Page 5 - bon-dia-aruba-20200502
P. 5

A5
                                                                         EDITORIAL/cOLOfOn Diasabra 2 Mei 2020




















                                                                                  Dia di Labor...

                                                                                  Y nada di celebra...






                                                 Ayera nos tabatin un dia liber na ocasion di Dia  cion di e empresario, tin tres cu ta mustra riba
                                                 di  Labor,  sin  festividad,  nada.  Esey  na  promer  nan mes...
                                                 lugar pa culpa di e crisis di coronavirus cu a pone
                                                 nos tur sinta (mas tanto) na cas, sin permiso pa  Si awe nos ta constata cu proteccion laboral ta
                                                 ningun tipo di aglomeracion, pa nos no aumenta  un desastre, y cu tin hopi empleador ta probecha
                                                 e riesgo di contagio atrobe di e virus. Gran mayo-  di esaki, ta pasobra e supervision y vigilancia di
                                                 ria di nos a cumpli bon cu e regimen imponi, y  banda gubernamental ta un cos di hari. Nos no
                                                 nos ta saliendo for di e situacion aki. Chapeau  tabatin mihor prueba cu loke a sucede nos dilanti
                                                 pa tur esnan entre nos cu a duna di nan parti pa  den e ultimo simannan, unda miles di emplea-
                                                 logra esaki.                                  do a bay cas cu e ‘smoesje’ di ‘no work, no pay’.
                                                                                               Shonnan, ‘no work no pay’ ta ora un empleado
                                                 Esnan cu mester a daña e ambiente e biaha aki ta  keda sin cumpli cu su trabao manera acorda, anto
                                                 net algun di esnan promer yama pa duna ehemp-  e empleador ta keda sin paga... Ora e empleador
                                                 lo, esta un grupo di polis, cu mester sa mihor, cu  no tin trabao pa e empleado, keto bay e tin un
                                                 a kere cu por baha stress den un festeho priva,  contrato pa cumpli cune... E no por apela na ‘no
                                                 cu e pensamento, aparentemente, cu esaki lo por  work no pay’. Igualmente ridiculo ta cu e empre-
                                                 pasa sin cu hende nota. Nos no ta bay dedica mas  sario e ora ey no tin recurso cerca departamento
                                                 palabra na e asunto bochornoso aki; ta di spera  di Labor, pasobra esaki frescamente ta renuncia su
                                                 si cu cuerpo policial y ministerio publico lo sa  tarea legal di tramita un peticion completamente
                                                 di actua den e mesun linea cu nan tabata menasa  legitimo di retiro, y den caso hustifica, duna per-
                                                 nos den ultimo simannan cu multa di mil florin  miso pa retira e empleado(nan) si e empresa no
                                                 bay ariba pa incumplimento.                   tin placa pa paga nan. Y esey simplemente paso-
                                                                                               bra e ministro concerni den su santo... laga nos
                                                 Sin embargo, pa nos como esnan cu, den gran  yam’e ‘inocencia’ a ‘decreta’ na television cu no
                                                 mayoria, sí ta cumpli, nos trabao no a caba aki;  ta honra ningun peticion pa retiro...?
                                                 nos  tin basta tempo pa bay ainda promer cu nos
                                                 bolbe na nos bida ‘normal’, si acaso esey ta po-  Di e manera aki, sin embargo, loke ta describi
                                                 sible ainda. Tin un plan pa habri nos economia  den ley den e caso aki a resulta di ta mero papel,
                                                 back  gradualmente  y  nos  ta  spera  cu  esey  bay  pasobra miles di hende, tambe esnan cu contrato
                                                 funciona bon, pasobra un rebrote di e virus, cu  di ‘on call’ o di ‘nulurencontract’ o di uitzend-
                                                 tur su consecuencianan di ‘lockdown’ atrobe di  bureau, tur a bay pa caya, sin ningun recurso, sin
                                                 nos economia, lo ta desastroso, mejor dicho, mas  ningun amparo. Pregunta: e mandatarionan con-
                                                 desastroso ainda cu e situacion ta caba.  Nos no  cerni, awor cu nan a constata con grandi e abuso-
                                                 kier ni pensa cu nos ta yega na esey.         nan aki ta, awor nan ta bay haci algo? Nos ta duda
                                                                                               den esey, y nos duda ta hustifica pa e practica di
                                                 Bolbiendo na e tema di labor, nos por a observa  e mesun famoso 34 aña cu nos Prome Ministro
                                                 cu  hustamente  den  e  tempo  di  crisis  aki  a  bin  a menciona recientemente, unda e departamen-
                                                 dilanti e debilidadnan grandi di nos economia y  tonan clave simplemente NO a haci nan trabao.
                                                 mercado laboral. Por ehemplo, a bin sali na cla  Ehemplo bibo di esaki ta nos departmento di La-
                                                 cu un gran parti di e empleadonan cu a keda sin  bor,  mas  specificamente  seccion  di  Inspeccion,
                                                 registra  completo  pa  ayudo,  ta  pasobra  nan  no  cu di ningun manera ta cumpli cu exigencianan
                                                 tabata traha den un situacion regular, cu un con-  di tratado internacional riba e tereno aki. Ki dia
                                                 trato laboral cerca un empresa serio, cu ta reg-  un ciudadano a yega di mira un publicacion a sali
                                                 istra debidamente y ta cumpli cu obligacionnan  di e departamento aki, pa loke ta nan oboligacion
                                                 como empleador. Nos a tuma nota tambe di e  pa publica, entre otro, estadistica di cantidad di
                                                 hecho cu nos mandatarionan a trece esaki dilan-  bishita di inspeccion haci, estadistica di violacion
                                                 ti  como motibo pakico gran parti di e 10.000 o  constata y di sancion aplica?  Pa no papia mes di
                                                 11.000 persona cu kier a registra, no a keda atendi  estadistica riba tereno di accidente na trabao y di
                                                 pasobra nan no por a duna cuenta di, o entrega  enfermedad ocupacional.
                                                 tur documento requeri. Esey ta un constatacion
                                                 factual, berdad, pero no tin mester di un tono  Di nos banda, nos ta duna e mandatarionan ra-
                                                 triunfante  aki  di  ningun  funcionario  o  entidad  zon cu e dede acusativo den direccion di e em-
                                                 gubernamental, pasobra, manera sa bisa, pa cada  presario no cumplidor. No lubida e tres dedenan
                                                 dede cu ta mustra di manera acusativo den direc-  cu ta mustra riba boso...
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10