Page 53 - 88.BÜLTEN

İnanışa göre zorda

kalanların yardımcısı

BAHARIN MÜJDECiSi olan Hızır ile denizden
gelen İlyas’ın yeryüzünde

buluştukları gün olarak

kabul edilen Hıdrellez,

her yıl mayıs ayının

altısında kutlanmaktadır.

Daima iyi niyetli, iyiliksever insanla- Hıdırellez günlerinde dileğinizi bir
ra yardım eder. gül ağacının köküne gömebilirsiniz.
Durduğu, bulunduğu her yere bolluk Uğur paranızı yine aynı şekilde bir
ve zenginlik getirir. gül ağacına gömüp ertesi gün cüzda-
Derdi olana şifa, hastalara sıhhat nınıza koyabilirsiniz. Aynı şekilde evi-
nizin bereket köşesi için de bir tane
getirir. ayırabilirsiniz.
Bitkilerin büyümesine, hayvanların Dileklerinizi kağıda yazarken sem-
üremesine ve insanların güçlenmesine bol olarak Anadolu sembollerinden
yardımcı olur olan Pıtrak sembolünü ekleyebilirsi-
İnsanların servetinin artmasına ve- niz.
Hıdırellez, biten kış mevsi- olarak düşünülür ve kutlanır. çük bir modelini yaparlarsa sile olur.
minin ardından gelen baharı Köken olarak Orta Asya’ya Hızır’ın bu tür şeyleri elde et- O, iyi alâmetlerin ve iyi talihin sem- Çiy Yoğurdu
müjdelemek ve kutlamak için kadar dayandığı tahmin edil- melerine yardımcı olacağına bolüdür. Hıdırellez yoğurdu olarak da bi-
her yıl düzenlenen bir festi- mektedir. Zamanla Balkanlar inanırlar. O, Allah’ın verdiği mucizeler yarat- linen çiy yoğurdu, sadece Türklere
valdir. ve Anadolu’ya yayılmış olan Hıdrellez törenleri genel- ma gücüne sahiptir. has bir âdettir. Hıdırellez gecesi
Hıdırellez, yaz aylarının bu kültür ile birlikte yazın ta- likle akarsu, göl veya diğer Taze bahar bitkileri, kuzu eti veya otların üzerine düşen çiylerin topla-
başlangıcı olarak sayılan 6 mamen gelmesi kutlanmak- su kaynaklarının bulunduğu kuzu ciğeri yemek Hıdrellez’de bir di- narak süte katılmasıyla yapılan çiy
yoğurdu, 1 litre süte 3 yemek kaşığı
Mayıs günü, kutlanılan bay- tadır. şehir, kasaba veya köylerin ğer adettir. Baharın ilk kuzusunu ye- çiy eklenerek yapılır.
ramın ismidir. Mayıs ayının Hızır figürü sentezlenerek yakınındaki kırsal kesimde menin sağlık getireceğine ve hastala-
5’ini 6’sına bağlayan gecedir. 2017 yılında UNESCO’nun yapılır. ra şifa olacağına inanılır. Ayrıca kırda Hıdırellezde Ateşinden Atlama
Hıdırellezin dillerde dolaşan Kuzey Makedonya ve Türkiye Hızır’ın hayat suyu (ab-ı ha- çiçek veya bitki toplamanın, kaynatıp
Hıdırellez gecesi en çok yapılan
bir hikayesi de vardır. Somut Olmayan Kültürel Mi- yat) içerek ölümsüzlüğe kavu- suyunu içmenin tüm hastalıklara iyi etkinliklerden biri ateşten atlamaktır.
Halk tarafından kullanı- ras Listelerine girmiştir. şan, Allah’a ulaşan, özellikle geldiğine ve bu şekilde elde edilen Her yıl gerçekleşen Hıdırellez günü
lan halk takviminde yıl ikiye Hıdırellez günü; Miladi tak- bahar aylarında zaman za- suyun kırk gün yıkananları gençleşti- ateşten atlamanın nazardan ve hasta-
ayrılırdı: 6 Mayıs ile 8 Kasım vime göre 6 Mayıs olup Rumi man insanlar arasında dola- rip güzelleştirdiğine inanılır. lıktan koruduğuna inanılır. Bu gelenek
arasındaki dönem “Hızır Gün- takvime göre 23 Nisan’dır. şan ve insanlara yardım eden adeta Hıdırellez’le özdeşleşmiştir.
leri” olarak adlandırılan yaz, 8 bir peygamber olduğuna dair Hıdırellez Gelenekleri Ateşten atlamak bir gelenektir ve dini
Kasım ile 6 Mayıs arasındaki Hıdırellez Nasıl Kutlanır? yaygın bir inanış vardır. zor- Ruz-ı Hızır olarak da bilinen Hı- bir anlamı yoktur. Hıdırellez günü,
dönem ise kış olarak adlandı- Hıdrellez kutlamaları her lukta bolluk ve sıhhat dağıtır. dırellez günü aslında kelime kökü doğa ve insan sevgisi çok önemlidir
rılan dönemdir. “Kasım Gün- zaman yeşil, ağaçlık yerlerde, Hızır’ın kimliği, yaşadığı yer olarak “yeşillendiren” olarak geç- çünkü Hızır ve İlyas, insanları, doğayı,
leri”. Böylece 6 Mayıs, kışın su kaynaklarının yakınında, ve zaman kesin değildir. Hı- mektedir. Hızır’ın geçtiği her yer ye- iyiliği ve cömertliği seven, bereketin
bitişini ve yazın sıcak günleri- türbe veya türbe yakınında zır, baharın ve onunla birlikte şillenir. İnanca göre Hızır, geçtiği yeri simgesi olan, kutsallıklarına inanılan
nin başlangıcını temsil eder, yapılır. ortaya çıkan yeni hayatın yeşillendirirken tutulan dilekleri ilahi dini varlıklardır.
bir kutlama nedenidir. Hızır’ın gezdiği yerlere, do- simgesidir. Hızır inancının kata ulaştırır. Hıdrellez gecesi dört yol ağzında
Bereket ve bolluğun bayra- kunduğu şeylere bereket ve yaygın olduğu Türkiye’de Doğanın eril yanı dişil yanı olan ateş yakılır, eski hasırlar yakılır, üze-
mı olarak bilinen Hıdırellez, bolluk getireceğine inanılarak kendisine atfedilen özellikler toprak anayı uyandırır. Bu uyanışla rinden en az üç kere atlanır. Ateşin
dünyada darda kalanların Hıdrellez gecesinde çeşitli uy- şunlardır: beraber kimin ihtiyacı var ise şifa- üstünden atlanınca bir kış boyu in-
yardımcısı olduğu düşünülen gulamalar yapılır. Yemek kap- Hızır, zor durumda ka- lanır ve dilekleri kabul olur. Zorda sanın üzerine çöken uyuşukluğun ve
Hızır ile denizlerin hakimi ları, kiler ve cüzdanlar açık lanların yardımına koşar ve kalanların yardımcısı olan Hızır ile hareketsizliğin ve atılacağına inanılır.
olduğuna inanılan İlyas’ın bırakılır. Ev, bağ veya bahçe insanların isteklerini yerine denizden gelen İlyas’ın yeryüzünde Aynı zamanda inanışa göre atlama
yeryüzünde buluştukları gün isteyenler, istediklerinin kü- getirir. buluştukları gün olarak kabul edilir. anında dertler kederler de dökülür.

50 51