Page 22 - AHATA
P. 22

A6   LOCAL
                     Diahuebs 7 Maart 2024

                   Sector turistico a empuha crecemento economico den e prome tres


                                                                   trimester di 2023




            Banco  Central  di  Aruba    “stayover”  y  gasto  di  turista
            (BCA) a publica e “State     pa anochi, entrada di turismo
            of  the  Economy”  pa  e  di   registra  na  e  banconan  co-
            tres  trimester  di  2023.  E   mercial a crece cu 15,8 por-
            publicacion ta contene un    ciento. E desaroyonan den e
            sinopsis y analisis di desa-  sector  hotelero,  cu  entrada
            royonan  economico  riba     pa  cada  camber  disponibel
            nivel  nacional  y  interna-  expandiendo  di  USD  224,3
            cional. E aspectonan mas     durante januari - september
            destaca  di  e  publicacion   2022 pa USD 267,2 durante
            ta presenta aki bao.         januari  -  september  2023,
                                         ta den mesun linea cu e au-
            Turismo  tabata  esencial  pa   mento den entrada di turis-
            crecemento  economico  du-   mo. Mehoracion den e grado
            rante  e  prome  tres  trimes-  di ocupacion di hotelnan y e
            ter  di  2023,  aunke  tur  dos   tarifa pa camber a sostene e
            indicador  a  cuminsa  mus-  crecemento  den  ingreso  pa
            tra  señalnan  di  normalisa-  cada camber disponibel.
            cion pre-pandemico desde e
            di  dos  trimester  di  2023.  E   Durante  e  prome  tres  tri-
            crecemento di producto do-   mester  di  2023,  casi  tur  in-
            mestico bruto (PDB) calcula   dicador relata na consumo a
            den  termino  real  a  yega  su   mustra  un  mehoracion  den
            punto  maximo  na  8,5  por-  consumo.
            ciento den e prome trimester                              2023,  exhibiendo  un  subida
                                                                      di  61,3  porciento  compara
            di 2023 prome cu a mengua    Entrada di BBO, BAVP y im-
            na  5,5  porciento  y  4,2  por-  puesto riba mercancia a crece   cu e mesun periodo di 2022.
                                                                      Di  mes  manera,  e  balor  di
            ciento den e di dos y di tres   debi  na  mas  actividad  eco-
            kwartaal,   respectivamente.   nomico, e subida di 1,0 pun-  importacion  di  metalnan
                                                                      basico  y  trabaonan  deriva  a
            Consecuentemente, e crece-   to di porcentahe den e tarifa
            mento  averahe  di  PDB  du-  di BBO entrante 1 di januari   expande  cu  40,6  porciento,
                                                                      mientras esun di aparatonan
            rante e prome tres trimester   2023, y e implementacion di
            a  suma  6,1  porciento,  stim-  e  BBO  na  frontera  desde  1   y ekipo electrotecnico a crece
                                                                      cu  16,4  porciento  compara
            ula primordialmente door di   di augustus 2023. Ademas, e
            mas  bishitante  “stayover”  y   cantidad di relacionan di em-  cu  e  prome  tres  trimester   grandi  riba  e  cuenta  finan-  pa  productonan  y  servicio-
                                                                      di  2022.  Pa  loke  ta  regarda
            mas gasto haci door di turista   pleo registra na SVB a avan-                          ciero.  Consecuentemente,  e   nan. Ademas, e subida den e
            (Tabel 1).                   sa, indicando un mehoracion   hipoteca nobo pa cas y hipo-
                                         den  mercado  laboral,  con-  teca  comercial  nobo  banco-  cuenta  financiero  a  registra   tasa di impuesto riba benta na
            E  cantidad  di  bishitante   sistente cu e prestacion nota   nan a registra caidanan den e   un  salida  netto  di  divisa  di   comienso di e aña, y den un
            “stayover” a mehora cu 12,4   den  e  sector  turistico.  Data   componentenan  aki  debi  na   Afl.  439,6  miyon  (Trimes-  grado menor, e implementa-
            porciento  te  cu  september   for di banconan comercial lo-  subidanan artificial (no relata   ter 1 – trimester 3 2022: Afl.   cion di e BBO na frontera na
            2023  compara  cu  e  mesun   cal ta confirma e crecemento   na  inversion)  den  e  prome   85,9 miyon entrada netto di   augustus 2023, tambe a con-
            periodo  di  2022.  Sinem-   observa  den  consumo,  con-  trimester  di  2022.  Inflacion   divisa). Contrario na esaki, e   tribui na un subida den en-
            bargo,  e  expansion  di  31,1   siderando  cu  e  cantidad  di   midi riba un promedio anual   continuacion di e prestacion   trada di impuesto riba benta.
            porciento  den  e  prome  tri-  transaccionnan  di  I-Pago,  y   a cuminsa disminui despues   fuerte  di  turismo  a  resulta   Compara cu december 2022,
            mester  di  2023  compara  cu   fiansa nobo na e consumidor   di  a  alcansa  su  punto  maxi-  den  entrada  netto  di  divisa   debe total di gobierno a baha
            e  aña  anterior  a  decelera  cu   a crece compara cu e prome   mo  na  april  2023,  sumando   di  Afl.  138,0  miyon  riba  e   cu Afl. 226,7 miyon te na Afl.
            un crecemento menos di 10    tres trimester di 2022.      4,5  porciento  na  september   cuenta  coriente  y  a  mitiga   5.490,9  miyon  den  septem-
            porciento durante e di dos y                              2023. E presion inflacionario   parcialmente e deficit den e   ber 2023.
            di tres trimester di 2023. Re-  Den e prome nuebe lunanan   pa  gran  parti  a  origina  di  e   cuenta financiero. Na mesun
            lata na gasto di turista pa ano-  di  2023,  indicadornan  relata   componente di cas (siguien-  momento, e cuenta capital a   E bahada den debe externo di
            chi, Banco Central di Aruba   na  inversion  en  general  a   do  e  subida  den  tarifa  pa   registra un salida netto di di-  gobierno tabata pa gran parti
            (BCA)  a  nota  un  subida  di   refleha  un  mehoracion.  Por   utilidad den augustus y sep-  visa chikito (-Afl. 5,5 miyon)   consecuencia di menos debe
            5,1  porciento  te  cu  septem-  ehempel, e balor di permiso-  tember  2022),  y  cuminda  y   mientras “articulonan no cla-  cu Merca (Afl. 171,2 miyon).
            ber  2023.  Considerando  e   nan  nobo  di  construccion   bebida no alcoholico. Mien-  sifica” a nota un subida netto   Mientrastanto, e debe cu go-
            desaroyonan  den  bishitante   a  alcansa  Afl.  466,8  miyon   trastanto,  inflacion  riba  un   di divisa di Afl. 8,6 miyon.  bierno Hulandes pa sosten di
                                         den e prome tres trimester di   promedio anual – kitando e                             likides a keda igual (Afl. 915,5
                                                                      efecto di cuminda y energia –   Casi tur componente di im-  miyon)  compara  cu  decem-
                                                                      a alcansa 2,0 porciento na fin   puesto di gobierno a registra   ber 2022. Debe domestico a
                                                                      di september 2023, bahando   crecemento  te  cu  e  di  tres   mengua  (-Afl.  64,9  miyon).
                                                                      di 2,2 porciento na fin di de-  trimester di 2023, resultando   Debi  na  e  combinacion  di
                                                                      cember 2022.                 den un subida den entrada di
                                                                                                   impuesto di Afl. 238,9 miyon   crecemento nominal di PDB
                                                                      Transaccionnan  internacio-  (+ Afl. 28,1 porciento).     y e caida den debe, e propor-
                                                                      nal registra via banconan co-                             cion entre debe y PDB a yega
                                                                      mercial a ocasiona un salida   Entradanan di impuesto riba   84,9  porciento  na  final  di
                                                                      netto  di  divisa  di  Afl.  298,4   benta,  entrada  y  ganashi  ta-  september  2023,  marcando
                                                                      miyon durante e prome tres   bata  e  motornan  principal   un  reduccion  di  12,2  punto
                                                                      trimester di 2023 (Tabel 2).   tras di e crecemento den en-  di porcentahe compara cu fin
                                                                                                   trada di impuesto. Entrada di   di december 2022.
                                                                      Un    mercado    financiero   impuesto  riba  benta  a  crece
                                                                      global  mas  preta  a  resulta   cu  Afl.  86,5  miyon  (+51,8   E  publicacion  completo  ta
                                                                      den  refinanciamento  di  de-  porciento),  mas  tanto  door   disponibel riba BCA su web-
                                                                      benan procedente di exterior   di consumo local mas halto,   site   (https://www.cbaruba.
                                                                      riba  mercado  local,  causan-  stimula  door  di  gastonan  di   org/document/state-of-the-
                                                                      do  salidanan  netto  di  divisa   turista, y prijsnan mas halto   economy).
   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27