Page 129 - 8.SINIF ÇIKTIYA HAZIRLIK

Yakıt Tasarrufu

Bir ulaşım aracının hareketlenmesi , hızlanması , ısıtma ve soğutma durumlarında kendisinden enerji

aldığı yakıtın ekonomik kullanımıdır.

Araçlarda kullanılan yakıt türleri; benzin , dizel (motorin, mozot), lpg, elektrik, ,güneş enerjisi ,hidrojen v.s.
Teknolojik buluş ve gelişmelere bağlı olarak araçların yakıt türleri değişebilir. Ancak nominalist fikirlerin ha-

yat bulması için idealist tasarımcılara ihtiyaç vardır.

Ulaşım araçlarına etki eden ilkeler

Aşırı hız yapabilen arabalar , yüksek devirde çok yakıt tüketir.

Kalkış süresi az olan ve ani freni olan araçlar çok yakıt tüketir.

Ağırlık yakıt tüketimini yükseltir.
Aerodinamik formlar yakıt tüketimini azaltır. (Arabanın dış yüzey tasarımı)

Lastikler ve hava basınçları yakıtı etkiler. (Lastik tasarımları)

Yolların sürtünme katsayıları yüksekse (bozuk yol) yakıt tüketimi artar.
Motorun devir sayısı ve motor gücü yakıt tüketimini etkiler. (Motor tasarımı)

Klimalı , navigasyonlu , mp4 ve mp3 özellikli araçlar yakıt tüketimini yükseltir.

Sürtünme
Birbirine görevli olarak hareket eden iki nesnenin arasında oluşan ve harekete karşı koyan kuvvete verilen

isimdir. Sürtüşme bilimi olarak tanımladığımız tribolojinin ilgi alanıdır. Triboloji, sürtünmenin cisimler üzerindeki et-

kilerini incelerken, tasarım bu sonuçları gerçek hayatta bir ürün üzerinde kullanır.

Sürtünme kuvvetinin ulaşım araçları üzerindeki etkileri nelerdir?

Sürtünme kuvveti araçların hızını düşürür.

Araç tekerleği ile yol arasındaki etkileşimde asfalt ve tekerleği aşındırır.

Araçların çıkıntılı tekerlekleri daha rahat yol tutarlar. Arazi araçlarında v.s

Arabaların motor gücünün yaklaşık %20 si sürtünme kuvvetini yenmeye harcar.

Araba,uçak,gemi ve trenin hızını yavaşlatır.

Ulaşım araçları tasarımında yukardaki faktörler ve ilkeler dışında yolcu konforu , ergo-

nomik sürüş, yakıt tasarrufu , ekonomik ve estetik olmasına dikkat edilmelidir.

12