentencia minimo obligatorio pa esnan condena pa

       abuso sexual di mucha.


       Nos ta cansa di solucionnan di cinco minuut. Cansa di declara-
       cionnan di preocupacion. Cansa di e excusa di cu “cada caso ta
       diferente” cu di un of otro manera semper ta termina den casti-            drecha e daño causa. Pero nan ta manda un mensahe cla: abuso

       gonan suave y tempo di prizon cortico—si acaso tin. E realidad             di mucha lo topa cu consecuencianan serio y no-negociabel.
       ta cu Aruba tabata demasiado suave pa demasiado tempo ora ta
       trata di proteha e miembronan mas vulnerabel di nos sociedad:              Y  na  esnan  cu  ta  preocupa  pa  “derecho  di  criminal”:  nos  ta

       nos yiunan.                                                                respeta proceso debido. Nos ta kere den un huisio husto. Pero un
                                                                                  sistema legal cu continuamente ta doblega pa proteha abusador
       Laga nos ta cla: abuso di mucha no ta un fout. E no ta un malcom-          mientras e ta ignora victima no ta balansa—e ta kibra. Y cada dia
       prondemento. E ta un acto calcula pa  haci daño. Y toch, hopi              cu nos ta tarda cu reforma, nos ta hacie mas facil pa e depreda-
       biaha, nos  ta mira e  autornan  cana bay liber  cu  sentencianan          dornan actua sin miedo.

       condicional, tempo minimo den prizon, of triki legal ingenioso cu
       ta duna prioridad na nan derechonan en bes di e trauma causa               Esaki no ta djis un asunto legal. E ta uno moral. E ta tocante e
       na e victima.                                                              tipo di sociedad cu nos kier ta. Nos ta proteha mucha, of nos ta

       Nos  ta tende argumentonan tocante rehabilitacion, proceso                 proteha esnan cu ta lastra nan? Nos ta para pa responsabilidad,
       debido y “no core husga.” Pero unda e nivel di preocupacion ey ta          of nos ta sconde tras di tecnicismo legal?
       keda pa e mucha? Pa e famia? Pa e consecuencianan emocional,
       psicologico y tin biaha fisico cu ta sigui abuso pa resto di nan           E pueblo di Aruba ta pendiente. E sobrevivientenan ta wardando.
       bida?                                                                      Y si nos personal di ley ainda no por haya e boluntad pa actua,

                                                                                  anto kisas nan no mester practica ley mas.
       Aworaki, Aruba no tin un sentencia minimo garantisa pa esnan               Nos mester di legislacion nobo. Nos mester di dje awor. Y nos
       condena pa abuso di mucha. Esaki ta nifica cu hasta e crimen               mester di dje pa pone e victima na prome luga.

       mas serio ta keda na discrecion di corte—y hopi biaha ta wordo
       influencia  pa  areglo  cu  fiscal,  strategia  legal  of  evaluacionnan
       eroneo. Esey mester cambia.


       Nos no ta pidiendo vengansa. Nos ta pidiendo husticia. Husticia

       di berdad. Esey ta nifica establece un minimo legal firme—cinco
       aña, diez aña, of mas—pa asina ningun abusador condena no
       por cana liber despues di a sinta solamente algun luna. Pa asina

       ningun famia no tin cu sinta den corte y wak con e trauma di nan
       yiu ta wordo reduci na un tecnicismo.
       Sentencianan minimo obligatorio no ta perfecto. Nan lo no
   1   2   3   4   5   6   7   8