Page 65 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การยกจิตขึ้นสู่ความว่าง
P. 65
อารมณ์หลักของการเจริญกรรมฐาน
ณ วัดบางไผ่ พระอารามหลวง จ.นนทบุรี วันที่ ๒๕ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๒
วนั นเี้ ปน็ วนั ที่ ๒ ของการปฏบิ ตั ิ เมอ่ื เชา้ ไดส้ ง่ อารมณก์ นั ไปพอสมควร โยคนี งั่ ...ตอนเชา้ ไดส้ นทนา ธรรมกบั โยคี รสู้ กึ วา่ ...เขา้ ใจมากขนึ้ อาจารยเ์ ขา้ ใจเองนะ โยคจี ะเขา้ ใจแคไ่ หนไมร่ ู้ แตอ่ าจารยเ์ ขา้ ใจวา่ เขา้ ใจ มากขึ้น เข้าใจเอง ถ้าไม่อย่างน้ันเราก็ไม่รู้นะ เข้าใจเองบ้างแหละ
ทีนี้พูดถึงหลักการปฏิบัติ ขอพูดทีละเรื่อง อาจจะพูดน้อย ๆ นะ วันนี้จะขอพูดน้อย ๆ เมื่อคืนพูด เยอะ เม่ือเช้าก็เยอะ เม่ือตอนกลางวัน...ช่วงบ่ายก็เยอะ จนถึงห้าโมงเย็น ก็อาจจะพูดน้อยหน่อย เรามา ปฏิบัติธรรมกันนะ เดี๋ยวอาจารย์จะพูดให้ฟัง เราก็ปฏิบัติไป ปฏิบัติไปด้วยฟังธรรมไปด้วย อาจารย์จะพูด ถึงหลักของวิปัสสนาเลยนะ
อารมณห์ ลกั ของวปิ สั สนา เวลาเราเจอนนี่ ะจะทา อยา่ งไร มาชว่ ยกนั จา ทนี กี้ ารกา หนดสภาวะ จรงิ ๆ แล้ว อารมณ์หลักของการเจริญวิปัสสนานี้ เราต้องจาแบบนี้ว่า คาว่า สติปัฏฐาน ๔ มี ๔ อย่าง ท่ีเป็นอารมณ์ หลักในการปฏิบัติ ที่เราต้องปฏิบัติต้องกาหนดรู้ มีอยู่ ๔ อย่างเท่านั้นเอง เขาจะสลับกันมา เพราะฉะน้ัน ห น งึ ่ เ ร อื ่ ง ข อ ง ท า ง ก า ย อ า ก า ร ท า ง ก า ย ท เ่ ี ก ดิ ข นึ ้ ส อ ง ก ค็ อื เ ว ท น า เ ร า แ ย ก ส ว่ น ก นั น นี ่ ะ เ ว ท น า ท า ง ก า ย เ ว ท น า ทางจิต สาม ก็คือเร่ืองของจิต เรื่องของจิตนี่มีอะไร จิตมีความคิด หนึ่ง ก็คือ ความคิด สอง สภาพจิตใจ สาม จิตที่ทาหน้าที่รู้ จิตที่ทาหน้าที่รู้ คือดูกาย รู้เวทนา ดูจิต แล้วก็รู้ธรรม รู้ธรรม คือรู้สภาวธรรมที่เกิดขึ้น
อยา่ งทเ่ี มอื่ คนื บอกแลว้ วา่ สภาวธรรมทเี่ กดิ ขน้ึ ตรงไหนทเ่ี ราเรยี กวา่ เปน็ สภาวธรรม สว่ นใหญเ่ วทนา เกิดขึ้น เราก็เรียกว่าเป็นเวทนา ความคิดเกิดขึ้นก็เป็นความคิด ลมหายใจเกิดขึ้นก็เรียกลมหายใจ อาการ พองยุบเกิดข้ึนก็เรียกพองยุบไป เป็นอาการทางกาย แล้วสภาวธรรมอยู่ตรงไหน อันที่จริงแล้ว อาการทาง กาย อาการของเวทนา อาการของความคิด ก็จัดเป็นสภาวธรรมอย่างหน่ึง
แต่ที่ต่างไปอีกอย่างหนึ่ง ก็คือสภาวธรรมที่เกิดข้ึนนี่นะ เกิดหลังจากที่อาการพองยุบหายไป อาการ ลมหายใจหายไป เหมือนตัวหายไป เหลือแต่ว่าง ๆ หรือเร่ิมจากพองยุบหายไป ลมหายใจหายไป แล้วมี
61
