Page 22 - 8.SINIF ÇIKTIYA HAZIRLIK
P. 22
Fikri ve sınai mülkiyet hakları , kişinin zihinsel düşünme süreçleri sonun da ortaya çıkan fikirleri veya ürünleri-
nin devletin yasaları aracılığı ile korumayı amaçlayan ve ürün veya fikir sahiplerine ürünlerini belirli bir süre
kullanma ayrıcalığı tanıyan haklardır.
İnsan ürünü fikir ve ürünlerin gelişmesi 15. ve 16. yüzyılda İtalya’da başlayan ve Avrupa’nın tamamına
yayılan, edebiyat, sanat, felsefe , bilim ve mimarlık alanındaki yenilik ve gelişmelerin yaşandığı rönensans dö-
nemdir. Özellikle matbaanın gelişmesiyle Avrupa'nın her noktasına yeni düşünceler ve bilim kısa süre içerisinde
ulaştı. Rösesan’ın kelime anlamı “yeniden doğuş”, “yeniden diriltiş” anlamına gelmektedir.
Rönesans dönemi şu temellere dayanmaktadır:
Dünya ilginç ve araştırmaya değer bir yerdir.
Dünyadaki en güçlü canlı insandır ,Büyük başarılara imza atabilir.
İnsanın aktif olması gerekir,Hayat karşısında etken olması gerçek güzelliktir.
Fikri ve sınai mülkiyet hakları ile hedeflenen , yenilikte bulunan ürün ve fikir sahiplerini
ödüllendirmek , bilim, teknoloji , sanayi üretimine geniş bir katılımın sağlanmasında
kamu ve özel sektör ilgisini çekebilmektir.
Fikri ve sınai mülkiyet hakları altı temel grupta ele alınır.
Buluşlarla ilişkili olarak patentler.
Edebi ve sanatsal çalışmalarla ilişkili telif hakları.
Ürün tasarımları
Ürünü ve hizmeti tanımlayan ticari markalar.
Uluslararası yeni bitki cinslerinin korunması.
Gizli bilgiyi korumakla ilişkili ticari sırların korunması.
Ülkemizde Fikri ve Sınai Mülkiyet Haklarının Tarihsel Gelişimi
1871 yılında Osmanlı Devleti’nde incelemesiz marka tescilini esas alan “Eşya-i Ticariyeyi Mahsus Alamet-i
Farikalara Dair Nizamname”, dünyadaki ilk marka koruma kanunlarındandır.
1994 tarihinde kurulan Türk Patent ve Marka Kurumu patent, marka, endüstriyel tasarım ve coğrafi işaretler
alanında çıkarılan kanun hükmünde kararnameler fikir ve fikirlerin korunmasına ülkemizin verdiği önemi ortaya
koymaktadır.
“Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname”, 27 Haziran 1995 yılında yü-
rürlüğe girmiştir.
22
