Page 85 - 7.SINIF - ÇIKTIYA HAZIRLIK

Ürünlerin kullanımını etkileyen önemli mukavemet kavramlarında biri de elastikiyettir. Kendisine kuvvet

uygulanan bir cismin , kuvvet kaldırıldıktan sonra , cisim yüklenmeden önceki şeklini ve halini tamamen geri

kazanıyorsa bu şekil değişimine elastikiyet denir. Kuvvet kaldırıldıktan sonra cisim kendisine uygulanan kuvvet-
ten önceki şekline geri dönemiyorsa oluşan şekil değişimi kalıcı hale geliyorsa buna da plastik denir.

Elastiklik ürünlerin kırılmadan işlerini yerine getirmesini sağlar. Her cismin elastikiyet sınırı farklıdır. Günlük ha-

yatımızda kullandığımız bir çok ürün bu özelliği sayesinde tasarlanarak hayatımızı kolaylaştırmaktadır.

Örneğin bisiklet tekerleği , rahat uyku çekmemizi sağlayan yaylı yataklar, ayakkabılarımızın tabanı, likralı

kumaşlar. Bu ürünler elastik yapıları sayesinde üzerine binen yükler sonucunda tekrar eski şeklini muhafaza
ederek uzun süre kullanım kolaylığı sağlarlar.

Bir köprü tasarımında üzerinden geçecek araçların ağrılığı , oluşacak trafik yoğunluğu, köprünün uzunlu-

ğu , doğal olayların etkileri , maliyet ve zaman gibi unsurlar dikkate alınır. Tasarlanacak olan köprüye göre köp-

rü elamanlarına uygulanacak kuvvetler hesaplanır.

Aşağıdaki görselde bir asma köprü verilmiştir. Köprünün elemanlarını inceleyelim. Örnekteki asma köp-

rü elamanlarına uygulanan yükleri ve karşılaştıkları gerilmeleri tartışalım.

Kule Ana Kablo
Ankraj
Askı Kabloları

Tabliye

Kule ana kabloları taşımakta, ankrajlar ana kablonun gergin kalabilmesi için kabloyu dışarıya ve aşağıya
doğru çekerler, askı kabloları tabliyedeki yükü ana kabloya aktarırlar. Ankrajlar kaya gibi zeminin sağlam olduğu

yerlerde ya doğrudan zemine bağlanır, yada zayıf olduğu yerlerde beton ağırlık şeklinde yapılabilir.

Bir asma köprüde ,Köprü kuleleri ve ana kablo basma , askı kabloları çekme , araçların geçtiği tabli-
ye eğilme kuvveti ile karşılaşır.

1915 Çanakkale Köprüsünün Nasıl Yapıldığını ? Araştırabilirsin.

85