Page 18 - e-book-แผนที่จังหวัดสุรินทร์
P. 18
ธรรมชุุม
ชุ
วั
วััฒน
น
วัิถิ่๋วััฒนธรรมชุุมชุน
ถิ่๋
ิ
กะโน์ป่ติิงติ็อง(ติ่�กแติน์ติาข้าว)
ำ
้
กะโนป็ต่งต่องเป็นการเล้นเล้ยนแบ้บ้ล้่ล้าทาทางการ
็
่
้
่
ิ
็
่
�
ิ
ำ
็
�
ิ
�
้
เคล้้อนไหวของต่ักแต่นต่าขาว คด้รเริมโด้ย นายเต่น ต่ระการด้่
�
้
ำ
ุ
ำ
�
ชาวบ้้านโพื้ธิ์กองต่าบ้ล้ไพื้ล้ (ป็้จจบ้น ค้อ ต่.เชอเพื้ล้ง) อาเภอ
ิ
ิ
ั
ั
้
์
ป็ราสุาท จงหวด้สุรนทร การเล้น กะโนป็ต่งต่องจะเต่นเป็็นค่ ๆ
่
ุ
ิ
็
ิ
ั
้
ู
่
ิ
้
�
เด้มม่ผูแสุด้งเพื้่ยง 2 คน เล้นสุอด้แทรกในวงมโหร่พื้้นบ้้านของ
์
่
่
้
้
คณะนายเหอน ต่รงศูนยด้ ต่อมาได้มการสุงเสุรมแล้ะเล้นกน
่
่
ู
ั
ิ
่
อยางแพื้รหล้าย
่
่
้
่
่
ิ
ู
่
่
้
็
่
ในการเล้นจะแบ้งผเล้นออกเป็น 2 ฝ่าย คอ ฝ่ายหญ่ง แล้ะ
็
่
้
้
�
�
ฝ่ายชาย เมอเรมแสุด้ง จะเต่นต่ามจงหวะเพื้ล้งกะโนป็ต่งต่อง
ิ
ั
ิ
้
�
ำ
สุายต่ว ม้อ แขน ขา ไป็มา เล้่ยนแบ้บ้ล้่ล้าของต่ักแต่นต่าขาว
ั
่
้
ั
่
่
�
ั
�
ต่ามจงหวะด้นต่รแล้ะคารอง ผเล้นจะเป็ล้ยนล้ล้าการต่กแต่น
้
่
ำ
้
ู
่
้
่
ั
ำ
้
้
ไป็ต่ามจงหวะด้นต่ร่ แล้ะคารองสุวนมากจะใชบ้ทรองในแต่่ล้ะ
่
้
้
้�
่�
�
ั
็
ั
่
่
ั
ต่อนเป็นชวงเป็ล้ยนทา เนอเพื้ล้งหรอบ้ทรองจะสุอด้คล้องกบ้งานนนๆ ทาราจะมขนต่อนจากบ้ทไหว้คร ู
�
ำ
่
้
่
่
�
ั
ิ
้
ิ
ั
้
่
�
็
ทาต่ักแต่นเชด้ป็ากหล้งกนอาหาร ทาป็องต่าด้เหยอ ทาหยอกล้้อกน ทาสุะกด้
ู
่
ิ
้
่
้
้
่
่
็
้
การแต่งกายในการเล้่นกะโนป็ต่งต่อง ในระยะแรกจะนงโสุรงใสุเสุอแขนยาวสุขาว ผาขาวมาคาด้
่
�
่
ุ
ั
�
�
้
่
ำ
้
่
้
้
�
ึ
่
ุ
่
่
่
็
ั
เอว (เป็นชด้ทใชเล้นด้นต่รในวงมโหร) ต่อมาพื้ฒนาขน โด้ยแต่งกายเล้ยนแบ้บ้ต่กแต่นต่าขาว ใชผาสุเขยว
่
่
่
ต่ด้เป็็นชด้แต่่งกาย สุวมหวต่ั�กแต่น สุวมป็๊กต่ักแต่น ถั่าเป็็นต่ั�กแต่นต่วเม่ย จะสุวมกระโป็รงสุัน ๆ ทบ้อ่ก
ั
ั
ุ
�
�
ั
้
ั
�
ชันหนึง �
เรือมอ่น์เร
เรอม แป็ล้วา “รา” ล้ด้ แป็ล้วา “กระโด้ด้หรอเต่น”
่
้
้
ู
้
่
้
ำ
ั
ั
อนเร แป็ล้วา “สุาก” ฉะนนคาวา เรอมอนเร หรอ ล้ด้อนเร
ั
�
้
่
ำ
ู
่
ั
้
้
่
แป็ล้วา “ราสุาก” หร้อ “เต่นสุาก”
ำ
้
้
เรอมอนเรหรอล้ด้อนเร เป็นการล้ะเล้นของชาวไทย
่
้
็
ั
ั
ู
ั
ุ
�
ิ
์
่
้
้
่
�
้
เชอสุายเขมรจังหวด้สุรนทรทเล้นกนในเด้อนหา(แคแจด้)
ั
ึ
ำ
ซ�งถั่อเป็็นวันพื้ักผ่อนป็ระจาป็๊ ช่วงวันหยด้สุงกรานต่์มาแต่ ่
้
ุ
ำ
้
�
็
้
่
่
ั
ึ
โบ้ราณ เรยกวา “งยต่อม” โด้ยถั่อเอาวนขน 1 คา เด้อน 5 เป็น
ั
�
่
ุ
้
ำ
่
ั
ึ
วนขนป็ใหม ชาวบ้านจะพื้ากนหยุด้ทางาน 2 ชวง ชวงแรกหยด้
ั
�
๊
่
่
ึ
ั
�
ั
ั
3 วน วนขึน 1 คา ถั่ง วนขึน 3 คา เด้้อน 5 เร่ยกวา “ต่อมตู่จ”
�
ำ
�
�
�
ำ
ึ
่
�
่
ั
ำ
่
่
ั
�
ุ
ชวงทสุองหยด้ 7 วน เรยกวา “ต่อมทม” วนแรม 1 คาถั่ง
�
่
ั
ุ
�
�
วนขึน 7 คา เด้้อน 5 การหยด้ในชวงทสุองน่กอนจะม่การหยด้
่
่
�
ำ
ุ
้
ึ
�
่
ั
้
�
่
ั
ั
้
พื้กผอน ชาวบ้านจะก่อเจด้ย์ทรายทวด้ใกล้บ้าน ในวนขน 14
่
คา พื้อเชาวนขึน 15 คา ทาบ้ญ่ต่กบ้าต่ร หล้งจากนันกจะหยด้ 7 วน ในชวงน่เองเป็็นการเป็๊ด้โอกาสุให ้
ำ
�
ำ
ุ
้
ั
�
็
�
ำ
่
�
ุ
ั
ั
�
ั
�
ั
ู
ั
หนมสุาวทรกใครชอบ้พื้อกันได้มาพื้บ้ป็ระกันด้วยการล้ะเล้่นพื้นบ้านท่เรยกวา “เรอมอนเร” หรอ “ล้ด้อนเร
้
่
่
่
้
ุ
้
่
้
�
�
้
่
ั
้
้
้
่
ั
การเล้่นเรอมอันเรในสุมัยแรกๆ จะมการจบ้กล้ม แล้ะนด้หมายกันมาเล้่นในช่วงวันหยด้อาจจะเป็็น
ุ
่
ุ
ั
ุ
3 วน หรอ 7 วน เพื้อจะได้สุนกสุนานรวมกน ชายหนมในหมบ้านแล้ะหมบ้านใกล้เคยงเมอได้ยนเสุยง
้
่
้
่
�
้
้
้
่
�
ิ
ู
่
ั
่
้
ู
ุ
่
ั
ั
้
้
่
้
�
้
�
่
้
ำ
ำ
็
ั
่
ั
็
ิ
กจะมารวมราด้้วย แล้ะถั่าต่องการใกล้้ชด้สุาวทต่นรกกจะพื้าราเขาไป็ในสุากทกระทบ้กน