Page 5 - BNDIA ARUBA
P. 5

a5
                                                                     entrevista/colofon Diahuebs 5 Maart 2020
                                         Tity Tromp tocante Dia Internacional di Hende Muhe,

                                                    “Antes hende muhe no mag di haci nada, tur cos

                                                                        tabata depende di su casa”



                                         ORANJESTAD - Dia 8 di
                                         maart  lo  conmemora  na  Tocante e situacion actual di
                                         nivel  mundial  Dia  Inter-  hende muhe, el a bisa cu nan
                                         nacional di Hende Muhe.  a logra basta den tur area, no
                                         E aña aki e derechonan di  den tur cos pa motibo cu tin
                                         hende  muhe  y  igualdad  algun hende muhe cu ta de-
                                         di genero ta hayando mas  pende  di  otro  cosnan,  pero
                                         atencion rond mundo.         compara cu antes e situacion
                                                                      a cambia, nan a logra basta.
                                         Pa e motibo aki, durante un
                                         entrevista special pa Bon Dia  “Antes e hende muhe no ta-
                                         Aruba tocante e dia aki, nos a  bata mag di haci nada, tur cos
                                         papia cu Tity Tromp cu ta un  tabata depende di nan casa y
                                         persona masha conoci na dis-  nan no tabata traha, nan mes-
                                         trito Noord, pa su aporte na  ter a keda cas pa atende nan
                                         cultura y carnaval di Aruba.  yiunan,” asina el a expresa.

                                         El  a  expresa  su  experien-  Tocante  hende  grandi,  Tity
                                         cia  como  hende  muhe  di  a  comenta  cu  tanto  hende
                                         decadanan  pasa,  unda  el  a  muhe  como  hende  homber
                                         representa e Dama di Cultura  grandi  ta  sufri  igualmente
                                         un  biaha  na  distrito  di  Bra-  na  e  momentonan  aki:  “tur
                                         sil. El a conta cu esaki tabata  hende tin derecho pa biba un
                                         un  experiencia  ‘hopi  dushi’,  bida  sano  y  stabiel,  pero  tin
                                         aunke e no ta corda e fecha.  ora  hende grandi ta pasa hopi
                                                                      trabou pasobra nan yiunan ta
                                         ‘Tity’  manera  e  ta  conoci  laga nan na caya,” e ta opina.
                                         den  comunidad,  a  participa
                                         den carnaval pa 43 aña. El a  “Temponan  ta  cambia  y  tin
                                         conta e historia con carnaval  hende  cu  no  ta  worry  ni  cu
                                         a cuminsa como algo chikito  nan  mama,  cu  ta  e  hende
                                         den  cunucu  di  un  cas.  Aña  muhe principa den nos bida
                                         1965  tabata  su  prome  aña  y nan ta hinca nan den cas di  Tambe  el  a  bisa  cu  hende  hende  homber.  Hopi  biaha
                                         como participante y ta conta  hende  bieu,  pasobra  nan  yi-  muhe  tin  mas  sentido  di  ora un homber muri e muhe
                                         cu  despues su yiu ‘Miertje’ a  unan  ta  traha  y  no  por  wak  bida cu hende homber; hen-  no ta pasa asina hopi trabou,
                                         crea un grupo di scol Cayena  ni pa nan mesun mama,” el a  de  muhe  tin  preocupacion  pasobra e muhe sa di usa su
                                         cu pa hopi aña nan a keda or-  manifesta.                 manera  cu  nan  curpa,  cu  cabes,” Tity a bisa.
                                         ganisa esey pa e muchanan.                                cas, nan yiunan, compara cu  Tocante casonan di abuso di
                                                                                                                                hende  muhe  na  Aruba,  el  a
                                                                                                                                trece  dilanti  cu  esey  semper
                                                                                                                                tabata  existi:  “semper  mi  a
                                                                                                                                mira maltrato” aunke e nunca
                                                                                                                                a pasa den esey. Tity a conta
                                                                                                                                cu algun tempo pasa e tabatin
                                                                                                                                bisiña cu semper tabatin mie-
                                                                                                                                do di nan casa, haci cuminda
                                                                                                                                lihe pa nan bay sconde paso-
                                                                                                                                bra su casa tabata batie y trat’e
                                                                                                                                malo. “Ami no ta compronde
                                                                                                                                e cos ey, si nos a casa y ta su-
                                                                                                                                pone cu nos ta sinti amor pa
                                                                                                                                otro, pakico bo tin cu maltra-
                                                                                                                                ta mi?”, el a señala.

                                                                                                                                  Mi  ta  recomenda  hende
                                                                                                                                muhe, cu ora nan lo kier casa
                                                                                                                                cu  un  homber,  pa  siña  con-
                                                                                                                                oce otro bon y bis’e cu esey
                                                                                                                                no  por  sucede:  “bis’e  cu  mi
                                                                                                                                no a casa cu bo pa bo dal mi
                                                                                                                                of maltrata mi.”

                                                                                                                                Pa finalisa, Tity a expresa cu
                                                                                                                                awendia e muhenan ta pensa
                                                                                                                                miho,  nan  a  bay  dilanti  du-
                                                                                                                                rante decadanan cu a pasa, a
                                                                                                                                lucha pa nan derecho, pa nan
                                                                                                                                tin un bon funcion y e me-
                                                                                                                                sun salario cu hende homber:
                                                                                                                                “nos  tin  un  minister  presi-
                                                                                                                                dent  hende  muhe  y  ey  por
                                                                                                                                mira cu hende muhe a haya
                                                                                                                                mas poder, pero tambe no tur
                                                                                                                                hende muhe por asumi esey
                                                                                                                                di bon manera.”
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10