Page 123 - 8.SINIF ÇIKTIYA HAZIRLIK
P. 123
Karayolu :Yerleşim merkezlerini karadan birbirine bağlayan yoldur. Trafik için, kamunun yararlanmasına
açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlardır.
İnsanlar, ilk başlarda doğal yolları kullandılar. Bunlar, dağ geçitleri, vadiler, ovalar, boğazlar, keçi yollarıydı.
Çin, Avrupa ve Ortadoğu medeniyetlerinde M.Ö. 7. yüzyıla kadar giden taşlı ve toprak yol sistemleri vardı. En
eski ticaret yolları Roma , Amerika'da İnka yolu, Asya'da İpek Yolu idi.
Modern yolların yapımına 19. yüzyılda başlandı. Basınçla sertleştirilen yola
asfalt dökülüyordu. Bu yüzyılda karayolu ile demiryolu ve denizyolu arasında reka-
bet vardı. Motorlu taşıtların gelişmesiyle karayollarındaki üstünlük tartışılmaz hale
geldi. Karayolunun yapısı değişti, otoyollar gelişti.
1769 yılında Fransız mühendis ve topçu yüzbaşı Joseph Cugnot, kendi
başına hareket edebilen ilk kara taşıtını icat eden kişi oldu.
Ancak, 1885 yılına gelindiğinde içten yanmalı benzinle çalışan moto-
ra sahip ilk otomobil Alman bir mühendis olan Karl Benz tarafından
üretilmiştir. Bu motor daha sonra üretilen tüm kara taşıtlarında kullanıldı.
İlk kara taşıtı
Dolayısıyla da ilk benzinle çalışan otomobili icat eden kişi olarak Karl Benz kabul edilmektedir. Kara taşıtları
teknolojisini tümden değiştirecek olan gelişme ise , İlk seri üretimi 1908 yılında Amerikalı Henry Ford tarafından
yapılan T modeli adındaki otomobil olmuştur.
Karayolları Araçlarında Gelişen Ulaşım Teknolojileri
Sürücüsüz (Otonom) Araçlar; Otomatik kontrol sistem donanımları sayesinde insan faktörüne ihtiyaç
duymadan yolu, trafik durumunu ve çevre şartlarını algılayarak gidebilen otomobillerdir.
Hibrit Araçlar:Benzin motoru ve elektrik motorunu kullanmakta ve bu sayede çevreye zararı minimize
etmek üzere tasarlanmış iki motora sahip araçlardır.
İleri Trafik ve Yolcu Yönetim Sistemi: Trafik yoğunluğu ve yolcuların ulaşım üzerindeki ihtiyaç duyduğu
bilgiler akıllı sistemler,telefon aracılığı ile araçlara entegre edilmiş teknolojilerdir.
Araç Kontrol Sistemleri: Araçların yolu kontrol edebildikleri, kazaları algoritmik hesaplar ile önleyebildiği ,
ulaşacağı noktaya navigasyon aracılığı ile yönlendirme yapan sistemlerdir.
12