Page 113 - BG LSKT
P. 113
PHẦN 3: KIẾN TRÚC CỔ CHÂU Á
CHƯƠNG 1: KIẾN TRÚC ẤN ĐỘ
1.1. KHÁI LƯỢC KIẾN TRÚC CỔ ẤN ĐỘ
Thuộc 1 trong 4 nền văn minh phát sinh dọc theo các con sông nổi tiếng trên thế giới, phát
minh ra chữ viết.
1.Bối cảnh xã hội
Vị trí: tại Pakistan và tây bắc Ấn độ ngày nay.
• Cư dân làm nông nghiệp, chăn nuôi và thợ thủ công
• Là nền văn minh rộng nhất và đông đúc dân cư nhất thế giới cổ đại.
• Văn minh đô thị phát triển ngang bằng Ai cập, Lưỡng Hà.
Tiến trình lịch sử:
• Thời kỳ văn minh sông Ấn: 3300-1700TCN
• Giai đoạn Harappan: 1700-1300 TCN
• Thời kỳ đồ sắt: 1200-26 TCN
• Thời kỳ cổ điển: 26TCN-1200
Tôn giáo Ấn độ
• Gồm 8 tôn giáo chính, nổi bật là đạo Jainism, đạo Hindu, và đạo Phật. Trong đó, đạo
Hindu và đạo Phật ảnh hưởng mạnh nhất đến hệ tương tưởng triết học và tín ngưỡng
của người Ấn độ.
• Triết học phát triển mạnh mẽ, được xem như phần quan trọng của cuộc sống đời thường.
• Các tôn giáo đều chia sẻ niềm tin vào cuộc sống sau khi chết, sự bất diệt của linh hồn,
sự chịu đựng của con người.
Đạo Hindu (quy luật vĩnh cửu):
• Ra đời khỏang năm 2000 TCN, tư tưởng thể hiện qua bộ kinh Vệ đà.
• Tư tưởng tôn giáo vô cùng phức tạp, dựa trên các khái niệm chính gồm:
o Linh hồn vũ trụ Atman
o Bản ngã Bradman - thực tại duy nhất và phổ quá của vũ trụ
o Nghiệp Karma.
o Luân hồi Samara.
• Bổn phận đạo đức Dharma
• Giải thóat Moksha
• Tạo nên sự phân chia đẳng cấp trong xã hội Ấn độ và hệ tư tưởng văn hóa đặc biệt
• Đóng vai trò quan trọng nhất trong triết học Ấn độ.
Đạo Kỳ na giáo (Jainism)
• Ra đời khỏang 700 TCN, xuất phát từ đạo Hindu.
• Cơ bản dựa trên các khái niệm về nghiệp Karma, luân hồi Samsara, giải thóat Moksa
• Tập trung vào sự tu luyện khổ hạnh, thiền định và sống thuyần khiết nhằm đạt đến sự
hòan thiện của con người.
• Được xem như con đường trung dung giữa đạo Phật và đạo Hindu.
Đạo Phật:
• Ra đời cách đây khỏang 500 TCN, ra đời khi đạo Hindu suy thóai, hướng đến những điểm
gần gũi với con người hơn là thế giới cao siêu.
• Luận điểm chính là Tứ diệu đế gồm
• Khổ đế: Nỗi khổ con người.
• Tập đế: Nguồn gốc nỗi khổ
• Diệt đế: Làm sao diệt khổ.
• Đạo đế: Các cách diệt khổ.
• Nền tảng của đạo Phật dựa trên tình thương, lòng trắc ẩn và sự bình đẳng
2.Thời kỳ văn minh sông Ấn:
• Quy mô đô thị phát triển vượt bậc với trên 1052 thành phố được khai quật.
• Các thành phố thường được xây dựng với tường ngăn phòng thủ và chống lũ.
113
CHƯƠNG 1: KIẾN TRÚC ẤN ĐỘ
1.1. KHÁI LƯỢC KIẾN TRÚC CỔ ẤN ĐỘ
Thuộc 1 trong 4 nền văn minh phát sinh dọc theo các con sông nổi tiếng trên thế giới, phát
minh ra chữ viết.
1.Bối cảnh xã hội
Vị trí: tại Pakistan và tây bắc Ấn độ ngày nay.
• Cư dân làm nông nghiệp, chăn nuôi và thợ thủ công
• Là nền văn minh rộng nhất và đông đúc dân cư nhất thế giới cổ đại.
• Văn minh đô thị phát triển ngang bằng Ai cập, Lưỡng Hà.
Tiến trình lịch sử:
• Thời kỳ văn minh sông Ấn: 3300-1700TCN
• Giai đoạn Harappan: 1700-1300 TCN
• Thời kỳ đồ sắt: 1200-26 TCN
• Thời kỳ cổ điển: 26TCN-1200
Tôn giáo Ấn độ
• Gồm 8 tôn giáo chính, nổi bật là đạo Jainism, đạo Hindu, và đạo Phật. Trong đó, đạo
Hindu và đạo Phật ảnh hưởng mạnh nhất đến hệ tương tưởng triết học và tín ngưỡng
của người Ấn độ.
• Triết học phát triển mạnh mẽ, được xem như phần quan trọng của cuộc sống đời thường.
• Các tôn giáo đều chia sẻ niềm tin vào cuộc sống sau khi chết, sự bất diệt của linh hồn,
sự chịu đựng của con người.
Đạo Hindu (quy luật vĩnh cửu):
• Ra đời khỏang năm 2000 TCN, tư tưởng thể hiện qua bộ kinh Vệ đà.
• Tư tưởng tôn giáo vô cùng phức tạp, dựa trên các khái niệm chính gồm:
o Linh hồn vũ trụ Atman
o Bản ngã Bradman - thực tại duy nhất và phổ quá của vũ trụ
o Nghiệp Karma.
o Luân hồi Samara.
• Bổn phận đạo đức Dharma
• Giải thóat Moksha
• Tạo nên sự phân chia đẳng cấp trong xã hội Ấn độ và hệ tư tưởng văn hóa đặc biệt
• Đóng vai trò quan trọng nhất trong triết học Ấn độ.
Đạo Kỳ na giáo (Jainism)
• Ra đời khỏang 700 TCN, xuất phát từ đạo Hindu.
• Cơ bản dựa trên các khái niệm về nghiệp Karma, luân hồi Samsara, giải thóat Moksa
• Tập trung vào sự tu luyện khổ hạnh, thiền định và sống thuyần khiết nhằm đạt đến sự
hòan thiện của con người.
• Được xem như con đường trung dung giữa đạo Phật và đạo Hindu.
Đạo Phật:
• Ra đời cách đây khỏang 500 TCN, ra đời khi đạo Hindu suy thóai, hướng đến những điểm
gần gũi với con người hơn là thế giới cao siêu.
• Luận điểm chính là Tứ diệu đế gồm
• Khổ đế: Nỗi khổ con người.
• Tập đế: Nguồn gốc nỗi khổ
• Diệt đế: Làm sao diệt khổ.
• Đạo đế: Các cách diệt khổ.
• Nền tảng của đạo Phật dựa trên tình thương, lòng trắc ẩn và sự bình đẳng
2.Thời kỳ văn minh sông Ấn:
• Quy mô đô thị phát triển vượt bậc với trên 1052 thành phố được khai quật.
• Các thành phố thường được xây dựng với tường ngăn phòng thủ và chống lũ.
113
