Page 41 - LSDB Tp. Cam Pha (1930 - 2025)
P. 41
bãi công; từ những hành động còn mang tính bị động đến chủ
động công khai; từ quy mô riêng lẻ của từng cá nhân, từng nhóm
thợ đến hành động tập thể của từng tầng than, phân xưởng chính
là biểu hiện của quá trình chuyển hóa về chất trong phong trào
công nhân mỏ Cẩm Phả.
Trong quá trình khai thác tài nguyên, bóc lột sức lao động
của thực dân Pháp tại Cẩm Phả, đội ngũ công nhân mỏ đã hình
thành và ngày càng lớn mạnh. Công nhân mỏ Cẩm Phả đại bộ
phận xuất thân là nông dân các Tỉnh đồng bằng Bắc Bộ, chủ yếu
là ở Thái Bình và Nam Định, phần lớn là người Kinh, ngoài ra
còn có các thành phần dân tộc khác như: Tày, Sán Dìu, Hoa...
Một đặc điểm nổi bật của công nhân mỏ Cẩm Phả những năm
đầu thế kỷ XX là đại bộ phận không có trình độ kỹ thuật, đều
có chung một số phận là bị bọn chủ mỏ thực dân và tay sai bóc
lột tàn nhẫn, điều kiện sống và làm việc ngày càng khốn khổ.
Tuy nhiên, giai cấp công nhân Việt Nam nói chung và công nhân
mỏ Cẩm Phả nói riêng mang những đặc điểm lịch sử, xã hội rất
đặc thù, có sức mạnh “vượt xa số lượng của nó”. Trên thực tế, từ
năm 1928 trở đi, với đội ngũ công nhân đã trưởng thành, khu
mỏ Cẩm Phả là một cơ sở hội tụ đầy đủ yếu tố để tiếp thu chủ
nghĩa Mác - Lênin, tạo điều kiện thúc đẩy phong trào công nhân
và dân tộc tại vùng mỏ tạo ra những bước ngoặt quan trọng để
đầu năm 1929 Cẩm Phả là nơi đầu tiên ở khu mỏ thành lập
Chi bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Chi bộ đã xuất
bản tờ báo Than và ngày 07/11/1929 đã tổ chức kỷ niệm Cách
mạng Tháng Mười Nga. Lá cờ đỏ búa liềm được người đảng viên
trẻ Ngô Huy Tăng treo trên đỉnh cầu trục số 1 cảng Cửa Ông đã
tung bay ở bến cảng, được quần chúng nhân dân đón nhận với
niềm hân hoan phấn khởi, góp phần kêu gọi quần chúng vùng
dậy đấu tranh giành quyền sống. Đỉnh cao của phong trào công
nhân vùng mỏ là cuộc tổng bãi công của hơn 3 vạn thợ mỏ tháng
11/1936, khởi đầu từ Cẩm Phả, sau 8 ngày đoàn kết kiên cường
đấu tranh, thợ mỏ Cẩm Phả buộc bọn chủ phải nhượng bộ tăng
lương giảm giờ làm. Thắng lợi từ Cẩm Phả đã làm bùng lên cuộc
đình công ở Hòn Gai rồi lan ra các hầm mỏ trong toàn Tỉnh,
40
