Page 80 - LSDB Tp. Cam Pha (1930 - 2025)

và hội viên Công hội đỏ đã nổ mìn ở cửa rạp hát, gây tiếng vang
lớn trong Thị xã.

Cũng như nhiều nơi trong cả nước, phong trào cách mạng ở
Cẩm Phả - Cửa Ông đã bị thực dân, chủ mỏ đàn áp và khủng bố
khốc liệt. Nhiều cán bộ, đảng viên và quần chúng cách mạng đã
bị giặc Pháp bắt. Tháng 10/1930, Đảng ủy mỏ Cẩm Phả - Cửa
Ông có 31 đảng viên và 23 hội viên Công hội đỏ; tháng 12/1930
chỉ còn 6 đảng viên và 6 hội viên Công hội đỏ.

Ngày 02/01/1931, Chi bộ Đảng ở Cẩm Phả đã cử nhiều đảng
viên và quần chúng cách mạng rải truyền đơn kêu gọi công nhân
biểu tình, đình công đòi chủ mỏ phải bồi thường cho những gia
đình có người bị chết vì tai nạn lao động ngày 31/12/1930.
Đồng chí Vũ Văn Hiếu - Bí thư đầu tiên của Đảng bộ Đặc khu
mỏ cùng một số đồng chí khác đã bị giặc Pháp bắt tại Cẩm Phả.
Đây là tổn thất lớn của Đảng bộ Đặc khu mỏ Hòn Gai và Đảng bộ
mỏ Cẩm Phả - Cửa Ông. Bị kẻ thù giam giữ và tra tấn dã man
nhưng các chiến sĩ cách mạng vẫn một lòng kiên trung với Đảng,
hết lòng bảo vệ tổ chức, sẵn sàng hy sinh vì sự nghiệp cách mạng.

Ngày 26/01/1931, thực dân Pháp đã mở phiên tòa đặc biệt tại
Kiến An, xử 72 chiến sĩ cộng sản cùng với các chiến sĩ hoạt động
ở khu mỏ. Trước phiên tòa, đồng chí Trần Hỷ (hoạt động ở Cẩm
Phả năm 1929 - 1930) đã bình thản trả lời kẻ thù: “Tôi là vô sản
nên có lý do đương nhiên làm cách mạng”.
Mặc dù phong trào bị khủng bố, nhiều cơ sở bị lộ, nhiều cán
bộ, đảng viên của Đảng ủy mỏ bị bắt nhưng số còn lại vẫn bí mật
hoạt động, lãnh đạo phong trào.

Nhân dịp kỷ niệm Công xã Pa-ri thành lập chính quyền của
giai cấp vô sản (ngày 18/3/1871), Chi bộ Cẩm Phả đã tổ chức rải
truyền đơn, diễn thuyết, kêu gọi công nhân noi gương các chiến
sĩ Công xã. 3 giờ sáng ngày 18/3/1931, truyền đơn rải khắp trên
tầng than và trong nội thị kêu gọi Nhân dân đấu tranh.
Sáng ngày 18/3/1931, lúc công nhân đi làm tầng, đồng chí
Phạm Văn Cát (Cao) - Đảng ủy viên của Đảng ủy mỏ Cẩm Phả -

79