Page 405 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม
P. 405
337
ถํามว่ํา เม่ือถึงตรงน้ันแล้วจะเป็นอย่ํางไร ? ขนําดเบ้ืองต้นเล็กน้อยขนําดน้ีเรํายังรู้สึกแบบน้ี แล้วถ้ํามํากขึ้นเรื่อย ๆ มันจะเป็นอย่ํางไร ? บ้ํานใหญ่ข้ึนแล้วจะเป็นอย่ํางไร ? ไม่แน่นะ ภําระมํากข้ึนก็ได้ บ้ํานใหญ่ข้ึน ภําระมํากขึ้น ต้องดูแลมํากข้ึน ตอนท่ีบ้ํานเล็ก ๆ ก็ดูแลน้อยหน่อย ใช่ไหม ? บ้ํานเรําใหญ่ แต่ ไม่รู้ว่ํามีอะไรเต็มไปหมด จนเหลือแค่เล็กนิดเดียว ขยับก็ไม่ได!้ จิตของเรําก็เหมือนกัน ธรรมชําติของจิต ของคนเรํา สังเกตไหมว่ํา จิตเป็นนําม กว้ํางใหญ่ไม่มีขอบเขตไม่มีประมําณ ไม่รู้ว่ําส้ินสุดตรงไหนจิตของ เรํา แต่ทําไมมันเหลือแค่น้ี เหลือแคบ ๆ นิดเดียว!?
อําจํารย์เคยพูดเสมอว่ํา จิตท่ีว่ํางจิตท่ีกว้ําง ไม่มีขอบเขตไม่มีประมําณ กว้ํางไปเท่ําจักรวําล ต้นไม้ ก็ข้ึนได้ อะไรก็ข้ึนอยู่ในควํามว่ํางได้หมด แต่ทําไมจิตเรําไม่ให้ธรรมชําติเขําเป็นไปตํามธรรมชําติของเขํา ไป แล้วจิตก็ว่ํางได้ ? อํารมณ์ที่เกิดขึ้นทํางตํา หู จมูก ลิ้น กําย ใจ ก็เป็นธรรมชําติของอํารมณ์ ที่เรํามีตํา มีหู มีจมูก มีลิ้น มีกําย มีใจ จึงต้องรับรู้เรื่องรําวต่ําง ๆ ที่เกิดขึ้นรอบตัว นั่นก็คือธรรมชําติของเขํา แล้ว ธรรมชําตติ รงนจี้ ะรบั รอู้ ย่ํางไรถงึ จะสบําย ? กท็ ํา จติ ใหเ้ หมอื นกบั อํากําศ ทํา จติ ใหเ้ ปน็ อวกําศ หรอื ควํามวํา่ ง หรือบรรยํากําศ
ลองพจิ ํารณําดสู วิ ํา่ ถํา้ จติ เรําวํา่ ง อํารมณท์ ปี่ รํากฏขนึ้ ในควํามวํา่ ง/ในทวี่ ํา่ ง ๆ เขํากระทบอะไรบํา้ ง ? ถ้ําจิตเรําเปลี่ยนเป็นบรรยํากําศตรงนี้ กับธรรมชําติตรงนี้ รู้สึกเป็นอย่ํางไร ? แล้วอํากําศธรรมชําติตรงนี้ เคยรสู้ กึ ไหมวํา่ หํา้ มตน้ ไมต้ น้ นนั้ เกดิ /หํา้ มตน้ ไมต้ น้ นเี้ กดิ แตเ่ วลําอํากําศเปลยี่ น ตน้ ไมก้ เ็ หยี่ วไปตํามอํากําศ เหมอื นกนั นนั่ คอื เขํากเ็ ปน็ ไปตํามธรรมชําตดิ ว้ ยเหตปุ จั จยั ทนี ี้ จติ ของเรํา เรําเปน็ ผกู้ ํา หนดวํา่ จะเปน็ อยํา่ งไร ทําอย่ํางไรถึงจะสบําย... เรําปฏิบัติธรรมเพื่ออะไร ? ปฏิบัติธรรมเพื่อควํามสบําย ควํามสบํายจะเกิดขึ้น ต่อเมื่อจิตของคนเรําไม่มีอุปําทําน จิตที่เป็นอิสระ เขําเรียกว่ําละควํามโลภ ควํามโกรธ ควํามหลง
ทีนี้ ถ้ําเป็นควํามหลง เรําย้อนกลับมําดูเสมอ เรําหลงอะไร ? เรํายึดติดอะไร ? ทําไมเรําต้องทุกข์ ? อันนี้ต้องถํามตัวเองบ่อย ๆ นะ ต้องถํามตัวเองบ่อย ๆ ว่ําเรําหลงหรือเปล่ํา ? เรําหลงอะไร ทําไมเรํา ต้องโกรธ ? เรําหลงอะไร ทําไมต้องหงุดหงิด ? เรําหลงอะไร ถึงเป็นแบบนี้ ? เรําติดอะไร ? ติดแล้วดี/ ไม่ดี ? ถ้ําติดไม่ดีนี่ ยังหําไม่เจอ ดับไปก่อน! ไม่รู้ว่ํามันติดอะไรแต่มันทุกข์ ให้ดับควํามทุกข์ก่อน แล้ว ไอท้ ตี่ ดิ คอ่ ยกลบั มําหําทหี ลงั กไ็ ด้ พอควํามทกุ ขด์ บั ไป ยอ้ นกลบั มําพจิ ํารณําทบทวนซํา้ ๆ ตอ้ งทบทวนแบบ ซ้า ๆ พิจารณาอยู่เรื่อย ๆ นี่คือการปฏิบัติธรรม อย่าคิดว่าทาทีเดียวแล้วเสร็จ!
ขนําดเรํากวําดบ้ํานเรํา กวําดเสร็จต้องถู เพื่อที่จะได้รู้ว่ํามันเกลี้ยงจริงไหม บํางทีถูเสร็จต้องรอให้ แห้ง ดูว่ํามีครําบไหม มีครําบก็เช็ดต่อ... จิตของเรําก็เหมือนกัน มันจบไปแล้ว ไม่ดูไม่ใส่ใจเลย เรําจะรู้ ไหมว่ําจิตเรําเป็นอย่ํางไร... จิตเรําดีหรือไม่ดี สงบหรือไม่สงบ ? เวลํามีควํามสุขไม่ให้ควํามสําคัญ แต่เวลํา มีควํามทุกข์นี่ชัดเจน เต็ม ๆ! ถ้ําเรําให้ควํามสําคัญพอ ๆ กันระหว่ํางควํามสุขกับควํามทุกข์ ควํามชัดเจน เท่ํากัน แล้วเรําจะเลือกได้ว่ําเรําจะเลือกอะไร ส่วนใหญ่พอมีควํามสุขควํามชัดเจนน้อย-ควํามทุกข์ชัดเจน มําก แล้วเรําก็ไปเกําะเกี่ยวกับควํามทุกข์มํากกว่ําควํามสุข เพรําะให้ควํามสําคัญไม่เท่ํากัน ทั้ง ๆ ที่รู้สึกว่ํา อยํากจะมีควํามสุข อยํากจะอิสระ อยํากสบําย