Page 30 - ChanDungVanHoc_Sach

Chân dung & tiểu sử các tác giả văn chương

16. Lưu Quang Vũ (1948 - 1988)

* Tiểu sử

Lưu Quang Vũ sinh ngày 17 tháng 4 năm 1948 tại xã Thiệu
Cơ, huyện Hạ Hòa (Vĩnh Phú). Quê ở Quảng Nam - Đà Nẵng.

Thuở nhỏ sống cùng gia đình ở chiến khu Việt Bắc. Năm 1954
sau khi giải phóng Hà Nội, Vũ về thành phố này và học trường
phổ thông. Chiến tranh bùng nổ, chàng trai thủ đô nhập ngũ
năm 1965 và bắt đầu đăng thơ.

Sau khi xuất ngũ năm 1970, Lưu Quang Vũ làm nhiều nghề khác nhau. Nhưng từ tháng 8 năm 1979
cho đến khi mất, ông là một phóng viên của "Tạp chí sân khấu".

Lưu Quang Vũ từng làm thơ, làm báo, lại viết văn khá có duyên, cộng với một tâm hồn nhạy cảm,
Lưu Quang Vũ đã được chuẩn bị một vốn liếng văn học và nghề nghiệp nhất định trước khi bước
vào lĩnh vực sân khấu.

Trong khoảng thời gian tám năm, LQV đã để lại hơn 50 tác phẩm, mà càng thời gian cuối những
sáng tác càng nhiều. Có thể chia làm ba loại:

Loại 1: Dựa vào một số tích cũ của văn học dân gian trong và ngoài nước rồi viết lại như: Lời nói
dối cuối cùng, Hồn Trương Ba da Hàng thịt, Nàng Sita, Đam San, Đôi đũa kim giao, Ông vua hóa
hổ, Linh hồn của đá...

Loại 2: Dựa vào một cốt chuyện văn học để chuyển thành kịch như: Đôi dòng sữa mẹ, Hẹn ngày trở
lại, Chết cho điều chưa có, Muối mặn của đời em...

Loại hoàn toàn do sáng tác: Đây là phần chủ yếu, là điểm mạnh và đóng góp lớn nhất cho sân khấu
những năm qua và tuyệt đại bộ phận sáng tác này đều là đề tài hiện đại.

Nét quán xuyến trong toàn bộ sáng tác, làm nên phong cách và âm hưởng chủ yếu trong sự nghiệp
của Vũ, chính là tính hiện đại trong chủ đề tư tưởng các vở diễn, ngay cả khi viết về đề tài lịch sử,
dã sử, truyện cổ dân gian trong nước cũng như của nước ngoài.

Cùng lúc Vũ vừa làm được công việc đưa tác phẩm nghệ thuật đi gần với đời sống, cái khả năng
không phải ai cũng có được là biến những sự kiện có thật trong đời sống thành những chi tiết nghệ
thuật; đồng thời phổ vào những chi tiết vốn thực có và cá biệt đó, một ý nghĩa phổ biến và có sức
khái quát. Thiếu điều đó thì sẽ chỉ có một thứ hiện thực "bò sát", hoặc tập hợp những chi tiết hoàn
toàn có thật mà vẫn tạo nên một cơ thể nghệ thuật giả.
Không chỉ nhận diện những vấn đề của thực tại, nhà văn tài năng lớn còn có những dự báo về tương
lai. Kịch Lưu Quang Vũ đã đưa ra những dự báo đi trước thời đại 40 năm. Trong vở Hoa cúc xanh
-Trang 24-