Page 2 - bon-dia-aruba-20210929
P. 2

A2   LOCAL
             Diaranson 29 september 2021

            Ryan Maduro, director general di EPI:

             ‘Rudy Lampe no a duna placa pa renoba curiculo, pero si ta tira EPI bao bus’



                                                                                                                         Y riba dje, no ta EPI ta dicidi so su
                                                                                                                         por dicidi di  renoba e curiculo. “Nos
                                                                                                                         ta raporta pa DPS, y Direccion Ense-
                                                                                                                         ñansa,  Seccion  Curiculo,  Buro  Exa-
                                                                                                                         men  y  Inspeccion  di  Enseñansa  tur
                                                                                                                         tin pa dicidi. “ues ta depende di tur
                                                                                                                         e cuadro aki aki. E ta manera un tela
                                                                                                                         di haraña. Si trek un parti, tur ta bin
                                                                                                                         cune. E tin di haber cu finanzas.” Y
                                                                                                                         si mester renoba un programa, tin cu
                                                                                                                         renoba tur.   EPI ta e instituto nacio-
                                                                                                                         nal pa nivel 3 y 4 di enseñansa pro-
                                                                                                                         fesional, reconoci pa Direccion Ense-
                                                                                                                         ñansa.  Y como tal, mester tin e base
                                                                                                                         nacional pa haci cualkier cambio.
                                                                                                                         Cambio continuo na Hulanda
                                                                                                                         Hulanda a cambia su sistema di ense-
                                                                                                                         ñansa profesional for di  competen-
                                                                                                                         cianan  pa  e  Beroeps  Kwalificatie
                                                                                                                         Struktuur cu awor a bira e  Herziene
                                                                                                                         Kwalificatie Struktuur. “ Y awor Hu-
                                                                                                                         landa ta na HKS 2, pero Hulanda tin
                                                                                                                         e placa. Nos no por mantene e paso,
                                                                                                                         pasobra  nos  no  tin  e  recursonan.  Y
                                                                                                                         pa e ultimo 10 aña no tabatin inver-
                                                                                                                         sion structural. Tabata haya un edifi-
                                                                                                                         cio nobo, of 100 computer. No tabata
                                                                                                                         haya fondo structural pa adapta curi-
                                                                                                                         culo. Si mester saca docentenan for di
                                                                                                                         circulacion pa nan bay dedica oranan
                                                                                                                         pa prepara pa e renobacion, mester di
                                                                                                                         otro docente pa duna les. Y Pais Aru-
                                                                                                                         ba no por carga e salario ey. Ex Minis-
            Cu  e  programa  di  enfermeria  pa dos aña. Ambos trayectoria ta pro-  nivel cu su renobacionnan continuo.  ter Lampe ademas a para tur overtime
            mester  renobacion  ta  un  hecho.  duci e mesun nivel di diploma, y ta  “Pais Aruba ta cubri salario di docen-  di docentenan, cu a manca e proceso
            Pero cambia henter un curiculo,  inclui cu tur mester tin e minimo di  te. Pero pa producto y servicio, Pais  mas ainda. Docentenan por a duna les
            unda ta duna docentenan e tem-      competencianan. E otro programa cu  Aruba ta paga un parti y EPI ta cobra  so, y no a resta tempo pa prepara pa
            po tambe pa prepara pa un pro-      ta ofrece e trayecto BBL ta e estudio  un parti como pago pa les di scol. En  renobacionnan. “Pues nos no tabatin
            grama nobo ta costa placa y no ta  di Koki Certifica.                   total,  incluyendo  e  contribucion  di  espacio pa haci e cambionan desea.”
            sosode manera ta hisa un switch                                         studiantenan y di Pais Aruba, e suma
            di luz. Asina Director General di  Posicion di Rudy Lampe               ta yega na 10 mil florin pa aña. Kier-  Maduro kende a bira director general
            EPI Ryan Maduro  a bisa Bon Dia  Segun  Ryan  Maduro,  tin  comber-     men cu tur aña EPI ta keda falta 4 mil  na 2018 a compronde cu e palabracion
            Aruba.                              sacionnan  andando  cu  HOH  desde  florin pa studiante pa aña. Y aki ta pa-  tabata na 2016/17 cu ta bin un struc-
                                                2016  y  despues  na  2017  hunto  cu  pia di un scol di 2000 studiante, cu ta  tura di scol di ofishi (vakschool con-
            Maduro ta desapunta pa e forma con  Minister  Lampe,  pa  motibo  cu  tin  nifica cu tur aña EPI tin un buraco di  structie), cu ta un variante di e BOL.

            Directiva  di  dr.  Horacio  Oduber  preocupacion cu nivel di e programa  8 miyon florin. Pues, si  mester haci  E variante aki ta permiti un studiante
            Hospital  unilateralmente  a  kibra  e  di estudio di enfermeria. HOH a bisa  un escogencia pa drecha un dak di un  sigui dos aña den e trayecto BOL y
            combenio  pa  studiantenan  di  enfer-  cu  e  programa  di  estudio  di  EPI  ta  di e edificionan cu ta den cay den otro  cambia pa e BBL.  E lo a nifica cu e
            meria di EPI drenta den servicio, cu  anticua.”Esey ta berdad. E ultimo bi-  cu ta costa 135 mil florin versus in-  studiante ta atende dos aña di scol na
            sosten di ex Minister di Enseñansa dr.  aha cu nos a conoce un renobacion di  verti den un programa nobo, no tin  EPI, ta bira empleado HOH den su di
            Armando ‘Rudy’ Lampe.               programa tabata na 2010. Pero awor  escogencia. Nos no por permiti dak  tres y ta sigui e structura BBL pa caba
                                                e pregunta ta, pesey mi ta lamenta e  cay riba cabez di studiantenan.”   su nivel 4.
            E  expresion  di  ex  Minister  Lampe  posicion di dr. Lampe. Kico e ex Min-
            ta extra pisa mirando cu ta e propio  ister  di  Enseñansa  a  haci  pa  facilitia  Aruba ta corta, Hulanda ta   E  prome  grupo  cu  a  drenta  e  pro-
            Minister mester a percura pa EPI por  recursonan pa EPI, cu ta un scol pu-  inverti mas den enseñansa        grama variante aki tabata consisti di 10
            haya fondonan pa asina renoba su cu-  blico por a haci su renobacion. E ex  Mientras  cu  ex  Minister  Lampe  ta  studiante y e siguiente tabata 18. Pero
            riculo, entre otro e programa di en-  Minister a bisa cu el a spaar 25 miyon.  gaba  cu  el  a  scapa  25  miyon  florin  na 2020, HOH a para e programa pa
            fermeria.                           EPI no a haya e fondo ey pa renoba  den  enseñansa,  Hulanda  cu  di  mes  motibo  di  falta  di  fondo  door  di  e
                                                su  programanan,”  Maduro  a  bisa.  caba  ta  inverti  mas  pa  studiante  cu  pandemia y finalmente a par’e e aña
            Dos trayecto                        “Renobacion di cada programa edu-   ta  permiti  cu  por  trece  renobacion  aki. EPI a haci lo maximo pa adapta
            EPI  ta  brinda  dos  trayecto  pa  stu-  cativo  ta costa placa. E ta cuminza na  continuo,  awor  ta  bay  hinca  hasta  e variante  BOL/BBL, pero Directiva
            diantenan  gradua  como  enfermero  100 mil florin pa aña, cu ta encera e  mas  placa  den  enseñansa.  Esaki  pa  nobo di HOH na Maart e aña aki a
            general,  na  nivel  MBO.  Uno  ta  e  salario di docentenan nobo cu ta fa-  yuda studiantenan recobra tur locual  ataca e scol di no kier cambia. Miem-
            trayecto BOL, cu ta e Beroepsoplei-  miliar cu e programa. Mester di ma-  a  perde  durante  e  pandemia.  “Hu-  bronan di directiva Jacco Vroegop, dr.
            ding Leertraject, cu ta un estudio basa  terial di les y sala di practica. EPI ta  landa tin un Plan di Recuperacion di  Jamiu Busaris, y Barth Koster, kende
            riba teoria na scol combina cu peri-  ofrece 14 programa, pues mester in-  COVID, unda a pone 8 biyon adicio-  ta  encarga  cu  e  HOH  Academy,  a
            odonan di practica, 60 porciento di e  verti 1.4 miyon florin pa renobacion  nal pa enseñansa. Aruba tin un plan  haya sosten di Rudy Lampe. “Pero e
            cuater añanan ta dedica na teoria y 40  continuo, tur aña.”             asina? Cada institucion a keda pa su  Minister tabata sa pakico nos no por
            porciento na practica. Y tin e BBL, e                                   cuenta y mester y ta busca con ta sali  cambia.  Nos  kier  cambia  hopi  cos,
            Beroepsbegeleidends  Leertraject,  cu  Ademas,  e  costo  pa  cada  studiante  di e buraco, pa mira con ta carga cu e  pero sin recurso nos no ta logra. Tur
            ta 70 porciento practica y 30 porcien-  den enseñansa profesional na EPI, ta  retraso. No tin un plan nacional cu a  aña  tabata  manda  presupuesto  y  no
            to teoria. Un studiante cu ta drenta e  mas o menos 14 mil florin pa studi-  bin cune.” Tanto Comision Enseñan-  ta haya aprobacion di e propio Min-
            programa BBL ta drenta den servicio  ante.  Esey  ta  encera  salario,  servicio  sa, Minister Lampe y Directiva nobo  ister,” Director General di EPI Ryan
            di hospital despues di dos aña na EPI  y producto, tur locual mester pa por  di HOH a haya e splicacion aki.     Maduro a bisa Bon Dia Aruba.
            pero ta sigui scol un biaha pa siman  maneha  un  estudio  profesional  na
   1   2   3   4   5   6   7