Page 2 - bon-dia-aruba-20210929
P. 2
A2 LOCAL
Diaranson 29 september 2021
Ryan Maduro, director general di EPI:
‘Rudy Lampe no a duna placa pa renoba curiculo, pero si ta tira EPI bao bus’
Y riba dje, no ta EPI ta dicidi so su
por dicidi di renoba e curiculo. “Nos
ta raporta pa DPS, y Direccion Ense-
ñansa, Seccion Curiculo, Buro Exa-
men y Inspeccion di Enseñansa tur
tin pa dicidi. “ues ta depende di tur
e cuadro aki aki. E ta manera un tela
di haraña. Si trek un parti, tur ta bin
cune. E tin di haber cu finanzas.” Y
si mester renoba un programa, tin cu
renoba tur. EPI ta e instituto nacio-
nal pa nivel 3 y 4 di enseñansa pro-
fesional, reconoci pa Direccion Ense-
ñansa. Y como tal, mester tin e base
nacional pa haci cualkier cambio.
Cambio continuo na Hulanda
Hulanda a cambia su sistema di ense-
ñansa profesional for di competen-
cianan pa e Beroeps Kwalificatie
Struktuur cu awor a bira e Herziene
Kwalificatie Struktuur. “ Y awor Hu-
landa ta na HKS 2, pero Hulanda tin
e placa. Nos no por mantene e paso,
pasobra nos no tin e recursonan. Y
pa e ultimo 10 aña no tabatin inver-
sion structural. Tabata haya un edifi-
cio nobo, of 100 computer. No tabata
haya fondo structural pa adapta curi-
culo. Si mester saca docentenan for di
circulacion pa nan bay dedica oranan
pa prepara pa e renobacion, mester di
otro docente pa duna les. Y Pais Aru-
ba no por carga e salario ey. Ex Minis-
Cu e programa di enfermeria pa dos aña. Ambos trayectoria ta pro- nivel cu su renobacionnan continuo. ter Lampe ademas a para tur overtime
mester renobacion ta un hecho. duci e mesun nivel di diploma, y ta “Pais Aruba ta cubri salario di docen- di docentenan, cu a manca e proceso
Pero cambia henter un curiculo, inclui cu tur mester tin e minimo di te. Pero pa producto y servicio, Pais mas ainda. Docentenan por a duna les
unda ta duna docentenan e tem- competencianan. E otro programa cu Aruba ta paga un parti y EPI ta cobra so, y no a resta tempo pa prepara pa
po tambe pa prepara pa un pro- ta ofrece e trayecto BBL ta e estudio un parti como pago pa les di scol. En renobacionnan. “Pues nos no tabatin
grama nobo ta costa placa y no ta di Koki Certifica. total, incluyendo e contribucion di espacio pa haci e cambionan desea.”
sosode manera ta hisa un switch studiantenan y di Pais Aruba, e suma
di luz. Asina Director General di Posicion di Rudy Lampe ta yega na 10 mil florin pa aña. Kier- Maduro kende a bira director general
EPI Ryan Maduro a bisa Bon Dia Segun Ryan Maduro, tin comber- men cu tur aña EPI ta keda falta 4 mil na 2018 a compronde cu e palabracion
Aruba. sacionnan andando cu HOH desde florin pa studiante pa aña. Y aki ta pa- tabata na 2016/17 cu ta bin un struc-
2016 y despues na 2017 hunto cu pia di un scol di 2000 studiante, cu ta tura di scol di ofishi (vakschool con-
Maduro ta desapunta pa e forma con Minister Lampe, pa motibo cu tin nifica cu tur aña EPI tin un buraco di structie), cu ta un variante di e BOL.
Directiva di dr. Horacio Oduber preocupacion cu nivel di e programa 8 miyon florin. Pues, si mester haci E variante aki ta permiti un studiante
Hospital unilateralmente a kibra e di estudio di enfermeria. HOH a bisa un escogencia pa drecha un dak di un sigui dos aña den e trayecto BOL y
combenio pa studiantenan di enfer- cu e programa di estudio di EPI ta di e edificionan cu ta den cay den otro cambia pa e BBL. E lo a nifica cu e
meria di EPI drenta den servicio, cu anticua.”Esey ta berdad. E ultimo bi- cu ta costa 135 mil florin versus in- studiante ta atende dos aña di scol na
sosten di ex Minister di Enseñansa dr. aha cu nos a conoce un renobacion di verti den un programa nobo, no tin EPI, ta bira empleado HOH den su di
Armando ‘Rudy’ Lampe. programa tabata na 2010. Pero awor escogencia. Nos no por permiti dak tres y ta sigui e structura BBL pa caba
e pregunta ta, pesey mi ta lamenta e cay riba cabez di studiantenan.” su nivel 4.
E expresion di ex Minister Lampe posicion di dr. Lampe. Kico e ex Min-
ta extra pisa mirando cu ta e propio ister di Enseñansa a haci pa facilitia Aruba ta corta, Hulanda ta E prome grupo cu a drenta e pro-
Minister mester a percura pa EPI por recursonan pa EPI, cu ta un scol pu- inverti mas den enseñansa grama variante aki tabata consisti di 10
haya fondonan pa asina renoba su cu- blico por a haci su renobacion. E ex Mientras cu ex Minister Lampe ta studiante y e siguiente tabata 18. Pero
riculo, entre otro e programa di en- Minister a bisa cu el a spaar 25 miyon. gaba cu el a scapa 25 miyon florin na 2020, HOH a para e programa pa
fermeria. EPI no a haya e fondo ey pa renoba den enseñansa, Hulanda cu di mes motibo di falta di fondo door di e
su programanan,” Maduro a bisa. caba ta inverti mas pa studiante cu pandemia y finalmente a par’e e aña
Dos trayecto “Renobacion di cada programa edu- ta permiti cu por trece renobacion aki. EPI a haci lo maximo pa adapta
EPI ta brinda dos trayecto pa stu- cativo ta costa placa. E ta cuminza na continuo, awor ta bay hinca hasta e variante BOL/BBL, pero Directiva
diantenan gradua como enfermero 100 mil florin pa aña, cu ta encera e mas placa den enseñansa. Esaki pa nobo di HOH na Maart e aña aki a
general, na nivel MBO. Uno ta e salario di docentenan nobo cu ta fa- yuda studiantenan recobra tur locual ataca e scol di no kier cambia. Miem-
trayecto BOL, cu ta e Beroepsoplei- miliar cu e programa. Mester di ma- a perde durante e pandemia. “Hu- bronan di directiva Jacco Vroegop, dr.
ding Leertraject, cu ta un estudio basa terial di les y sala di practica. EPI ta landa tin un Plan di Recuperacion di Jamiu Busaris, y Barth Koster, kende
riba teoria na scol combina cu peri- ofrece 14 programa, pues mester in- COVID, unda a pone 8 biyon adicio- ta encarga cu e HOH Academy, a
odonan di practica, 60 porciento di e verti 1.4 miyon florin pa renobacion nal pa enseñansa. Aruba tin un plan haya sosten di Rudy Lampe. “Pero e
cuater añanan ta dedica na teoria y 40 continuo, tur aña.” asina? Cada institucion a keda pa su Minister tabata sa pakico nos no por
porciento na practica. Y tin e BBL, e cuenta y mester y ta busca con ta sali cambia. Nos kier cambia hopi cos,
Beroepsbegeleidends Leertraject, cu Ademas, e costo pa cada studiante di e buraco, pa mira con ta carga cu e pero sin recurso nos no ta logra. Tur
ta 70 porciento practica y 30 porcien- den enseñansa profesional na EPI, ta retraso. No tin un plan nacional cu a aña tabata manda presupuesto y no
to teoria. Un studiante cu ta drenta e mas o menos 14 mil florin pa studi- bin cune.” Tanto Comision Enseñan- ta haya aprobacion di e propio Min-
programa BBL ta drenta den servicio ante. Esey ta encera salario, servicio sa, Minister Lampe y Directiva nobo ister,” Director General di EPI Ryan
di hospital despues di dos aña na EPI y producto, tur locual mester pa por di HOH a haya e splicacion aki. Maduro a bisa Bon Dia Aruba.
pero ta sigui scol un biaha pa siman maneha un estudio profesional na