Page 123 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การยกจิตขึ้นสู่ความว่าง
P. 123
119
กํารเจริญวิปัสสนํากรรมฐํานนั้น เป็นวิธีกํารที่จะทําให้เรําพัฒนําสติ สมําธิ และปัญญําของเรํา ให้ แก่กล้ํา หรือให้แก่กล้ําขึ้น ให้ดียิ่ง ๆ ขึ้นไปนั่นเอง ถ้ําเรําไม่ได้ต้องกํารอะไรมําก แค่ต้องกํารควํามสงบ แค่ ต้องกํารควํามสงบก็ดีแล้ว ก็ให้พอใจนะ มีอํารมณ์หลักให้แก่จิต ทําอย่ํางนี้แหละ สิ่งที่พูดมําก็คือว่ํา เป็น สภําวะทเี่ ขําจะเกดิ ขนึ้ ตอนทผี่ ปู้ ฏบิ ตั ธิ รรมนงั่ สมําธิ หรอื เจรญิ กรรมฐําน อยํา่ งไรกเ็ กดิ เปน็ ธรรมชําติ เพรําะ เป็นธรรมชําติของชีวิต เป็นธรรมชําติของขันธ์ ๕
เพรําะฉะนนั้ เมอื่ รแู้ ลว้ นนี่ ะ เรําจะไดไ้ มต่ อ้ งกงั วล วํา่ เวลํามคี วํามคดิ เกดิ ขนึ้ มํา จะไดไ้ มต่ อ้ งหงดุ หงดิ กับควํามคิด เปลี่ยนเอําควํามคิดนี่แหละ มําเป็นอํารมณ์กรรมฐํานเลย สมมติว่ํา วันที่แล้ว วันก่อน เรํานั่ง กรรมฐํานกําหนดดูลมหํายใจ ทําได้ดีมํากเลย ดูอํากํารกําหนดอํากํารพองยุบได้ทั้งบัลลังก์ จิตมีควํามสงบ มํากเลย ดี...รู้สึกไม่มีอะไรรบกวน
พอมําวันนี้ พอเริ่มนั่งกรรมฐําน พอเริ่มหลับตําเท่ํานั้นแหละ ควํามคิดมําแล้ว พอควํามคิดมําแล้ว มําก่อนเลย ถ้ําเป็นอย่ํางนั้น เรําก็ตั้งสติ อย่ํางไรเรําก็ต้องนั่งต้องปฏิบัติแล้วนี่นะ เอําควํามคิดนี้แหละ เริ่ม จํากควํามคิดก่อน ลมหํายใจไว้ทีหลัง เดี๋ยวก็ชัดขึ้นเองแหละ ถ้ําควํามคิดน้อยลง อํากํารพองยุบเดี๋ยวเกิด ขึ้นเอง ถ้ําเรํายังมีชีวิตอยู่ ถ้ําควํามคิดน้อยลง เดี๋ยวเขําก็เปลี่ยนเอง
หรือไม่วันนั้น เรํากําหนดรู้ควํามคิดแล้ว จิตเรําละเอียดจนตัวหํายไป ควํามคิดหํายไป ตัวหํายไป ลมหํายใจก็หํายไป พองยุบก็หํายไปด้วย นั่นยิ่งดีใหญ่ โดยที่ไม่ต้องกังวลกับลมหํายใจ ไม่ต้องกังวลกับ ควํามคิดเลย ไม่ต้องกังวลกับพองยุบเลย กําหนดคิดจนหมด ก็ทําให้จิตสงบเกิดขึ้นได้ ๆ เพรําะฉะนั้น ควํามคิด จึงเป็นอํารมณ์หนึ่งของอํารมณ์กรรมฐําน พอเกิดขึ้นมํา ก็ไม่ต้องกังวล ทําใจให้สบําย ๆ แล้วก็มี สติตํามกําหนดรู้ไป เอําควํามคิดมําเป็นอํารมณ์กรรมฐําน
นี่แหละคือหลักของกํารปฏิบัติ กํารเจริญกรรมฐําน กํารนั่งสมําธิ ในแบบของวิปัสสนํากรรมฐําน ในแบบของวิปัสสนํากรรมฐําน คือกํารใส่ใจ ไม่ว่ําจะเป็นกํารเริ่มนั่งใหม่ ๆ จะทําให้สติสมําธิเรําดีขึ้น ก็ด้วย กํารใส่ใจอํารมณ์หลัก อํารมณ์ปัจจุบัน มีสติอยู่กับปัจจุบัน คืออํากําร...ไม่ว่ําจะเป็นลมหํายใจ หรือพองยุบ หรืออํากํารเต้นของหัวใจก็ตําม อย่ํางใดอย่ํางหนึ่ง ขอให้ผู้ปฏิบัตินี่นะ สังเกตอํากํารของตนเอง
เพรําะบํางคน หํายใจเข้ําออกไม่รู้สึกถึงท้องพองยุบ หํายใจเข้ําออก บํางทีไม่รู้สึกถึงอํากํารของ ลมหํายใจรู้แต่อํากํารกระเพื่อมที่บรเิวณหทยวัตถุหรอืบริเวณหัวใจหรอืบํางทปีฏิบตัิมํามสีมําธิอยู่แล้วไม่ เคยปฏิบัติหรอก แต่ทํางําน ๆ บํางอย่ําง ทําให้มีสมําธิอยู่แล้ว พอนั่งปุ๊บ จะรู้ลมหํายใจก็ไม่ได้...ไม่มี จะ ดูพองยุบก็ไม่ได้...ไม่เกิดขึ้น เหลือแต่กํารเต้นของหัวใจอย่ํางเดียว นั่งเมื่อไหร่ ก็รู้สึกเหมือนชีพจรเต้น มี อํากํารเต้นของหัวใจเกิดขึ้น อันนี้แบบนี้ก็มี
เพรําะฉะนั้นถ้ําเป็นอย่ํางนั้น ไม่ต้องห่วงลมหํายใจ ไม่ต้องห่วงอํากํารของพองยุบ ให้สังเกตอํากําร เต้นของหัวใจ หรืออํากํารของชีพจรนั่นแหละ ก็จัดเป็นอํากํารทํางกํายอย่ํางหนึ่ง ที่เป็นอํารมณ์ปัจจุบัน ก็ให้ กําหนดอํารมณ์นั้นไป ตํามรู้จนอํากํารนั้นหมดไป หรือตํามรู้จนหมดบัลลังก์ หมดเวลํา ถ้ําเรําตั้งเวลําไว้ว่ํา
