Page 5 - HOH
P. 5

a7
                                                                                                          salud Diahuebs 17 Juli 2025
                    Pashent di Parkinson na Brazil ta practica movecion conoci como


                                                          capoeira pa alivia sintoma






















                                                                                                                                “Nos t’ey pa otro,” el a bisa.
                                                                                                                                “Sinta y combersa cu amigo-
                                                                      prome.  Pero  desde  cu  el  a  lesnan  un  evento  dibertido   nan ta duna forsa.”
                                                                      cuminsa practica capoeira, su  y  social  —  hopi  biaha  e  ta   E ta corda con ora el a haya su
                                                                      stabilidad a bolbe.          sugeri un baile di samba den
            (AP)  —  Nilma  Teles  de  diferente  sintoma,  y  hunto                               grupo na final di e klas, y reg-  diagnosis, el a sali for di ofic-
            Freitas,  un  docente  pen-  cu dificultadnan den balansa,   “E ta e mihor cos cu a yega di  ularmente e ta trece un bolo   ina di dokter yorando, spanta
            sionado di 80 aña na Bra-    algun comun ta inclui move-  pasa cu mi,” el a bisa mientras  pa comparti.             pa futuro.
            zil cu a ser diagnostica cu  cion slow, temblor y postura   e tabata asisti na un les di ca-
            malesa  di  Parkinson  mas  dobla.  Pashentnan  por  ex-  poeira cu alrededor di 10 otro  Teles de Freitas, e docente cu   “Awe  mi  ta  hari,”  el  a  bisa.
            cu un decada pasa, ta bisa  perencia ansiedad, depresion,   hende, tur cu Parkinson.   pensioen, ta bisa cu e ta stima   “Mi ta logra biba. Mi ta logra
            cu  e  tabata  cay  tur  ora.  trastorno  di  soño  y  nausea                          e camaraderia entre e klas.  intercambia  cu  otro  hende.
            Esey a cambia despues cu  tambe.                          Peixoto  ta  purba  di  haci  e                           Mi ta logrando di ta feliz.”
            el  a  cuminsa  asisti  na  les
            di capoeira den centro di  “Mi tabatin e idea despues di
            Rio  de  Janeiro  special-   a lesa un articulo cu a bisa cu
            mente diseña pa hende cu  alterna tur dos man ora di usa
            e  malesa  neurodegenera-    un telefon celular ta stimula
            tivo.                        tur dos hemisferio di e cele-
                                         bro,”  el  a  bisa.  “Y  como  un
            Capoeira  ta  un  practica  di  fisioterapista  cu  ta  trata  pa-
            movecion cu a origina dentro  shent neurologico, mi tabata
            di e comunidadnan grandi di  falta ehercicionan cu lo a mo-
            sclavitud  na  Brazil,  caminda  tiva nan.”
            casi 5 miyon Africano secues-
            tra a baha durante e comercio  E  proyecto  di  Peixoto  a  ser
            di  catibo  transatlantico  cu  a  yama  “Parkinson’s  in  the
            cuminsa den siglo 16.        swing” — un referencia na e
                                         prome paso fluido y ritmico
            E  ta  ser  considera  tanto  un  cu practicantenan di capoeira
            arte  marcial  como  un  baile,  ta siña. Awor e ta tene lesnan
            combinando  ritual,  eherci-  dos  biaha  pa  siman  den  e
            cio, spiritualidad y musica.  Progress Foundry, un centro
            “Capoeira ta duna mi libertad  cultural  extenso  den  centro
            pa traha riba mi curpa. Kico  di Rio banda di un acuaducto
            mi por haci. Kico mi no por  blanco  famoso  di  siglo  18  y
            haci. Pa mi por tin balansa y  rondona pa palo di palma.
            un bida mas comodo,” Teles
            de Freitas a bisa durante un  Capoeira ta yuda mehora ba-
            les recien.                  lansa,  coordinacion  y  forsa,
                                         cu  musica  suavisando  cur-
            Practica  pa  siglonan  door  panan tenso, Peixoto ta bisa.
            di  Afro-Brasileronan,  el  a
            bira  popular  rond  mundo.  “Tin hopi cos ta pasa den un
            UNESCO a reconose e prac-    circulo  di  capoeira.  Nan  ta
            tica na 2014 como Herencia  sinti  e  vibracion,  e  energia,
            Cultural Inmaterial.         nan  ta  paga  atencion  na  e
                                         musica y na e partner pa evita
            E proyecto a cuminsa na 2018  golpi” y na nan mes, el a bisa.
            cu e fisioterapista Rosimeire
            Peixoto, di 60 aña, kende na  Durante un les recien, Peix-
            e momento ey tabata asisti na  oto a cana meymey di e stu-
            lesnan di capoeira su mes pa  diantenan, poniendo un man
            mas cu un decada.            suave riba un lomba aki aya
                                         pa yuda cu balansa, ripitiendo
            Despues  di  a  traha  cu  hopi  demostracionnan  cu  pasen-
            pashent  cu  Parkinson,  el  a  shi  y  ofreciendo  palabranan
            bisa cu el a bira convenci cu  di encurashamento.
            introduci nan na capoeira por
            yuda alivia algun di nan sin-  Antônio  de  Azevedo,  kende
            tomanan.                     a ser diagnostica cu e malesa
                                         di Parkinson algun aña pasa, a
            Parkinson  tin  un  rango  di  bisa cu casi e no por a wanta
   1   2   3   4   5   6   7   8