Page 111 - 8.SINIF ÇIKTIYA HAZIRLIK
P. 111
Kutup balıkları ve bazı kurbağaların, soğuk nedeniyle donup , tekrar hayata döndükle-
rinde, organlarının buz nedeniyle hasara uğramaması bugün bile bilim insanlarını şaşırtıyor.
Buz balığı türlerinin hiçbirinin kanında, omurgalıların hayatı için zaruri sayılan kırmızı kan hüc-
releri ve dokulara oksijen taşıyan hemoglobin yok. Kan hücrelerimizde azalma olsa buna
“anemi” diyoruz, kan hücrelerimizin sayısı daha da azalırsa ölüm riski ortaya çıkıyor. Peki bu
hayvanlar kırmızı kan hücreleri ve hemoglobin olmadan nasıl yaşıyor?
Bukalemun bulunduğu ortama göre renk ve desenlerini anında değiştirir. Bilim in-
sanları, bukalemunların dersindeki kristal katmanının beden ısılarını ayarlamaya yaradığı-
nı, daha üstteki renk değiştirici hücrelerin ise kamuflaj gösterileriyle ilgisi olduğunu gözlem-
lediler. Edinilen bu bilgilerden hareketle bilim insanları renkleri solmayan boya ve kumaş
gibi malzemeler üretmek amacıyla renk yaratıcı doğal nano yapıların aynısını oluşturmayı
başardılar.
Yarasanın çok frekanslı ileticisi insanların yaptığı radardan daha verimli ve duy-
arlıdır.Ekolokasyon, yarasaların morfolojisinin (fiziksel özellikler) ve ses kullanarak “görmesini” sağla-
yan sonarın (SOund NAvigation and Ranging) (Ses Aralığının Yönünü Bulma) birlikte kullanılmasıdır.
Yarasa, çıkardığı ses ile oluşan/dönen yankıları duyar ve sinyalin ne zaman gönderildi-
ği ve geri dönüş arasındaki süreyi ve çevresinin bir haritasını oluşturmak için sesin frekansın-
daki kaymayı karşılaştırır. Dolayısıyla bu uyum mükemmel bir avlanma olanağı verir. Yara-
sanın bu yeteneğinden esinlenerek sonarı denizaltı gemilerde kullanırız.
Yusufçuklar en iyi helikopterlerden bile daha iyi manevra yapabilmekteler. Dünyada yusufçuk
dışında kafasının yarısı göz olan başka bir organizma yok. Yani gözün kafaya oranı en büyük olan
böcekdir. Kafasına oranla kocaman bir gözü vardır. O gözün her biri 30 bin küçük mer-
cekten oluşur. Bu merceklerden gelen görüntüleri göz birleştirip ana görüntüyü oluşturuyor.
Mühendisler ve tasarımcıların helikopter tasarımlarında en çok uçuş kabiliyetlerini incele-
dikleri canlı türleri arasındadır. Öyle ki günümüz helikopterlerinin uçmasını sağlayan ilham
kaynağı yusufçuk böceğidir.
Farklı Canlı ve Sistemlerini Sende Gözlemleyebilirsin.
11