Page 85 - LSDB Tp. Cam Pha (1930 - 2025)
P. 85
Việc khai thác ở đây chủ yếu là thủ công, tiền lương công nhân
quá thấp (mức lương một ngày tối đa là 25 xu, tối thiểu là 20 xu).
Đời sống đã cực khổ, công nhân còn bị nạn “cai Cẩm Phả”
thường xuyên đánh đập, ức hiếp, cúp phạt.
Ở trung tâm khu vực khai thác than từ Mông Dương đến Hòn
Gai, Cẩm Phả - Cửa Ông đã trở thành nơi tập trung mâu thuẫn
gay gắt giữa công nhân với bọn thực dân, chủ mỏ, thúc đẩy thợ
mỏ vùng dậy đấu tranh đòi cải thiện đời sống.
Tháng 7/1936, công nhân mỏ đã đình công đòi tăng lương, bớt
giờ làm, không được giảm một kỳ vay lương và tăng mức xe than
từ 17 lên 19 chuyến một ngày mà không trả thêm tiền.
Trước sức mạnh đoàn kết đấu tranh kiên quyết của công nhân,
chủ mỏ (lúc đó đang ở Pháp) đã gửi điện cho tay sai tuyên bố
trước công nhân đồng ý yêu sách của họ.
Mặc dù mới chỉ đạt được mục tiêu kinh tế trước mắt nhưng
cuộc bãi công đã tạo được niềm tin trong công nhân, mở màn cho
cao trào cách mạng 1936 - 1939 ở Cẩm Phả và toàn khu mỏ.
Từ thắng lợi của cuộc bãi công, những người lãnh đạo đã rút
ra bài học bổ ích: Muốn giành thắng lợi phải đề ra được khẩu
hiệu đấu tranh phù hợp với hoàn cảnh và nguyện vọng của quần
chúng; phải đi từ mục tiêu kinh tế tiến đến mục tiêu chính trị;
đặc biệt là phải nắm được thời cơ, chuẩn bị chu đáo về vật chất
và tinh thần cho công nhân.
Sau cuộc bãi công, kẻ thù ráo riết lùng sục, bọn mật thám
ngày đêm rình mò nhằm bắt các chiến sĩ cách mạng. Mặc dù
vậy, các đồng chí đảng viên cộng sản vẫn tập hợp lực lượng quần
chúng chuẩn bị cho cuộc đấu tranh mới.
2. Đảng lãnh đạo cuộc Tổng bãi công tháng 11/1936
Trước tình hình sôi động ở khu mỏ, Trung ương Đảng đã cử
đồng chí Võ Nguyên Giáp - Phó Ban chỉ đạo cao trào cách mạng
1936 - 1939 về lãnh đạo phong trào đấu tranh ở Cẩm Phả và toàn
khu mỏ.
84
