Page 32 - การเจาะสภาวะ
P. 32
26
ต้องไปลดสมําธิลง แต่เพิ่มสติให้สมดุลกับสมําธิ ตรงนี้อําศัยปัญญํา คือ ปัญญํารู้อํากํารดับของจิตที่ไปรู้อํากํารเกิดดับให้ชัด แล้วถ้ําจิตดับไปด้วย สภําพจติ กจ็ ะเปลยี่ นเอง อํากํารเครง่ ตงึ กจ็ ะเปลยี่ น... ถํา้ เปน็ แบบนไี้ มต่ อ้ ง ไปกงั วลกบั อํากํารเครง่ ตงึ เพรําะฉะนนั้ จงึ บอกใหพ้ จิ ํารณําดี ๆ วํา่ อํากําร เครง่ ตงึ ทเี่ กดิ ขนึ้ เปน็ อํากํารเครง่ ตงึ ของรปู หรอื ควํามรสู้ กึ ของเรํา จติ ของเรํา เต็มหนําแน่นไปด้วยพลังควํามตั้งมั่น ควํามสงบ ควํามตื่นตัว
ถ้ําจิตของเรําสงบตั้งมั่นขึ้น ตื่นตัวขึ้น ตรงนั้นคือสภําพจิตที่สติ- สมําธิมีกําลัง แต่ที่ขําดไปคืออะไร ? ปัญญําที่สังเกตว่ําจิตที่ไปรู้เกิดดับด้วย เพรําะฉะนั้น เวลําเรําพูดถึงสภําวะก็เหมือนกัน ถ้ําเป็นอํากํารแบบนี้ เวลําเล่ําสภําวะก็เล่ําว่ํา ขณะที่ตํามรู้อํากํารเกิดดับของลมหํายใจ อํากําร เกิดดับของลมหํายใจเป็นแบบนี้ ๆ พอกําหนดไปสักพัก มีอํากํารเคร่งตึง เกิดขึ้นมํา รู้สึกตึงบริเวณหน้ําผําก ตึงที่หลัง... บํางครั้งตึงที่หลังนี่ไม่ได้ เกิดจํากสมําธิอย่ํางเดียว แต่เกิดจํากท่ํานั่งของเรํา ท่ํานั่งเรําเป็นอย่ํางไร ? สังเกตไหมว่ํา เวลําสติมีกําลังมํากขึ้น เรําก็จะยืดตัวขึ้นโดยปริยําย แล้ว เวลํามุ่งไปกําหนดสภําวะ เหมือนจะเกร็งไปโดยปริยําย ก็เลยกลํายเป็นว่ํา รูปนี้เคร่งตึงไปด้วยในตัว อันนี้จะต้องสังเกตดี ๆ พอเรําผ่อนปึ๊บ ตวั กอ็ อ่ นลง พอนงิ่ ใหม่ ทํา จติ ใหส้ บําย ๆ ขนึ้ รปู กค็ ลํายลง นคี่ อื อํากํารของรปู ที่เกิดขึ้นจํากจิตว่ําจิตเป็นอย่ํางไร แล้วอีกอย่ํางหนึ่ง ให้สังเกตแบบนี้ ถ้ําอํากํารเคร่งตึงไม่ได้เกิดควํามเป็นอกุศลของจิตแล้ว ไม่ต้องกังวล แค่ เพิ่มปัญญําสังเกตอํากํารเกิดดับเข้ําไปเท่ํานั้นเอง
ถ้ําจิตหนําแน่นขึ้นมําด้วยพลังของควํามตั้งมั่น วิธีกํารทําให้สบํายขึ้น ก็คือ อย่ํางที่พูดไปวันก่อนว่ํา จิตของเรํานั้น ให้อยู่ข้ํางในตัว ให้เล็กลงไป ก็ได้ หรือให้กว้ํางก็ได้ เวลําจิตหนําแน่นจะแน่นประมําณตัว แต่ถ้ําจิตเรํา
