Page 11 - bndia aruba
P. 11
A11
opinion Diaranson 11 December 2019
Violencia domestico y su impacto ariba un mucha
Definicion di violencia domes- portamiento violento como e norma.
tico: Esaki lo por tin consecuencia ariba
Cada forma di violencia paden di un con e mucha, tambe despues cu e bira
relacion (dependiente) ta cay bou di adulto, lo anda cu conflicto. Esaki lo
violencia domestico. Un forma di por tin efecto tambe ariba e bida rela-
violencia domestico cu ta comun ta cional, es decir bida di pareha, den fu-
violencia entre (ex) pareha. Violencia turo ora e mucha bira adulto.
entre pareha ta consisti di tur forma
di abuso (fisico, sexual, psicologico Un ambiente sigur
y economico) cu ta keda ripiti en- Tur mucha tin derecho ariba un hog-
tre pareha adulto of adolescente cu ar sigur y salvo, liber di violencia, cu
ta biba bou di e mesun dak of entre mayornan cu ta stima nan y cu ta pro-
ex pareha. Tanto hende muhe como teha nan. Ora ta trata di casonan di
hende homber por bira victima di violencia domestico caminda cu tin
violencia domestico. mucha den cas, no mester lubida cu
nan tambe ta un victima y nan tambe
Ora e mucha wordo confronta cu mester haya atencion pa e trauma cu
violencia nan a experiencia. E mucha como tes-
Un mucha por wordo confronta cu tigo di violencia domestico pa basta
violencia door di mira y scucha e tempo no tabata ser considera como
abuso, por ehempel si esaki ta pas- un forma di abuso di mucha, paso-
ando den e mesun espacio cu e mu- bra tin e creencia cu e mucha no ta
cha ta (camber, cushina, sala, baño, experiencia abuso directo den forma
patio, etc.). Un mucha por wordo fisico, verbal of emocional, pues e
confronta tambe door di scucha, por mucha no ta sufri. Investigacionnan
ehempel si e mucha ta den su cam- sinembargo ta ilustra cu e forma di
ber y e abuso ta tumando luga den un abuso aki tambe ta trece su conse-
otro camber. Por ultimo un mucha ta cuencianan cune.
wordo confronta cu e resultado di e
abuso, por ehempel ora e mucha wak Kico abo por haci si un mucha
heridanan di un of ambos mayor. No muchanan di su mesun edad y e por e agresor. Tanto e victima primario, bira testigo di violencia domes-
ta tur ora un mucha ta wordo con- ta dificil pe mucha confia otro hende. esun cu ta experiencia e abuso directa- tico?
fronta directamente na momento cu Muchanan cu ta experiencia violencia mente, como e victima secundario. Muchanan cu a wordo exponi na vio-
e bira testigo di violencia domestico, domestico ta crece den un situacion Violencia ta trece emocionnan fuerte lencia domestico tin e derecho ariba
sinembargo e mucha ta wordo con- insigur, tanto emocionalmente como cerca un mucha. Nos por pensa ariba un ambiente stabiel y sigur pa nan
sidera como un victima secundario. fisicamente. Por ehempel si un mu- emocionnan manera tristesa, miedo, por desaroya sanamente. Muchanan
Violencia domestico no ta solamente cha ta den cercania di e mayor cu ta rabia, confusion, impotencia, etc. Un cu a bira victima di e forma di abuso
violencia entre pareha, pero e por ta hayando maltrato fisicamente of ora e mucha por experiencia violencia do- aki mayoria biaha a sufri den silencio
maltrato di un ruman (e mucha ta mucha ta purba entremete den e vio- mestico como algo confuso, pasobra y cu poco apoyo. P’esey e ta impor-
wak su ruman wordo maltrata), un lencia. di un banda un mayor ta un fuente tante pa un mucha cu a experiencia
persona mayor di edad of te hasta un di siguridad pero di otro banda un violencia domestico, tin un persona
mascota. Muchanan cu ta wordo exponi na fuente di miedo y angustia. Un mu- di confiansa, cerca ken e lo por acudi
violencia lo por tin dificultad pa siña, cha ta keda leal y ta keda stima su pa ayudo y apoyo. No ta tur ora un
Consecuencianan pa e mucha habilidadnan social limita, lo por ex- mayornan incondicionalmente. Vio- persona di confiansa ta suficiente. Tin
E efectonan y consecuencianan di ta hibi comportacion violento y com- lencia domestico ta haci cu e mucha ora un mucha mester di guia profe-
un testigo di violencia domestico ta portamento riscante. Muchanan y un dado momento no sa mas kico pa sional pa yud’e procesa e trauma cu el
comparabel cu e consecuencianan di hobennan cu ta lanta den un ambi- sinti pa su mayornan. E ta stima nan, a experiencia y pa yud’e cope (anda)
wordo abusa fisicamente. Esaki bo ente violento lo sinti nan mes insigur, pero nan ta caus’e daño ora nan ta cu e problema, specialmente si e mu-
lo por wak bek na e problemanan di esaki ta haci cu nan lo drenta estado di pleita cu otro. Ademas ora un mucha cha ta sufriendo di trastorno di stress
comportacion y problemanan emo- sobrevivencia. Muchanan y hoben- crece den un ambiente di violencia, e post traumatico.
cional cerca e mucha. Daño ta wordo nan cu a experiencia violencia lo tribi por lanta cu duda fundamental y con-
haci na e mucha su siguridad, confi- mas y por ta impulsivo. fusion tocante kico ta amor, stima- Pa mas informacion tocante vio-
ansa propio y su bienestar emocio- cion, intimidad y violencia. lencia domestico y su impacto
nal, ora cu e mucha ta lanta den un Conflicto di lealtad ariba un mucha tuma contacto
ambiente di violencia. Un mucha lo Den casonan di violencia domes- Muchanan cu a testigua violencia do- cu Fundacion Respeta Mi na 582-
por tin molester pa haci contacto cu tico e victima mayoria biaha conoce mestico ta crece bira grandi cu com- 4433