Page 16 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การเจาะสภาวะ
P. 16
194
อยู่เฉพาะหน้าเราว่าเป็นอย่างไร อย่างที่บอกไว้แล้วว่า การกาหนดอารมณ์ด้วยความรู้สึกที่ไม่มีตัวตน ทาจิตให้ว่างให้โล่งให้โปร่งให้เบา เมื่อจิตว่างจิตโล่งจิตโปร่งจิตเบา จิตที่สงบได้ง่าย ถ้าทาได้แบบนั้นความ สงบก็เกิดขึ้นทันที แต่เป็นความสงบที่พร้อมที่จะรับรู้อารมณ์ต่าง ๆ ที่ปรากฏเกิดขึ้นมา
นั่นหมายถึงว่า เรายกจิตขึ้นสู่ความว่าง และพร้อมที่จะยกจิตขึ้นสู่วิปัสสนาต่อ คือพิจารณาอาการ พระไตรลักษณ์ พิจารณาอาการพระไตรลักษณ์ของลมหายใจเข้าออก พิจารณาอาการพระไตรลักษณ์ ของเวทนา พิจารณาอาการพระไตรลักษณ์ของความคิด พิจารณาอาการพระไตรลักษณ์ของนิมิตต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นมา พิจารณาอาการเกิดดับของลมหายใจ พิจารณาอาการเกิดดับของเวทนา พิจารณาอาการเกิด ดับของความคิด พิจารณาอาการเกิดดับของนิมิตที่กาลังปรากฏเกิดขึ้น นั่นคือพิจารณาสภาวธรรมที่กาลัง ปรากฏ
เพราะฉะนั้น เมื่อเราหลับตาลงแล้ว ทาจิตให้ว่าง ลองสังเกตดู บริเวณตัวเรานี่แหละ ใกล้ ๆ ตัว จิต ที่ว่างแล้วนะ ลองดูว่าในจิตที่ว่าง ๆ บริเวณใกล้ ๆ ตัวเรามีอะไรปรากฏเกิดขึ้น มีอะไรมีอาการอะไรปรากฏ เกดิ ขนึ้ มา ถา้ มลี มหายใจปรากฏชดั ขนึ้ มาในจติ ในความวา่ งขา้ งหนา้ หรอื ทตี่ วั ทรี่ สู้ กึ วา่ ง ๆ ใหต้ ามกา หนดรู้ อาการของลมหายใจเข้าออกนั้น ตามรู้ว่าลมหายใจเข้าไปแล้วเขาสิ้นสุด เขาหยุด เขาดับ หายไปก่อนไหม ก่อนที่จะหายใจออกมา หายใจออกมาสุด มีอาการหยุด มีอาการดับ มีอาการหายไปก่อนไหมก่อนที่จะ หายใจเข้าไป หายใจเข้าไป สังเกตตรงนี้ หายใจสุด ตามให้สุด ตามให้สุด แล้วเราจะเห็นการเปลี่ยนแปลง ยาวแค่ไหนก็แค่นั้น หายใจยาวแค่ไหนก็แค่นั้น ยาวหรือส้ันแค่ไหนก็แค่นั้น พิจารณาตามที่เขาเป็น เพียง แต่สังเกตว่า หายใจเข้าสุด เขามีอาการหยุดหรือดับไปก่อนไหม ก่อนที่จะหายใจออกมา
ทีนี้เพื่อความละเอียดในการพิจารณาลมหายใจของเรา เพื่อความละเอียดของการพิจารณา ลมหายใจ ถึงการเกิดดับของลมหายใจ ให้มีความละเอียดหรือชัดเจนขึ้น ก็ให้สังเกตระหว่าง...ระหว่าง ลมหายใจเข้า เริ่มเข้าจนสุด ระหว่างจุดเริ่มต้นจนสิ้นสุดอาการ ลมหายใจเขาเป็นอย่างไร เป็นกลุ่มก้อน เป็นเส้น เป็นคลื่น หรือมีอาการขาดช่วงเป็นขณะ ๆ หรือมีอาการสะดุดเหมือนเป็นจุดไข่ปลาเป็นขณะ ๆ หรอื เปน็ จดุ ๆ ไป ใหส้ งั เกตแบบนี้ ถา้ เราสนใจแบบนี้ เราพจิ ารณาอาการพระไตรลกั ษณข์ องรปู อาการของรปู ที่กาลังแสดงอาการเกิดดับ อาการของรูปที่กาลังแสดงอาการเกิดดับเปลี่ยนแปลงอยู่ แสดงอาการ พระไตรลักษณ์เกิดขึ้นตั้งอยู่ดับไป แสดงความเป็นอนิจจังทุกขังอนัตตา ยิ่งเราพิจารณาด้วยความรู้สึกที่ ไม่มีตัวตน ไม่มีเรา แต่มีเพียงสติ กับสมาธิและปัญญาตามติดอาการไป มีความอยากรู้ มีความใส่ใจใน การพิจารณาสภาวธรรมที่เกิดขึ้น
ค า ว า่ อ ย า ก ร ้ ู ไ ม ใ่ ช อ่ ย า ก ใ ห เ้ ป น็ อ ย า ก ร ป้ ู ญั ญ า จ ะ เ ก ดิ ข นึ ้ ม า ถ า้ อ ย า ก ใ ห เ้ ป น็ อ ย า่ ง น นั ้ อ ย า ก ใ ห เ้ ป น็ อ ย า่ ง นี้ กิเลสจะเป็นตัวนานะ ถ้าอยากรู้ว่าธรรมชาติของลมหายใจของเราเปลี่ยนไปอย่างไร ขณะนี้เปลี่ยนแปลง อยา่ งไร เกดิ และดบั แบบไหน การเกดิ การดบั ตา่ งไปอยา่ งไร...สนั้ อาการทบี่ อกวา่ เกดิ ดบั ลมหายใจเราสนั้ ๆ สั้นเท่าเดิมไหม หรือมีสติยิ่งตามรู้ลมหายใจ ยิ่งสั้นลง ๆ ๆ ขณะที่สั้นลง ลมหายใจเบาลงด้วยไหม หรือว่า แรง ๆ แล้ว ขาดเป็นกระตุก ๆ ๆ ไป นี่ก็คือความแตกต่างของลมหายใจ ของอาการเกิดดับของลมหายใจ