Page 109 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP
P. 109
Şekil 9. Yeşil ve olgun meyvelerde sert, kahverengi çürüklükler
Kaynak: https://ucanr.edu/blogs/blogcore/postdetail.cfm?postnum=2673&email=yes
Deri Çürüklüğü Hastalığı’na Phytophthora cactorum türü fungus neden olmaktadır. Bu
fungus toprak kökenlidir ve olumsuz koşulları toprakta oospor formunda geçirir. Bu
fungusun bazı izolatları hem deri çürüklüğüne hem de kökboğazında kırmızı öz çürüklüğüne
neden olmaktadır. Ancak deri çürüklüğüne neden olanlar diğerine göre daha yaygındır.
Fungus ilk enfeksiyonu hareketli zoosporları aracılığıyla yapar. Yağmur damlalarıyla çiçek,
meyve ve kökboğazına ulaşan zoosporlar yaralardan veya direkt olarak dokuyu penetre eder.
Ilık ve yağışlı havalar (17-20°C sıcaklık) hastalığın şiddetini arttırır.
Hastalığın Mücadelesi
Toprak drenajının iyi olması gerekir. Ağır topraklarda hastalığın oluşması kaçınılmazdır.
Seralarda nem yönetimine dikkat etmek, temiz ve sertifikalı fide kullanmak gerekir. Geçen yıl
hastalık görülmüşse, hasat artıklarının imhası tarla ve seradaki bulaşmaları azaltacaktır.
Malçlama ile meyvenin toprakla temasını önlenmeli, aşırı sulamadan kaçınmalıdır. Yurt
dışında yapılan bazı çalışmalar, çiçeklenme ve yeşil meyve dönemindeki fosetyl-al ve thiram
püskürtmelerinin meyve deri çürüklüğünü azalttığı bildirilmektedir. Ancak ülkemizde bu
hastalığa karşı ruhsatlı bir fungisit bulunmamaktadır.
KÖK VE KÖKBOĞAZINDA GÖRÜLEN TOPRAK KÖKENLİ HASTALIKLAR
Çilek yetiştiriciliğindeki ana problemlerden biri toprak kökenli fungal hastalıklardır.
Bu hastalıklar kök ve kökboğazı çürüklüğü şeklinde ortaya çıkmakta ve birden çok fungus
türü bu hastalıkta rol oynamaktadır (karışık enfeksiyon). Toprak kökenli Pythium,
Phytophthora, Rhizoctonia, Macrophomina, Fusarium ve Verticillium cinsi funguslar kök
ve kökboğazı çürüklüğünün ana sorumlularıdırlar. Bu patojenlerin neden olduğu hastalık
belirtileri birbirine benzerlik gösterir. Genel olarak köklerde siyahlaşma, kılcal kök
kütlesinde azalma ve bitkinin kuruyarak ölümü, göze çarpan ilk belirtilerdir (Şekil 10).
Aşağıda bazı patojenlerin yaşayışı ve neden olduğu belirtiler verilmiştir.