Page 103 - BUKU III BAHASA JAWA
P. 103
B. Capaian Belajar
Memahami, intrinsik maupun ekstrinsik teks sastra klasik modern secara lisan dan tulisan
dengan benar
C. Indikator
1. Mengapresiasi teks/video crita wayang
2.Menganalisis unsur intrinsik cerita wayang
3.Menganalisis unsur ekstrinsik cerita wayang.
4. Mengidentifikasi pesan/amanat dalam cerita wayang
Informasi Pendukung
Ringkasan Materi
1. Unsur
intrinsic crita
wayang
Crita wayang mujudake, sawijine crita kang anggone crita nggunakake media (wayang). Crita wayang
sumebar saka tlatah Hindu yaiku Ramayana lan Mahabarata. Ana sawetara panemu crita wayang
Ramayana diripta dening penyair India kang paring asma Walmiki, dene crita Mahabarata diripta dening
Wiyasa. Crita Ramayana lan Mahabarat ing donyane sastra kasebut misuwur banget ora mung ing Jawa,
nanging uga ing Asia.
Wayang iku pagelaran nganggo boneka kang umume kaaton endah ing wewayangane lan dilakokake
dening dhalang kanthi iringan gamelan. Boneka/gambar kasebut bisa awujud 2 dimensi utawa 3 dimensi.
Ing tlatah Jawa jinise wayang iku akeh banget. Jinise wayang ing Jawa kaya ing tabel iki.
No Jinis Wayang Sumbere Crita Katrangan
1 Wayang Purwa Epos Ramayana/Mahabarata (India) Wujud Boneka - Kulit
2 Wayang Madya Epos Ramayana/Mahabarata (India) Wujud Boneka - Kulit
3 Wayang Golek Epos Ramayana/Mahabarata (India) Wujud Boneka – Kayu
Epos arab/Persia (Islam)
Wayang Gedhog Epos Mahabarata (Jawa) Wujud Boneka – Kulit
Wayang Krucil Epos Damarwulan Wujud Boneka – Kayu
Wayang Beber Epos Panji Wujud Boneka - Kulit
15