Page 175 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การพิจารณาสภาวธรรม
P. 175
483
เราหยุดอะไร หยุดกรรมที่จะทาให้เกิดขึ้นในภพชาติต่อ ๆ ไป ตรงนี้แหละ คือการตัด หลุดออกมา และไม่ไหลตามทุกขณะ ทามาทาไป ยิ่งอารมณ์ที่เป็นอกุศลปรุงแต่งไป ทาให้มีความทุกข์เกิดขึ้นมากมาย แต่การที่คลายจากอุปาทาน ไม่มีเรา แล้วกาหนดรู้ถึงความเป็นคนละส่วน รู้ถึงการเกิดดับ ตรงนี้จะเห็นใน เบื้องต้น อย่างที่บอกแล้วว่า เราไม่ได้ไหลตามอารมณ์เหล่านั้น จิตที่ไม่ไหล ไม่คล้อยตามอารมณ์ ความ ทุกข์ หรือผัสสะที่เข้ามากระทบจิตใจ ลองดูจิตใจเป็นอย่างไร จิตที่ไม่คล้อยตาม ไม่ตกอยู่ภายใต้อานาจ ของอกุศลที่เกิดขึ้น
หรือเขาเรียกว่า อารมณ์ที่เป็นฝ่ายอกุศล แต่จิตไม่เป็นอกุศลตาม จิตใจรู้สึกอย่างไร มีความสงบ มีความเบา มีความว่าง มีความอิสระ นี่แหละ จุดเริ่มต้นของการหลุดจากวัฏฏะ หลุดจากการเวียนว่าย ตายเกิด แล้วกาหนดรู้ถึงการเกิดดับไป ยิ่งอายุอารมณ์นั้นสั้นลง กรรม...มโนกรรม วจีกรรม กายกรรม ที่ จะทากรรมไม่ดี ก็จะลดลง ลดลงด้วยอะไร ลดลงได้เพราะสติ สมาธิ ปัญญา เกิดขึ้นมาเห็นชัดว่า อะไร เป็นอะไร เห็นชัดถึงสัจธรรมที่กาลังปรากฏ ที่เป็นไปตามปกติ ตรงนี้ยิ่งเห็นชัดเท่าไร จิตยิ่งมีความตั้งมั่น มีความมั่นคง แล้วจิตก็จะยิ่งชัดขึ้น จะคลายจากอุปาทานไปเรื่อย ๆ
เพราะฉะนั้น ในการปฏิบัติธรรมแต่ละครั้ง ที่เรานั่งกรรมฐาน เดินจงกรม นั่งสมาธิปฏิบัติ จึงต้อง ใส่ใจอาการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป ของอารมณ์ปัจจุบัน ที่กาลังปรากฏขึ้นเฉพาะหน้า ไม่ว่าจะเป็นลมหายใจ เขา้ ออก ไมว่ า่ จะเปน็ อาการพองยบุ ไมว่ า่ จะเปน็ สี เปน็ แสง ทเี่ กดิ ขนึ้ มาขา้ งหนา้ ไมว่ า่ จะเปน็ ความคดิ ทกี่ า ลงั ปรากฏเกิดขึ้นมา ไม่ว่าจะเป็นความปวด ความเมื่อย อาการชา อาการคัน ไม่ว่าจะเป็นอาการแบบไหน เปา้ หมายของผปู้ ฏบิ ตั ิ หลกั การสา คญั กค็ อื มเี จตนาทจี่ ะกา หนดรู้ ดว้ ยความไมม่ ตี วั ตน ไมม่ เี รา และเจตนา ที่จะกาหนดรู้ถึงกฎไตรลักษณ์ ถึงการเกิดขึ้นตั้งอยู่ดับไป ถึงการเกิดขึ้นตั้งอยู่ดับไป ของทุก ๆ อารมณ์
คาว่าของทุก ๆ อารมณ์ ตรงนี้สาคัญ ไม่ว่าจะเป็น รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ธรรมารมณ์ ความ คิด ความปวด ความเย็น ความร้อน เกิดขึ้น...เมื่อเกิดขึ้นเวลาไหนก็ตาม หน้าที่ของผู้ปฏิบัติ พึงตั้งใจใส่ใจ อยู่เสมอ ที่จะกาหนดรู้ ถึงการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป เกิดขึ้นตั้งอยู่ดับไป เพราะอะไร นี่คือเส้นทาง ทางตรง ทางที่จะเดินไปสู่ความดับทุกข์ ทางที่จะเป็นไปเพื่อความละ การสละ การปล่อยวางอย่างแท้จริง ปล่อยวาง จากข้างใน ด้วยใจที่รู้ชัดถึงกฎไตรลักษณ์ ถึงสภาวธรรมที่เกิดขึ้น ว่าเป็นแบบนี้ ๆ
จริง ๆ เขาเป็นอยู่อย่างนี้ ไม่ได้เป็นไปตามใจของเราเสมอไป หน้าที่ของเรา ทาอะไร ทาเหตุปัจจัย ให้ดีขึ้น เหตุปัจจัยที่ดีที่สุด สาหรับเส้นทาง ที่จะเป็นไปเพื่อความดับทุกข์ หรือออกจากทุกข์อย่างสิ้นเชิง คือทาอย่างไร เหตุปัจจัยตรงนั้น ก็คือการเพิ่มสติ เพิ่มสมาธิ ใช้ปัญญา เพิ่มความเพียรของเราให้มากขึ้น มีความศรัทธาเชื่อมั่นในการปฏิบัติ ในการกระทาของเราว่า เรามีเจตนาที่จะกาหนดรู้ ถึงการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป ของรูปนาม สภาวธรรมที่เกิดขึ้น ที่เราเห็น ที่กาลังเป็นไปอยู่นี้แหละ เป็นแนวทางที่จะพาให้เราออก จากทุกข์ได้
ถา้ เราเขา้ ใจชดั เหน็ ชดั แบบนแี้ ลว้ ความเพยี รจะตามมา ความขยนั เกดิ ขนึ้ เมอื่ ไหร่ ใสใ่ จขนึ้ มา ปญั ญา เกิดขึ้น เมื่อปัญญาเกิดขึ้นแล้ว ก็ควรตั้งใจ ใส่ใจ ปัญญาเกิดขึ้นมา บอกอะไร บอกว่าเราเป็นผู้มีความ