Page 5 - BNDIA ARUBA
P. 5
a5
entrevista/colofon Diahuebs 5 Maart 2020
Tity Tromp tocante Dia Internacional di Hende Muhe,
“Antes hende muhe no mag di haci nada, tur cos
tabata depende di su casa”
ORANJESTAD - Dia 8 di
maart lo conmemora na Tocante e situacion actual di
nivel mundial Dia Inter- hende muhe, el a bisa cu nan
nacional di Hende Muhe. a logra basta den tur area, no
E aña aki e derechonan di den tur cos pa motibo cu tin
hende muhe y igualdad algun hende muhe cu ta de-
di genero ta hayando mas pende di otro cosnan, pero
atencion rond mundo. compara cu antes e situacion
a cambia, nan a logra basta.
Pa e motibo aki, durante un
entrevista special pa Bon Dia “Antes e hende muhe no ta-
Aruba tocante e dia aki, nos a bata mag di haci nada, tur cos
papia cu Tity Tromp cu ta un tabata depende di nan casa y
persona masha conoci na dis- nan no tabata traha, nan mes-
trito Noord, pa su aporte na ter a keda cas pa atende nan
cultura y carnaval di Aruba. yiunan,” asina el a expresa.
El a expresa su experien- Tocante hende grandi, Tity
cia como hende muhe di a comenta cu tanto hende
decadanan pasa, unda el a muhe como hende homber
representa e Dama di Cultura grandi ta sufri igualmente
un biaha na distrito di Bra- na e momentonan aki: “tur
sil. El a conta cu esaki tabata hende tin derecho pa biba un
un experiencia ‘hopi dushi’, bida sano y stabiel, pero tin
aunke e no ta corda e fecha. ora hende grandi ta pasa hopi
trabou pasobra nan yiunan ta
‘Tity’ manera e ta conoci laga nan na caya,” e ta opina.
den comunidad, a participa
den carnaval pa 43 aña. El a “Temponan ta cambia y tin
conta e historia con carnaval hende cu no ta worry ni cu
a cuminsa como algo chikito nan mama, cu ta e hende
den cunucu di un cas. Aña muhe principa den nos bida
1965 tabata su prome aña y nan ta hinca nan den cas di Tambe el a bisa cu hende hende homber. Hopi biaha
como participante y ta conta hende bieu, pasobra nan yi- muhe tin mas sentido di ora un homber muri e muhe
cu despues su yiu ‘Miertje’ a unan ta traha y no por wak bida cu hende homber; hen- no ta pasa asina hopi trabou,
crea un grupo di scol Cayena ni pa nan mesun mama,” el a de muhe tin preocupacion pasobra e muhe sa di usa su
cu pa hopi aña nan a keda or- manifesta. manera cu nan curpa, cu cabes,” Tity a bisa.
ganisa esey pa e muchanan. cas, nan yiunan, compara cu Tocante casonan di abuso di
hende muhe na Aruba, el a
trece dilanti cu esey semper
tabata existi: “semper mi a
mira maltrato” aunke e nunca
a pasa den esey. Tity a conta
cu algun tempo pasa e tabatin
bisiña cu semper tabatin mie-
do di nan casa, haci cuminda
lihe pa nan bay sconde paso-
bra su casa tabata batie y trat’e
malo. “Ami no ta compronde
e cos ey, si nos a casa y ta su-
pone cu nos ta sinti amor pa
otro, pakico bo tin cu maltra-
ta mi?”, el a señala.
Mi ta recomenda hende
muhe, cu ora nan lo kier casa
cu un homber, pa siña con-
oce otro bon y bis’e cu esey
no por sucede: “bis’e cu mi
no a casa cu bo pa bo dal mi
of maltrata mi.”
Pa finalisa, Tity a expresa cu
awendia e muhenan ta pensa
miho, nan a bay dilanti du-
rante decadanan cu a pasa, a
lucha pa nan derecho, pa nan
tin un bon funcion y e me-
sun salario cu hende homber:
“nos tin un minister presi-
dent hende muhe y ey por
mira cu hende muhe a haya
mas poder, pero tambe no tur
hende muhe por asumi esey
di bon manera.”